‘Even capabel als een zoon’: steeds meer Indiërs zeggen nee tegen abortus van meisjes

Vrouwen aan de slag in een sarifabriek in Rajasthan, Indië. © Getty
redactie redactie

De voorkeur voor zonen in India leidt tot het illegaal aborteren van vrouwelijke foetussen en extreem seksisme. Maar het tij is aan het keren, nu meer vrouwen succes boeken in het bedrijfsleven en de sport, en de politie klinieken binnenvalt die abortussen op basis van geslacht uitvoeren.

Zwak en getraumatiseerd na twee miskramen en weken van pijnlijke bloedingen, besloot Ritu te stoppen met proberen om een zoon te krijgen. Dat was zeer tegen de zin van haar traditionele Indiase familie die een mannelijke erfgenaam wilde. In plaats daarvan besloot de 32-jarige huisvrouw – die op 19-jarige leeftijd getrouwd was met een door haar ouders gekozen man – om hun vier dochters op te voeden om “zo capabel als een zoon” te worden.

Dit is wat er gebeurt als er niet genoeg meisjes zijn, als mensen hun dochters vermoorden: meisjes worden gekocht en gedwongen om dienstmeisjes en seksslaven te worden

Mamata Singh

“Ze zullen hun school afmaken, naar de universiteit gaan en dan piloot of ingenieur worden”, zegt Ritu. Ze woont in een dorp in het district Hisar in de conservatieve noordelijke staat Haryana en draagt één naam, zoals veel plattelandsvrouwen. “Maar ze moeten hier weg”, zegt ze terwijl ze een emmer met kleren wast en over haar schouder kijkt om te zien of haar man in de buurt is. Hij zou het namelijk niet goed vinden dat hun dochters het huis uit zouden gaan voor het huwelijk. “Anders zullen ze niets bereiken… zoals ik.”

Voorkeur voor zonen

De voorkeur voor zonen in India – gezien als kostwinners die de familienaam dragen en de laatste riten voor hun overleden ouders zullen verrichten – heeft geleid tot de illegale abortus van miljoenen vrouwelijke foetussen, vooral in noordelijke staten als Haryana.

Maar de meest recente overheidsgegevens en anekdotisch bewijs van vrouwen en gezondheidsexperts suggereren dat de trend aan het veranderen is. Dat is het gevolg van onderwijs, het succes van vooraanstaande Indiase vrouwen in het bedrijfsleven en de sport en het harde optreden tegen klinieken die meisjes illegaal aborteren. Voor het eerst bleek uit de nationale gezinsgezondheidsenquête (NFHS) van 2019-21 dat er meer vrouwen zijn dan mannen – 1020 vrouwen voor elke 1000 mannen om precies te zijn. In de laatste NFHS van 2015-16 waren er 991 vrouwen voor elke 1000 mannen. India’s geslachtsratio bij kinderen bereikte een dieptepunt bij de telling van 2011, met 914 vrouwen van 0 tot 6 jaar voor elke 1000 mannen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is de natuurlijke geslachtsverhouding bij de geboorte ongeveer 105 jongens voor elke 100 meisjes.

Lesmay (40) werkt in een sarifabriek in Rajasthan, waarin in open lucht meters textiel gedroogd wordt. Vrouwen en kinderen verzamelen de repen droge stof, die soms tot honderden meters lang zijn. (c) Getty

Vrouwen en leidende figuren zeggen dat de seksistische houding begint te veranderen. Ouders beginnen in te zien dat dochters financieel kunnen bijdragen in plaats van een last te zijn, en ze kunnen een bruidsschat eisen als ze trouwen.

Er zijn geen officiële gegevens over geslachtsselectieve abortussen. Maar het VN-agentschap voor seksuele en reproductieve gezondheid, UNFPA, schat dat India tussen 2015 en 2020 elk jaar ongeveer 590.000 meisjes heeft verloren aan prenatale geslachtsselectie.

Economische opbrengst

Manasi Mishra, een expert op het gebied van genderdiscriminatie, heeft zich drie decennia lang uitgesproken tegen vrouwelijke foeticide in Haryana. Ze legt telkens uit hoe dit de bruidshandel, verkrachting en “het delen van vrouwen” stimuleert, aangezien er meer mannen dan vrouwen zijn.

Door middel van programma’s als Sports for Girls en opleidingen in vrouwelijk leiderschap, en door ouders aan te moedigen hun dochters op te voeden, heeft Mishra getracht de status van vrouwen in de gemeenschap te vergroten.

Aan de slag in de sarifabriek, Rajasthan (c) Getty

Sunil Jaglan is op een soortgelijke missie. Enkele jaren geleden had hij miljoenen Indiërs overgehaald om selfies ter ere van hun dochters online te plaatsen. Daarmee gaf hij de Save the Girl Child-campagne van de regering in 2015 een boost, dat een einde wou maken aan sekseselectieve abortussen. Nu trekt hij door dorpen om met lokale bewoners te praten over huiselijk geweld en seksisme.

“Ik had een zeer patriarchale mentaliteit… maar toen ik mijn twee dochters kreeg, veranderde alles”, zegt Jaglan, een voormalig dorpshoofd in Haryana. “Ik wist dat ik een betere wereld voor hen wilde creëren.”

Mishra van het in New Delhi gevestigde Center for Social Research zegt dat dit kan worden gedaan door meer vrouwen aan het werk te krijgen.

India heeft een van ’s werelds laagste percentages van vrouwelijke werkgelegenheid, met slechts 20 procent van de vrouwen in de beroepsbevolking, blijkt uit gegevens van de Wereldbank. Met meer werkende vrouwen zou India tegen 2025 770 miljard dollar aan zijn bbp kunnen toevoegen, zo blijkt uit een rapport van McKinsey. “Als mensen het economische rendement van meisjes zien, begint deze dochteraversie te vervagen”, zegt Mishra, wijzend op het succes van de worstelaars Sakshi Malik en Vinesh Phogat. Beide vrouwen wonnen vorige maand gouden medailles op de Commonwealth Games. De regering van Haryana beloonde de vrouwen met elk 15 miljoen roepies (zo’n 190.000 euro).

Geschaakt om te trouwen

Maar tientallen vrouwen in Haryana beschrijven hoe ze waren geschaakt om te trouwen, opgesloten in hun huizen en werden geslagen door hun echtgenoten als ze geen sluiers droegen in het bijzijn van andere mannen. Zij vinden dat er nog een lange weg te gaan is.

“Ik kan niet buiten werken. Ik mag niet”, zegt Rina, 45, die drie keer werd verhandeld toen ze 12 jaar oud was. “Elke keer als ik het zeg, word ik geslagen.”

De vrouwen, die in een gemeenschapscentrum in het dorp Balawas samengekomen zijn om een lezing van Jaglan bij te wonen, zeggen ook dat mensen steeds banger zijn om gearresteerd te worden voor het aborteren van meisjes. De echografieën van zwangere vrouwen worden onderzocht door gezondheidsautoriteiten, die klinieken onderzoeken als ze vermoeden dat er geslachtsselectieve beëindigingen plaatsvinden. “Je weet nooit wanneer de politie lokvogels gebruikt (in klinieken), die zich voordoen als dokter of receptioniste”, zegt Kavita. “Een van mijn nichten was er een paar jaar geleden getuige van toen ze daar was voor een routine-echo.”

Aan de slag in de sarifabriek, Rajasthan (c) Getty

Twee vrouwen werden in augustus gearresteerd in een privékliniek in de Indiase hoofdstad New Delhi vanwege hun betrokkenheid bij geslachtsselectieve abortuspraktijken. In mei vielen gezondheidsfunctionarissen een huis aan de rand van de stad binnen en arresteerde de politie een arts en twee anderen voor wat zij beschreven als betrokkenheid bij foeticide bij vrouwen. Eerder die maand viel de politie een privékliniek binnen en arresteerde 13 mensen voor illegale scans en abortussen in de oostelijke staat Odisha.

Ondanks de afschrikking zit de voorkeur voor zonen diep, waardoor ouders ervoor kiezen om kinderen te blijven krijgen totdat ze een zoon hebben, aldus de vrouwen en Jaglan.

Betere toekomst

Terwijl de mannen buiten onder de bomen hun traditionele waterpijpen roken, beschrijven de vrouwen hoe de scheefgetrokken seksratio van India hun leven beïnvloedde.

Mamata Singh, 25, werd op 12-jarige leeftijd samen met vijf andere meisjes in een auto gezet en 2500 kilometer gereden van de noordoostelijke staat Assam naar Haryana, waar ze voor een huwelijk werden verkocht. Singh werd gekocht door een 35-jarige man voor 25.000 roepies (zo’n 350 euro), terwijl de anderen werden verkocht aan mannen van in de vijftig en zestig.

“Dit is wat er gebeurt als er niet genoeg meisjes zijn, als mensen hun dochters vermoorden”, zegt Singh. “Het gebeurt nog steeds. Meisjes worden gekocht en gedwongen om dienstmeisjes en seksslaven te worden.”

Haar dochter van 11 kijkt weg.

“Mijn zoon zal slagen alleen al omdat hij een jongen is. Maar mijn dochter heeft mijn steun nodig”, zegt Singh, die vastbesloten is om haar dochter haar school te laten afmaken. “Ik laat haar niet als een dier behandelen.”

Aan de slag in de sarifabriek, Rajasthan (c) Getty

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Thomson Reuters News Foundation

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content