In deze maandelijkse rubriek verdiept wijnkenner Frank Van der Auwera zich in de laatste nieuwtjes van de wijnwereld : over trendsetters en buitenbeentjes, oude en nieuwe appellations, spectaculaire veilingresultaten, tegenvallende of exploderende export en meer van dat.

MENSEN

Bravo voor Boel

Franse wijnvertegenwoordigers zullen mij nu in de ban slaan, maar als échte wijnliefhebber heb ik – althans in dit dossier – een boontje voor eurocommissaris Mariann Fischer Boel (bevoegd voor landbouw en plattelandsontwikkeling). Omdat zij zich niet klakkeloos schaart achter de optie van ongebreidelde distillatie om de wijnoverschotten weg te werken. Haar visie is immers voor driehonderd procent correct : “Het huidige Europese systeem van crisisdistillatie van wijnoverschotten is stilaan bezig om een ‘normale’ component te worden van hoe onze gemeenschappelijke wijnmarkt zich organiseert, terwijl het oorspronkelijk bedoeld was om exceptionele overschotten weg te werken”, zo klinkt het nuchter én terecht. “Zelfs als blijkt dat gesubsidieerde crisisdistillatie een tijdelijke ruggensteun geeft aan de wijnproducenten, pakt deze strategie toch niet de kern van het probleem aan, namelijk dat Europa momenteel een veel te hoog volume aan wijn produceert die geen afzetmark meer vindt.”

De nagel op de kop ! Daarom is volgens Mariann een fundamentele hervorming van de Europese wijnsector broodnodig. Vooral de reputatie van Europese wijnmakers inzake kwaliteitsproducten moet groeien, waarbij voor de productie eenduidige, heldere spelregels moeten gelden die een evenwicht tussen vraag en aanbod garanderen. Vraag is echter of haar pas gelanceerde plan om 400.000 hectare of 12 procent van alle Europese wijngaarden te rooien, het probleem wel fundamenteel oplost. Deze rooipremies, het paradepaardje van het nieuwe wijnbeleid, kosten de belastingbetaler de komende jaren niet alleen 2,4 miljard euro, maar bovendien blijft deelname vrijwillig en is het in hoge mate een kwantitatieve maatregel. En verder : dreigen in bepaalde appellations niet precies de kleinschalige wijnmakers te verdwijnen en niet de giganten, die best een paar honderd hectare willen ‘opofferen’ om mee te snoepen uit de subsidiepot ? En wat ondertussen met de financiële of marketingondersteuning van de 88 procent resterende wijnmakers ? Toch een lichtpunt : de intentie van Europa om eindelijk ook druivenrassen veralgemeend op de etiketten te vermelden – en zo de consument toch enige leidraad te bieden – is misschien wel ingrijpender dan het hele, zo kostbare rooiprogramma.

Kerk en wijn : één strijd

Terwijl Belgische kerken momenteel vaak als asielhuizen fungeren, blijkt dat het Franse episcopaat zich meer en meer achter de (Franse) wijnbouwers in crisis schaart. Katholiek Europa heeft nu eenmaal een eeuwenoude wijnhistoriek, waarbij het zelfs anno 2006 nog enthousiast in de bres springt. Het meest opmerkelijke initiatief ter zake kwam eind mei van de aartsbisschop van Bordeaux, die zijn parochianen-wijnmakers opriep zich moedig te gedragen tegenover de wijncrisis die nu de hele regio teistert. De 61-jarige kardinaal Jean-Pierre Ricard gaf in zijn sermoen/speech toe dat de crisis hoofdzakelijk te wijten is aan de structuur van de wijnindustrie en dat deze bovendien niet gekoppeld is aan het algemeen economisch klimaat in Frankrijk. “We moeten niet afwachten tot de crisis overwaait of dromen dat Bordeaux snel naar een nieuwe voorspoed groeit”, aldus de kardinaal. Maar, zo vervolgde hij, de wijnbouwers mogen zich nu niet nestelen in hun wanhoop, want de voorbije twee eeuwen heeft Bordeaux altijd blijk gegeven van ‘moed en vindingrijkheid’ om alle problemen het hoofd te bieden. Kardinaal Ricard predikt natuurlijk niet alleen voor zijn Bordeauxse gemeenschap, want, zelf afkomstig uit Marseille, beklemtoont hij maar al te graag dat de afzetproblemen nationale proporties aannemen. Ook in de zuidelijke Languedoc-Roussillon bloeden kleinschalige wijnbouwers met de honderden/duizenden. De kardinaal vreest dan ook dat er stilaan een situatie ontstaat die “gewelddadige en extreme” reacties zal uitlokken.

Franse sangria ?

Hoe moet je reageren als je Fransman en wijnbouwer bent, je eigen afzetmarkt almaar afkalft en vooral die verdomde Spanjaarden voortdurend het gras voor je voeten wegmaaien ? Het antwoord : val ze aan op hun eigen terrein, waar ze het minst tegenstand verwachten. Dat moet Didier Ragaru, eigenaar van Château Capendru (nabij Carcassonne), gedacht hebben toen hij onlangs zijn Rozangria lanceerde. Hou u vast : de eerste sangria rosé, made in France. Een geparfumeerd drankje van het type sangria, op basis van 70 procent Franse wijn die met natuurlijke aroma’s werd versterkt. Verpakt in een vrij originele fles, bevat deze Franse sangria rosé zo’n 8,5 procent alcohol en is bedoeld als aperitief, hapjesbegeleider of zelfs als dessertwijn. Een broertje van deze sangria in wit staat al op de planning, naast de lancering van een 25 cl-flesje en een tripackversie. Als u het ons vraagt : vloeibare rotzooi.

MOMENTEN

Apen apen apen na

Dronken mensen staan vaak voor aap, maar het volgende bericht was toch op zijn minst vreemd. Wie drinkt per capita het meeste wijn ? De doorsnee-Belg of de doorsnee-aap in de zoo van Boedapest ? Of u nu meespeelt in de Canvas Crack, De Tabel van Mendelejev, De Slimste Mens of welke populaire quiz ook, we zijn er zeker van dat u verkeerd antwoordt : het zijn namelijk onze collega’s primaten die met deze twijfelachtige eer gaan lopen. Terwijl de gemiddelde Belg jaarlijks zo’n 22 à 25 liter wijn per hoofd opdrinkt – afhankelijk van de metingen -, blijken de elf apen in de zoo van Boedapest op jaarbasis elk zo’n 55 liter rode (tafel)wijn soldaat te maken, of ruim het dubbele. Stel u daarbij geen scènes voor waarbij onze vrienden chimpansees of bonobo’s de wijnen ‘degusteren’, maar wel een medische ingreep, waarbij een dosis rode wijn aan hun dagelijkse thee wordt toegevoegd, met als doel de aanmaak van rode bloedcellen te stimuleren. Een broodjeaapverhaal ? Absoluut niet, want de Hongaarse verzorgers baseren zich op het voorbeeld van hun Russische collega’s, die de voorbije winter hun apen op geregelde tijdstippen wijn voorschotelden, om zo de bikkelharde winter door te komen.

Eigen merk eerst

Bestaat er ook wijnracisme ? Ja, beweren de Indiërs van United Breweries Group (UBG), de derde grootste drankfirma op wereldvlak, die naast het net viste bij de acquisitie van champagne Taittinger. Dat merk werd onlangs door de eigenaar, het Amerikaanse Starwood Capital Group, in de vitrine gezet. Tot voor kort bleven er nog zes potentiële kopers over, tot de Indiërs zich boos terugtrokken. Volgens een woordvoerder van UBG was er in dit biedproces namelijk sprake van onverkapt (Frans) nationalisme. Een column in de Hindustan Times beschuldigde de Europeanen zelfs ronduit van anti-Indische sentimenten. De Indiërs waren vooral verbolgen over het feit dat meerdere champagnegoeroes, onder wie Bruno Paillard (wijnmaker én steunpilaar binnen het Comité Interprofessionnel du Vin de Champagne) en Patrick Le Brun (hoofd van het wijnbouwerssyndicaat in Champagne) beiden in de media hun grote bezorgdheid uitspraken over het hangende Indische bod. Zij vonden namelijk dat het niet kon dat een land, dat niet eens moeite doet om appellationnamen zoals champagne te beschermen of zelfs te erkennen, greep zou krijgen op zulk prestigieus merk als Taittinger. Kwaad trokken de Indiërs hun bod terug, zeker toen ze hoorden dat ze nog eens 15 à 20 procent extra op tafel moesten leggen om in de running te blijven. Een verhoogd bod dat de Taittingerfamilie én zijn financiële partner Crédit Agricole blijkbaar wél wil afdokken, zodat het merk opnieuw in (Franse) familiehanden komt.

MARKTEN

De geheime kelder van het Ritz

Wijn en geschiedenis, het zijn Siamese tweelingen, onafscheidelijk met elkaar verbonden. Neem nu het onlangs opborrelende verhaal van de unieke wijnvoorraad uit het legendarische hotel Ritz, gelegen op de Place Vendôme in Parijs. Toen de Duitse troepen in juni 1940 het verslagen Parijs binnenmarcheerden, verstopte de toenmalige sommelier van het Ritz de allerbeste/allerduurste flessencollectie in een goed afgeschermde bijkelder wat verderop in de rue Lecourbe. Zijn pak-me-als-je-kan-operatie bleek zelfs zo goed gelukt, dat deze flessenstock pas in januari 2006 werd herontdekt. Zopas kwamen de unieke oude millésimes onder de hamer bij het veilinghuis Christie’s in Parijs. Op het lijstje onder meer : Châteaux Margaux 1928 en 1929, d’Yquem 1924, Climens 1919 en, uit de op papier uitmuntende oogst 1926, 34 halve flesjes Haut-Brion en 24 halfjes Mouton-Rothschild. Het resultaat ? 23 stuks Haut-Brion werden verkocht tegen 249 dollar per stuk, terwijl de halfjes Mouton elk zo’n 271 dollar haalden. Pikant detail : het is een klein wonder dat deze flessenverzameling niet door de Duitse bezetter werd aangeslagen. Het verhaal gaat immers dat, toen de Duitse soldaten de bijkelder in kwestie onderzochten om ‘achtergebleven bagage’ van afwezige hotelgasten op te sporen, ze onverwacht op de weggemoffelde flessenvoorraad van het Ritz stootten. De toenmalige hotelmanager Hans Elmiger sprak de sergeant die het boeltje opeiste, echter ijskoud toe : “Als ik van u was zou ik geen vinger uitsteken naar deze flessen, want ze zijn de persoonlijke eigendom van uw rijksmaarschalk”, waarna de Duitsers inderdaad met de staart tussen de benen meteen afdropen. Elmiger speelde op die manier handig de kaart uit van zijn speciale gast : Hermann Goering, de nummer twee in het Derde Rijk én een groot liefhebber van Franse cru’s, die op dat moment inderdaad in het Ritz verbleef.

111.625 dollar voor één fles

Records zijn er om gebroken te worden en dat was zeker het geval op de recente wijnveiling bij Sotheby’s New York, eind mei. In totaal werd er voor 7,8 miljoen dollar oude(re) wijn afgehamerd, met als een van de hoogtepunten de verkoop van een dubbele magnum Château Lafite-Rotschild 1865, die maar liefst 111.625 dollar opbracht. Zelfs de veilingmeesters keken verrast op, want de schatting in de catalogus schommelde ‘slechts’ rond de 40.000 dollar.

In totaal veranderde een collectie van 8500 flessen van eigenaar, die allemaal uit de kelder kwamen van zakenman en verzamelaar Russell H. Frye. Driekwart van de flessen werd een flink stuk boven de oorspronkelijke ramingen verkocht, terwijl 99 procent van het totaalaanbod effectief de deur uit ging. Het vorige record van zo’n onemanveiling bedroeg in 1997 ruim 6,1 miljoen dollar, toen de flessencollectie van musicalgoeroe Andrew Lloyd Webber te koop werd aangeboden.

De 7,8 miljoen dollar die nu werd gerealiseerd is nochtans slechts de tweede grootste veiling ooit in de geschiedenis van Sotheby’s. Voorlopig blijft het record overeind dat in 1999 werd bereikt tijdens de zogeheten millennium sale : toen stond dik 14,4 miljoen dollar op de teller.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content