Geert Zagers (28) observeert en rapporteert vanuit de twilightzone tussen X en Z.

Zal cinema zonder 3D-brilletje binnen een jaar of dertig compleet passé zijn ? Het was halverwege Kuifje, een van de eerste films die erin slaagde relevante dingen te doen met de derde dimensie, dat ik mij de vraag stelde. Het donker maakt een mens al eens filosofischer. Zullen we anno 2040 naar tweedimensionale cinema kijken zoals onze grootouders in 1950 naar stille cinema keken en onze ouders in 1980 naar zwart-wit, als iets dat het medium ontgroeid is ? Maken we op dit eigenste moment de volgende stap in de filmgeschiedenis mee, die alle voorgaande tot ‘aanzet’ degradeert ? The Godfather, zeg je ? Nooit van gehoord. Is dat zo’n oude film in 2D ? De gedachte doet mijn hart bloeden.

Gelukkig zijn daar altijd nog The Jetsons, redders voor zij die de toekomst vrezen. Voor de jeugdige lezertjes : The Jetsons was een sixtiestekenfilm van Hanna-Barbera – in kleur, dat wel – die zich afspeelde in het jaar 2062. Het concept laat zich het makkelijkst samenvatten als ‘ The Flintstones in de ruimte’ : de dagelijkse besognes van een doorsnee Amerikaans gezinnetje, maar dan in een futuristisch ruimte-utopia van robotkuisvrouwen, aliens, hologrammen, voedselpillen, vliegende auto’s en tv-telefoons.

Geen reeks die me meer geruststelt dan The Jetsons. Niet dat ik zoveel troost vind in de naïeve toekomstvisie die de tekenfilm propageert, al blijft die robotkuisvrouw een prima idee. Waar het me om gaat, is dat die naïeve toekomstvisie – ooit leven we allemaal in de ruimte – niet zo onwaarschijnlijk leek in de jaren zestig. De VS waren bezig aan hun ruimtewedloop met Rusland, er waren al een hond en een kosmonaut in de ruimte geweest, elk jaar werden er nieuwe bakens verzet richting final frontier. Gezien de technologische context van het moment leek het dus wellicht niet zo vreemd om een reeks te maken waarin we met zijn allen in de ruimte wonen. Wat vijftig jaar later hopeloos naïef lijkt, was in 1962 een logisch verlengstuk van wat er zich toen aan het ontwikkelen was. Wisten zij veel dat de hele ruimtewedloop tot stilstand zou komen met Neil Armstrongs eerste stappen op de maan. “Eén nul voor ons, wedstrijd gespeeld. Kom, nu gaan we opnieuw met atoomwapens spelen.”

Waar ik naartoe wil : we durven al wel eens onze technologische toekomst overschatten. Niks garandeert ons dat Facebook over tien jaar meer dan een zoveelste – uh oh – ICQ zal zijn. De iPad kan altijd als ‘dat retrospeelgoed voor yuppies in 2011’ de geschiedenis ingaan. Misschien blijken we over twintig jaar nog altijd gewoon naar onze televisie te kijken zónder reclameblokken te skippen of video-on-demand. En wie weet sterft 3D-cinema gewoon een stille dood, met enkel een klein kadertje over Avatar en Kuifje in de filmgeschiedenisboeken als erfenis. Zo heel veel over onze technologische toekomst kunnen we simpelweg niet voorspellen.

“Weet je dat mensen in 2011 even met van die rare brilletjes in de cinema hebben gezeten ? Heerlijk na-ief toch, alsof The Godfather er beter had uitgezien in 3D ?” Noem mij old-school, maar dát vind ik een geruststellende gedachte.

Geert Zagers