Sterker dan beton

Willy Guhl op een Bench Chair, circa 1960. © Bill W. Guhl Heirs of Willy Guhl

Wijlen Willy Guhl (1915– 2004) krijgt eindelijk een solo-expo en wel in Zürich, in zijn geboorteland Zwitserland. Voor designkenners behoort Guhl tot de brede canon, voor leken is hij eerder een nobele onbekende, maar toch vonden zijn ontwerpen een plekje in het collectieve geheugen.

Het wellicht bekendste ontwerp van Willy Guhl? De Loop Rocking Chair, zijn iconische ligstoel uit 1954, die uit niet meer dan een betonnen cirkel bestaat die gedeukt is volgens de regels van de ergonomie. Een modernistische parel die ook perfect past in een hedendaags interieur.

Guhl ontwierp design voor het volk en was gebiologeerd door goedkope, sterke en makkelijk te modelleren materialen. Om die reden sloeg hij de handen in elkaar met Eternit, een betonbedrijf dat sterke maar dunne betonplaten ontwikkelde. De ligstoel en vele andere van zijn ontwerpen werden dan ook vervaardigd uit dit materiaal. Maar toen nam de geschiedenis een wending. De vezel van de betonplaten, asbest, bleek ongezond en al snel belandde de naam Eternit hoog op de zwarte lijst. Gelukkig merkte men in Zwitserland de schadelijkheid al op in 1970. Zo rolden er vanaf 1980 asbestvrije Willy Guhls van de band.

Niet alleen betaalbaarheid, ook ergonomie staat centraal bij Guhls ontwerpen. Zo toont de tentoonstelling in Zürich dat Guhl met grote precisie de zitvorm van de mens analyseerde en tal van modellen kneedde uit klei en gips. Dit principe bracht de Zwitser ook lustig over aan de studenten van de Zürcher Hochschule der Künste, waar hij een geliefd en invloedrijk docent was. Zijn specifieke methodiek wordt perfect samengevat in de titel van de tentoonstelling: Thinking with Your Hands. Guhl spoorde zijn studenten aan zich vooral in het atelier te begeven en 1/1 modellen uit te werken.

Hoewel je vandaag op vintagewebsites vooral zijn ligstoel en plantenbakken aantreft, bestaat zijn oeuvre uit heel wat meer. Een ander belangrijk ontwerp is Shell Seat uit 1951, de allereerste plastic stoel van Europese bodem. In 1940, bij het uitbreken van de oorlog, besloot Guhl om goedkoop noodmeubilair te ontwerpen dat in flatpack opgestuurd kon worden. Vermoedelijk was hij de eerste ontwerper die flatpacks naar consumenten opstuurde: de befaamde Thonetstoel werd al in de negentiende eeuw in platte dozen vervoerd, maar dan wel van fabriek naar winkel of bedrijf. De expo toont zo’n Zwitsers noodtafeltje. Het is simpel, sober en, houd je vast, níét uit beton.

Thinking with Your Hands loopt tot 26 maart in het Museum für Gestaltung, Ausstellungsstrasse 60 Postfach, Zürich, museum-gestaltung.ch

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content