Aantal giraffen in Afrika neemt toe

Het aantal giraffen is sinds 2015 met twintig procent gestegen. Dat heeft voor een deel te maken met betere teltechnieken, maar ook met een daadwerkelijke toename van het aantal dieren.

In 2015 werden nog 97.562 giraffen geteld in de 21 landen in Afrika waar ze nog voorkomen. Vorig jaar waren dat er 117.173, een toename van zo’n twintig procent. Dat meldt de Giraffe Conservation Foundation. Dat is positief nieuws, maar het aantal is nog altijd laag wanneer je bedenkt dat er oorspronkelijk een miljoen van deze lange dieren rondliepen in Afrika. Het is ook laag wanneer je het vergelijkt met het aantal olifanten: daarvan komen er meer dan 400.000 voor in Afrika. ‘We zien een langzaam keerpunt. Giraffen hebben de laatste driehonderd jaar bijna negentig procent van hun habitat verloren en de laatste dertig jaar is de populatie met dertig procent gedaald, maar de afgelopen vijf, zes jaar zien we een toename met twintig procent’, vertelt Stephanie Fennessy, de directrice van de Giraffe Conservation Foundation.

Bovendien is het hogere aantal niet alleen toe te schrijven aan daadwerkelijk meer dieren, maar ook aan betere telmethoden. Vroeger werden de dieren voornamelijk geteld vanuit vliegtuigen, maar dan zie je giraffen die verborgen zitten onder struiken niet. Nu kunnen foto’s genomen vanuit de lucht gescand worden zodat de verborgen giraffen alsnog meegteld kunnen worden. Dat schrijft National Geographic. De telling werd heel grondig uitgevoerd door overheidsinstanties, wetenschappers, niet-gouvermentele organisaties en burgers.

Dat het aantal giraffen is gegroeid is toe te schrijven aan beschermingsmaatregelen zoals het verplaatsen van giraffen naar gebieden waar ze verdwenen zijn. Zo werden in 2015 vijftien giraffen naar Lake Mburo National Park in Oeganda gebracht. Ondertussen leven er daar 37 giraffen. Ook de betere samenwerking tussen overheden van verschillende landen en maatregelen om stroperij tegen te gaan, hebben een positief effect gehad.

De toename van het aantal giraffen wil niet zeggen dat het werk nu gedaan is. De dieren worden nog altijd bedreigd door stroperij en habitatverlies door bijvoorbeeld olie- en gasboringen, de aanleg van wegen en de groei van de bevolking.

Over de giraf: het langste landzoogdier ter wereld

Giraffen zijn met hun lengte van tussen de 4,3 en 5,8 meter de langste landzoogdieren in de wereld. Alleen hun poten zijn al langer dan veel mensen: rond de 1,80 meter. Op die lange benen kunnen ze meer dan 50 kilometer per uur rennen. Zelfs hun tong is met een lengte van een halve meter uitzonderlijk lang. De tong is donkergekleurd, waarschijnlijk om hem te beschermen tegen het zonlicht. De uitzondelijke lengte van giraffen vraagt om een buitengewoon cardiovasculair systeem want het bloed moet een flinke afstand afleggen van het hart via de lange nek naar de hersenen. Giraffen hebben daarom een klein, maar wel heel krachtig hart.

Giraffen zijn niet voor niets zo lang: dankzij hun lengte, lange nek en lange tong kunnen ze blaadjes in de toppen van de bomen, waar andere dieren niet bij kunnen, oppeuzelen. Ze besteden vrijwel al hun tijd aan eten want ze hebben zo’n zestig kilogram voedsel per dag nodig. Aan slapen komen ze weinig toe en dat doen ze grotendeels staand. Giraffen die gaan liggen, maken zich heel kwetsbaar voor roofdieren. Zelfs de geboorte gebeurt daarom staand. De pasgeboren giraf maakt meteen een flinke smak en valt vanaf twee meter hoogte op de grond. Binnen een uur kan het jonge dier al lopen en rennen.

Ook het drinken is een gevaarlijk moment voor giraffen. Ze moeten hun poten dan ver uit elkaar zetten en heel diep voorover buigen. In die onhandige houding zijn ze een gemakkelijke prooi voor bijvoorbeeld leeuwen. Gelukkig hoeven ze dat niet vaak te doen. Doordat ze veel vocht binnen krijgen via blaadjes, hoeven ze maar één keer in de paar dagen water te drinken. Normaal valt het voor roofdieren niet mee om een giraf te doden. Giraffen hebben hele goede ogen en zien roofdieren van ver aankomen, ze kunnen snel rennen en ze kunnen stevige trappen uitdelen met hun poten. Wanneer ze een leeuw op een kwetsbare plaats raken, kunnen ze het dier zelfs doden.

Giraffen voeren onderling geen hevige gevechten, maar de mannen doen soms wel aan ‘nekworstelen’. Dat doen ze om hun territorium te verdedigen of om een vrouwelijke giraf te veroveren. Ze slaan dan met hun nekken tegen elkaar. Wanneer de ene giraf ontdekt dat hij een sterkere rivaal heeft getroffen, loopt hij weg.

Tot niet zo lang geleden werd aangenomen dat er maar één soort giraffen bestond, maar in 2016 bewees genetisch onderzoek dat er vier soorten bestaan: de Zuidelijke giraf, Masaigiraf, Somalische giraf en Noordelijke giraf. Alleen van de Zuidelijke giraf werden minder dieren geteld dan in 2015. Hun aantal daalde met zeven procent.