Voor vrijheid en voor onrecht: onder het mom “personal is political” besloot lifestyleplatform Refinery29 een oplijsting te maken van de manieren waarop kleding voor politieke doeleinden werden gebruikt.
New Look
Ingesnoerde tailles, volle rokken en baljurken met glitter lijken niet bepaald politieke wapens, maar volgens auteur en antropoloog Wednesday Martin zorgde Christian Diors zogenaamde ‘New Look’ uit 1947 ervoor dat vrouwen opnieuw naar de achtergrond gedrongen werden. “Vrouwen moesten weer vrouwelijk worden en hun taak in het huishouden omarmen. De jobs in de fabrieken die ze tijdens de Tweede Wereldoorlog voor hun rekening namen moesten ze afstaan aan de mannen die teruggekeerd waren uit de oorlog.”
Monokini
In 1964 maakte de wereld kennis met het eerste topless badkostuum, ontworpen door Rudi Gernreich. De monokini bestond uit een broekje met hoge taille dat rond de nek werd vastgemaakt met twee lintjes, waardoor de borsten niet bedekt waren.
Velen noemden het een symbool voor de seksuele revolutie en allicht was de trend de voorloper van de populaire #freethenipple beweging op Instagram.
Dashiki
De kleurrijke, losse tuniek kent zijn oorsprong in West-Afrika en wordt door zowel mannen en vrouwen gedragen. In het Westen, en voornamelijk in de Verenigde Staten won het kledingstuk aan populariteit tijdens de opkomst van de Black Power en Black is Beautiful bewegingen tijdens de jaren zestig. Kim Jenkins, auteur van Fashion & Race, schrijft dat deze tuniek samen met de afro en andere typische Afrikaanse symbolen bijzonder in trek waren en geshowd werden als daad van rebellie tegen de status quo.
Zoals dat gaat met modetrends verloor de dashkini zijn politieke betekenis toen het kledingstuk door zowat iedereen omarmd werd in de jaren zeventig.
Recent nog noemde de Canadese editie van Elle magazine de dashkini “het nieuwste it-item”, wat voor heel wat ophef zorgde.
Keffiyeh
Hoewel de keffiyeh vandaag vooral bekend staat als het symbool van de Palestijnse bevrijding, was deze geblokte sjaal oorspronkelijk een traditionele Arabische hoofdbedekking die geen politieke betekenis had. De lap stof kreeg pas betekenis tijdens de Arabische revolutie van de jaren dertig, waarbij guerrillaleden de sjaal gebruikten om anoniem te werk te kunnen gaan.
Later, tijdens de herleving van de Palestijnse nationale beweging in de jaren zestig droeg PLO-leider Yasser Arafat altijd een keffiyeh. Met hem werd de keffiyeh het symbool van het Palestijnse conflict. De keffiyeh sloeg echter ook aan in het Westen, waar niet iedereen die de sjaal in punkwinkeltjes kocht wist waar dit hippe accessoire eigenlijk voor stond.
De-Jab
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Vrouwen die in Iran buitenkomen zonder hijab kunnen gestraft worden met zeventig zweepslagen of twee maanden gevangenis. In 2014 startte de Iraans journaliste Masih Alinejad de Facebookbeweging #StealthFreedom, waarbij vrouwen foto’s van zichzelf zonder sluier postten. De pagina kreeg meer dan dertigduizend likes in de eerste vijf dagen en werd op zowel lof als dreigementen onthaald.
Reina Lewis, professor cultural studies aan de London College of Fashion en auteur van het boek Muslim Fashion, legt uit dat moslims die in het Westen wonen de sluier anders beleven dan zij in het Midden-Oosten.
“Het bedekken van het hoofd wordt in het Westen afgeschreven als een persoonlijke keuze, iets waar niemand je toe kan dwingen, terwijl men in Iran bijvoorbeeld nog leeft volgens de regels van de Koran, waarin te lezen staat dat vrouwen hun sluier enkel mogen afnemen voor hun echtgenoot.” Lewis schrijft dat het zich openlijk ontdoen van hijab dus symboliseert hoe moslimvrouwen nieuwe manieren ontdekken hoe ze hun geloof en eigenheid kunnen beleven.
Hoodie
Nadat de 17-jarige Trayvon Martin in 2012 doodgeschoten werd door een buurtwachter ontstond er een gigantische protestbeweging. Veel mensen die op straat kwamen droegen een hoodie – een trui met een kap- net zoals de Afro-Amerikaanse tiener droeg op de avond dat hij stierf.
“Die hoodie droeg zeker bij in de verdachtmaking van Trayvon”, zegt Kim Jenkins. “Dat kledingstuk was de afgelopen dertig jaar ontzettend populair bij gangsta rappers en staat ook symbool voor een zekere anonimiteit.” Al benadrukt Jenkins ook dat de opvatting van de hoodie afhangt van het lichaam waarrond het kledingstuk hangt. Zo is Mark Zuckerberg ook een fervent hoodie-drager, al wordt er bij hem nooit vermoed dat hij het doet om zijn gezicht te beschermen tegen politiecamera’s bij het plegen van criminele activiteiten. “Wanneer een zwarte tiener, zoals Trayvon, een hoodie draagt, dan zijn politieagenten jammer genoeg meer op hun hoede.”
Bh
De bh is al ontzettend vaak als politiek wapen gebruikt, al was dat in het verleden eerder door het verwijderen (of verbranden) van het kledingstuk dan net door het openlijk dragen ervan.
Tijdens een economische protestbeweging in Hong Kong botste een vrouw per ongeluk met haar borst tegen een politieagent die op de grond viel en haar aanklaagde voor “indecent assault”. Ondanks het feit dat de vrouw nooit geweld had gebruikt tegen de agent werd ze veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf, wat een enorme protestbeweging in Hong Kong uitlokte. Mannen én vrouwen bestormden het hoofdkantoor van de politie. Ze hadden borden bij met de slogan “borsten zijn geen wapens” en droegen bh’s boven hun kleding.
(ks)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier