Mode-expo ‘Masculinities’ toont de gelaagdheid van mannenmode en mannelijkheid

De kleren maken de man. En toch was er in ons land nog nooit een expo over dit onderwerp. Het Mode & Kant Museum in Brussel gaat met de expo ‘Masculinities’ de uitdaging aan en duikt in de boeiende en veranderlijke wereld van de mannenmode.

Modefans kunnen terug rustig ademhalen: na de opening van de tentoonstelling ‘Tim Walker: Wonderful Things’ in de C-Mine in Genk, zwaait nu ook ‘Masculinities’ de deuren open. Het zijn de eerste modetentoonstellingen die je kunt bezoeken sinds de coronacrisis van start ging. Denis Laurent, co-curator van de expo, vertelt ons waarom we naar Brussel moeten afzakken voor de nieuwe tentoonstelling in het Mode & Kant Museum.

Waarom kozen jullie dit topic?

Denis Laurent: ‘Hoewel we in België heel veel belangrijke ontwerpers van mannenmode hebben, werd er in ons land tot nu toe nog nooit een tentoonstelling op poten gezet over de garderobe van de man. Bovendien is er in de internationale modemusea slechts een klein deel van de vaste collecties gewijd aan mannenmode. Zonde vinden wij.

Ongeveer vijftig procent van de populatie is mannelijk, toch was er jarenlang veel minder aandacht voor mannenmode dan voor vrouwenmode. Dit komt onder meer door het klassieke culturele genderdenken dat mode meer associeert met vrouwen. Gelukkig komt daar stilaan verandering in. Je zou zelfs kunnen zeggen dat de mannenmode hoogdagen beleeft en dat er vandaag de dag meer innovatie is in de mannenmode dan in vrouwenmode.

Door iets te vertellen over mannenmode, gaat het automatisch ook over vrouwenmode. Vrouwelijkheid en mannelijkheid definiëren zich immers ten opzichte van elkaar, als een soort spiegel.’

Vanwaar het meervoud in de titel?

‘Er is niet maar één soort man. Door te spreken over ‘mannelijkheden’ deconstrueren we het idee dat mannelijkheid iets vaststaand en universeel is. We zien mannelijkheid met andere woorden als een gelaagd begrip.

We leven in een tijd waarin er anders wordt nagedacht over gender. Het binaire denken wordt uitgedaagd en de rol van de man in de maatschappij krijgt een veel bredere invulling dan voorheen. Dat zie je gereflecteerd in de mode. De collecties die ontwerpers van mannenmode voorstellen, zijn allemaal symbolen van alternatieve visies op wat mannelijkheid is of zou kunnen zijn.

Ontwerpers uit de millennialgeneratie denken overigens veel minder vanuit genderhokjes. Ze verspreiden er niet zozeer militante boodschappen over, want voor hen is deze manier van denken heel normaal. Heilige huisjes hebben geen plaats in hun wereld en dat zien we weerspiegeld in hun collecties.

We hebben de expo thematisch opgedeeld: niet chronologisch, maar wel volgens de evolutie die wij zien in de mannenmode. Het eerste niveau behandelt de archetypische mannelijkheid, level twee gaat over alternatieve mannelijkheid en op de derde verdieping beland je als bezoeker bij het deel waar hokjesdenken verleden tijd is.

Welke Belgische sleutelfiguren komen aan bod in de expo en wat hebben ze betekend voor de mannenmode?

‘Ongeveer de helft van de stuks die tentoongesteld worden komen van Belgische ontwerpers of designers die een link hebben met België doordat ze bijvoorbeeld in ons land gestudeerd hebben.

Een erg invloedrijke Belgische naam in de mannenmode is natuurlijk Raf Simons. Aan het einde van de jaren negentig heeft hij een nieuwe visie op mannelijkheid geïntroduceerd in de mode. Hij liet zich inspireren door subculturen die populair waren bij adolescenten en de muziekwereld en stapte hiermee weg van het beeld van de traditionele, gespierde man van de jaren tachtig en negentig . Simons gaf de mannenmode een esthetiek die de kwetsbare kant van mannen durfde tonen. Een gedurfde visie in die tijd.

Dan is er ook Walter Van Beirendonck, die ‘fun’ introduceerde in de mannenmode. Hij toont sinds de jaren tachtig dat je als man ook je innerlijke kind mag omarmen door je in vrolijke kleuren en speelse prints te kleden. Dit druiste in tegen het idee dat mannen altijd serieus en rationeel moeten zijn.

Een andere belangrijke figuur in de Belgische mannenmode is de Brusselaar Xavier Delcour. Hij haalde z’n mosterd bij de muziekscene en het nachtleven om een meer ambigue versie van mannelijkheid op de voorgrond te plaatsen. Ook hij stapte af van de norm van het patriarchale beeld van “de man”.

Deze en vele andere ontwerpers leer je beter kennen in onze tentoonstelling, die een unieke inkijk geeft in de wereld van de mannenmode.’