FILOSOOF & SCHRIJVER

IK BEN DE ZOON VAN TWEE ONGODSDIENSTIGE JODEN. Mijn vader was een extreem militante atheïst. Hij had wat weg van Richard Dawkins, de evolutiebioloog die gelovigen behandelt als monsters. Door godsdienst af te schilderen als nonsens, maakten mijn ouders het net intrigerend voor mij.

ZANG EN ZENARCHITECTUUR BRACHTEN ME IN EEN ONGELOOFSCRISIS. Ik was halfweg twintig. Hoe kon ik onder de indruk zijn van de Bachcantates, of een prachtig koepelgewelf, en toch niet geloven ?

MIJN LAATSTE BOEK IS GESCHREVEN UIT FRUSTRATIE. Ik bestudeerde wat atheïsten kunnen leren van religies, op vlak van gebouwen, rituelen, feesten. Gelijktijdig is in Londen The School of Life ontstaan. Het is een lab waar we ideeën testen. We willen er de moderne mens inspireren via literatuur, maaltijden, ontmoetingen.

MIJN IDEALE LEZER ZIT IN EEN OVERGANGSFASE, verdeeld tussen de oude religieuze wereld en wat de toekomst misschien zal brengen. Ik ben bang dat dit boek iedereen van zijn stuk brengt. Zowel gelovigen als atheïsten.

SCHRIJVER ZIJN IS EEN AFSCHUWELIJKE GEDACHTE, althans voor mijn oudste zoon. Samuel is zes en leert net schrijven. Hij haat het. Hij denkt dat ik de hele dag het alfabet zit te oefenen. Als ik vertel dat ik een saaie dag had, druipt het medelijden van zijn gezicht.

RELIGIE ZIT OP HET RANDJE VAN KINDERACHTIGHEID. De religieuze lessen zijn zo simpel : wees beleefd, word niet boos, vergeet niet vriendelijk te zijn tegen vreemden. Zo banaal, en tegelijk cruciaal. In de seculiere wereld missen we volwassen rituelen die ons daaraan herinneren. We hebben geen eigen kalenders, geen roliconen.

ONS GEHEUGEN IS EEN ZEEF, WE VANGEN TE VEEL PRIKKELS OP. We vergeten de afloop van ons lievelingsboek, twee uur nadat we het uitlazen. De moderne mens denkt dat zijn herinneringen vastzitten in een Zwitserse kluis. Religie daarentegen vertrekt vanuit het idee dat ons geheugen waardeloos is. Het is goed om regelmatig terug te grijpen. Naar een geliefd kunstwerk, een vriend of een favoriete quote. Onze cultuur wordt gedreven door altijd maar het nieuwe. Ik denk dat we kunnen leren van het cyclisch denken van religies.

IN EEN PERFECTE WERELD SCHRIJVEN FILOSOFEN SONGTEKSTEN. Popsongs hebben zelden goede lyrics. In religieuze tijden schreven de meest briljante geesten teksten die vervolgens door Händel of Bach op muziek werden gezet. Door muzikale ondersteuning bleven de woorden hangen. De gemiddelde popsong vandaag heeft te weinig ambitie. Amper drie minuten, en altijd over relaties.

ATHEÏSTEN HEBBEN EEN NIEUW SOORT BEGELEIDING NODIG. Maar het moet ontzettend goed gedaan worden. Religie was in zijn hoogdagen een goed huwelijk tussen idee, esthetiek en efficiënte verspreiding. De beste ideeën moeten vandaag gekoppeld worden aan de beste reclamejongens en grafici.

IK BEN EEN VROLIJKE PESSIMIST. Bewust zijn van de donkere kant van het leven, betekent niet dat je dagelijks triest bent. Er valt nog zoveel uit te vinden. Zeker in dit domein.

REISBUREAUS ZOUDEN MOETEN SAMENWERKEN MET PSYCHOANALYSTEN. Wie in een crisis zit, wil vaak weg, op reis. Maar verder dan “ga naar India” raakt ons advies niet. Pelgrimstochten zijn het meest serieuze voorbeeld van reizen als spirituele activiteit voor de ziel.

Alain de Botton (41) is schrijver-filosoof van boeken als ‘ De troost van de filosofie’. Hij woont in Londen en is er oprichter van The School of Life. Zijn nieuwe boek ‘ Religie voor atheïsten’, uitgeverij Atlas, verschijnt deze week in wereldprimeur in het Nederlands. www.alaindebotton.com, www.theschooloflife.com

DOOR ELKE LAHOUSSE