Boeken om de tijd te doden

Bang om je de komende weken te vervelen? Lezen is het beste tijdverdrijf. We helpen je op weg met deze lijst van boeken die onze redactie heeft verslonden.

Fictie of non-fictie, informerend of ontspannend, een koffietafelboek of een literaire parel: in onze aanraders zit voor elk wat wils. Laat je inspireren en kies een mooi boek uit. Wie tijdens de week niet meer in een boekenwinkel geraakt, kan altijd een e-book aanschaffen.

REIZEN

‘Bon Voyage. Boutique Hotels for the Conscious Traveler’, 2019, Gestalten

Kiezen voor een duurzame toekomst ligt in onze handen. Of het nu gaat over wat we eten, kopen, of hoe we reizen: alles begint met bewuste(re) keuzes maken. Ook een nieuwe generatie hoteliers is zich bewust van de negatieve impact die toerisme kan hebben op het milieu en op een lokale bevolking en kiest uitdrukkelijk voor duurzame alternatieven. In de vorm van een 288 pagina’s tellend koffietafelboek zet Bon Voyage de mensen en hotels in de kijker waar het prachtig verblijven is, op een ecologisch verantwoorde manier. Van een boomhut in Tulum, Mexico, tot een boetiekhotel in het zuiden van Zweden of een wijnverblijf op het Mornington schiereiland in Australië: dit boek biedt een overzicht van hoteliers die aandacht hebben voor de biodiversiteit van hun regio, samenwerken met lokale makers, een vegan keuken aanbieden of hotels inrichten met gerecycleerde meubels. Citytripper, natuurliefhebber of zeefanaat: dit is een gids voor de bewuste reiziger.

MODE

Dana Thomas – ‘Fashionopolis: The price of fast fashion and the future of clothes’, 2019, Penguin Press

De Amerikaanse journaliste Dana Thomas schreef met ‘Fashionopolis’ een ontluisterend boek over de geschiedenis en schaduwzijde van fast fashion. Het is het ideale boek voor al wie wil weten wat er zich achter de gesloten deuren van de mode-industrie afspeelt en hoe het er in sweatshops aan toe gaat. De auteur doet uit de doeken hoe het zover is kunnen komen, maar biedt haar lezer ook hoop: samen kunnen we de kar keren. Wie bang is om volledig gedeprimeerd te zijn na het lezen van ‘Fashionpolis’ hoeft dus niet te vrezen. Thomas schotelt ons ook heel wat positieve verhalen voor en zocht de pioniers van de duurzame mode-industrie op voor hoopgevende gesprekken. Het boek is meer dan een aanklacht. Het is ook een geschiedenisles en een positieve kijk op de toekomst.

Voorlopig nog niet vertaald naar het Nederlands.

DUURZAAM LEVEN

Marieke Eyskoot, ‘Dit is een goede gids’, 2017, Boekerij

De titel van het boek vat de inhoud goed samen: een goede gids, voor al wie graag op een positieve manier ecologisch verantwoorder door het leven wil walsen. De Nederlandse Marieke Eyskoot bundelde al haar tips, oplossingen, bespaarsuggesties, do’s en don’ts en tips en tricks voor een duurzamer leven. Ze interviewde ze duurzame pioniers, maakte lijstjes van mooie winkels met duurzame alternatieven, informeert over modematerialen, zet leuke initiatieven in de kijker en toont dat het eigenlijk best gemakkelijk is om wat duurzamer te gaan leven. Een inspirerend en motiverend handboek, dat zonder poespas heldere informatie geeft en inspireert. Iedereen kan ermee aan de slag.

Kathrin Hartmann, ‘Groene leugens: duurzaamheid als verkooptruc’, 2018, Atlas Contact

In deze tijden van klimaatspijbelaars, klimaatconferenties en klimaatprotesten wordt het steeds duidelijker: we liggen wakker van onze toekomst. Dat hebben ook multinationals goed begrepen. De voorbije jaren pakten bedrijven dan ook uit met hun duurzaamheidsdoelstellingen en klopten ze zich op de borst omwille van hun groene initiatieven. De wereld redden door (slim) te consumeren: het lijkt mogelijk, als je hen gelooft. Aan de hand van enkele raak gekozen cases legt Kathrin Hartmann haarfijn uit hoe we vooral in het ootje genomen worden en waarom dat schadelijk is. Er wordt naar hartenlust aan ‘greenwashing’ gedaan, maar de consument is zich van geen kwaad bewust. ‘Groene leugens’ laat z’n lezer achter met een groot verontwaardigingsgevoel, maar ook met extra munitie voor burgerlijke ongehoorzaamheid. Na het dichtklappen van het boek, denk je ongetwijfeld: ‘Het kan én moet anders.’

Mathilda Masters & Louize Perdieus, ‘123 superslimme dingen die je moet weten over het klimaat’, 2019, Lannoo

In deze weetjes-encyclopedie over het milieu en het klimaat ontdek je alles over de wereld waarin we leven en hoe we haar leefbaar kunnen houden. Het doelpubliek van het weetjesboek is eerder aan de jonge kant, maar dankzij de humor, de behapbare informatie en de leuke tekeningen van Louize Perdieus kunnen ook volwassenen het smaken. Wist je bijvoorbeeld dat het zand van woestijnen voedingsstoffen voor plankton en vissen bevat en dat er bij hogere temperaturen meer meisjeszeeschildpadden geboren worden? Een ideaal boek voor neefjes en nichtjes, kleinkinderen en de kroost van je vrienden. De jeugd van tegenwoordig is immers de toekomst van morgen.

OPVOEDEN EN RELATIES

Philippa Perry – ‘Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen (en je kinderen blij zijn dat jij het doet)’, 2019, Uitgeverij Balans

Wat is het belangrijkste dat ouders moeten weten om een goede ouder-kind relatie op te bouwen? Die vraag wilde de Britse psychotherapeute Philippa Perry beantwoorden met haar boek, dat op enkele maanden een internationale bestseller werd. Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen opent met een hoofdstuk waarin Perry haar lezers aanmoedigt om zichzelf beter te leren kennen en te begrijpen welke invloed je eigen opvoeding heeft gehad, want dat speelt een rol in hoe je met je eigen kinderen omgaat. Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en haar eigen jarenlange ervaring als therapeut legt Perry vervolgens de nadruk op open communicatie, de gevoelens van je kinderen begrijpen, je eigen wil niet voortdurend opdringen, omgaan met moeilijk gedrag en ouderlijke fouten toelaten. Dit is een boek voor ouders, van jonge of oudere kinderen, die naast het volgen van hun buikgevoel al eens graag een opvoedingsboek lezen, maar evengoed kunnen Perry’s adviezen zowat iedereen inspireren die een betere relatie wil met vrienden, familie of collega’s.

Serge Ornelis – ‘Met slaande deuren – De kunst van goed ruziemaken’, 2018, Uitgeverij Angèle

Dit is een boek voor wie een beetje opziet tegen de feestdagen, omdat er hier en daar een conflictje in de lucht hangt. Dat hoeft namelijk niet zo erg te zijn. Auteur Serge Ornelis gaat dieper in op vragen als: waarom ontsporen ruzies? Waarom blijven mensen als ze ruziën niet bij de kwestie? Wat maakt stoppen zo moeilijk?

Ook al houden weinig mensen van ruzies, toch belanden we allemaal (te vaak) in ruzies, en meestal zijn we er ons niet eens van bewust dat we ze zelf mee veroorzaken én in stand houden. De auteur toont hoe beide partijen iets kunnen winnen door een ruzie, in plaats van iets te verliezen. Ruzies gaan immers meer over de relatie tussen mensen dan over de inhoud van een meningsverschil, aldus Ornelis. Dit boek helpt je dus niet om telkens je gelijk te halen, maar wel om een betere versie van jezelf te worden. Zodat bij de volgende ruzie misschien wel het servies, maar niet de relatie aan diggelen gaat.

GESCHIEDENIS

Mark Kurlansky, ‘Melk. Een 10.000-jarige haat-liefdeverhouding’, 2019, Spectrum

398 pagina’s over… melk. Het klinkt misschien niet erg sexy, maar Mark Kurlansky bewijst dat het verhaal over het witte goedje razend interessant is. Na zijn veelgeprezen boeken over papier en kabeljauw vertelt hij nu de lange geschiedenis van alle soorten melk en wat mensen daar allemaal mee doen. Dat is soms inspirerend (sommige recepten uit de vijftiende eeuw zetten aan tot experimenteren) en soms choquerend (wanneer het gaat over het Boston van de 19^e eeuw, waar maar liefst de helft van de jonge kinderen stierf door melk uit megastallen).

Van roomijs voor de uitvinding van de diepvries over de populariteit van kaas tot de status van een product dat eigenlijk voor baby’s bedoeld is: Kurlansky graaft diep en brengt een wonderlijk verhaal naar boven, waarvan duidelijk wordt dat het einde nog niet geschreven is. Een geschiedenis die ook veel inzichten geeft in vandaag.

Wade Davis, ‘The Wayfinders, Why Ancient Wisdom Matters in the Modern World’, 2009, Anansi

Wees gewaarschuwd: dit is een boek dat je kijk op de wereld zal veranderen. De antropoloog wade Davis bundelde zijn reeks lezingen over de kennis en wijsheid die verloren gaat als oude culturen verdwijnen. Onderweg zijn we niet alleen mensenlevens en ecosystemen, maar ook adembenemend veel waardevolle kennis kwijtgeraakt, stelt Davis. Elke cultuur vraagt zich af wat het betekent om mens te zijn en hoe we met onze omgeving omgaan. Uiteraard waren Da Vinci en Einstein geniaal, en zijn smartphones, harttransplantaties en AI indrukwekkend, maar is het niet even geniaal en indrukwekkend, stelt Davis, dat de Inuit en Aboriginals overleefden in een omgeving die in theorie dodelijk is voor de mens, door elk aspect ervan tot in het diepste detail te bestuderen en die kennis zonder geschreven taal honderden generaties lang door te geven? Is de cultuur van pakweg Canada, met immense rijkdom voor the few maar ook dakloosheid en armoede, geciviliseerder dan de cultuur van de Penan in Borneo, waar men vindt dat één mens die in armoede leeft de hele gemeenschap te schande maakt? Kortom, een boek voor iedereen die openstaat om buiten de geijkte paden te denken.

FEMINISME

Jelle Haemers, Andrea Bardyn en Chanelle Delameilleure, ‘Wijvenwereld. Vrouwen in de middeleeuwse stad’, 2019, Vrijdag

Het cliché van de middeleeuwen als donkere tijd voor vrouwen, met veel geweld en een door mannen gedomineerde samenleving, wordt in dit boek vakkundig uitgekleed. ‘Wijven’, de middeleeuwse benaming voor vrouwen, zijn het hoofdpersonage. In de Lage Landen hadden vrouwen immers veel rechten, die ze gebruikten om handel te drijven, hun mening te verkondigen en hun wil door te drukken. Levendige verhalen uit steden als Brussel, Antwerpen, Leuven, Breda en Den Bosch vertellen in dit boek over het kleurrijke bestaan van vrouwen. Het ideale cadeau voor feministes, of ongelovige thomassen die niet beseffen dat het kostwinnersmodel zeer uitzonderlijk was in onze geschiedenis.

Caroline Criado-Perez, ‘Onzichtbare vrouwen’, 2019, Prometheus

De wereld is ontworpen op maat van mannen, ontdekte journaliste Caroline Criado-Perez, en dat laat zich voelen op alle domeinen. Toen Criado-Perez te weten kwam dat dokters vaak de verkeerde diagnose stelden bij vrouwen die een hartaanval hadden, borrelde het idee voor een boek op. In ‘Onzichtbare vrouwen’ presenteert de auteur een indrukwekkend onderzoek naar de manieren waarop het bestaan en de noden van vrouwen genegeerd worden in bijna alle aspecten van het moderne leven. De man als norm heeft – soms levensgevaarlijke – gevolgen voor bijna alle vrouwen, van politieagentes tot astronauten, en van chauffeuses tot patiënten. Terwijl het mannelijke perspectief wordt gezien als universeel, is de vrouwelijke ervaring eerder een niche. En dat terwijl vrouwen de helft van de wereldbevolking uitmaken. ‘Onzichtbare vrouwen’ zou door absoluut iedereen moeten gelezen worden.

FICTIE

Ilja Leonard Pfeijffer, ‘Grand Hotel Europa’, 2018, De Arbeiderspers

Met deze klepper van Ilja Leonard Pfeijffer kan je per ongeluk een familielid het ziekenhuis in slaan tijdens de kerstdagen. Een beter idee is om het boek cadeau te doen – best voor de wijn rijkelijk heeft gevloeid en je daadwerkelijk reden hebt om iemand een opdoffer te verkopen. ‘Grand Hotel Europa’ is een pageturner over Europese identiteit, massatoerisme en het einde van een tijdperk. Het is tegelijkertijd theatraal, verontrustend en romantisch. De schrijver blikt vanuit het in verval geraakte Grand Hotel Europa terug op zijn allesverslindende liefde met Clio. Wat volgt is het meeslepende relaas van een mislukte liefdesrelatie, maar even goed van een afbrokkelend continent. De beschrijvingen van Ilja Leonard Pfeijffer zijn om duimen en vingers bij af te likken. Een ideaal geschenk voor wie een reis naar Italië op de planning heeft staan, maar evengoed een aanrader voor thuisblijvers. Die hoeven zich dan alvast niet schuldig te voelen dat ze in short en tanktop tussen de andere toeristen met melkflessenbenen foto’s staan te nemen van zinkende kathedralen.

Elizabeth Macneal, ‘De poppenfabriek’, 2019, The House of Books

Eerste liefde, schilders en hun modellen, een perfide slechterik: de succesvolle debuutroman van de Britse Elizabeth Macneal past in de traditie van Britse historische romans. Een beetje zoals Dickens, maar dan spannend en met een feministisch randje. We bevinden ons in het Londen van 1850, waar de protagoniste Iris in een poppenfabriek werkt. Tijdens de bouw van de wereldtentoonstelling ontmoet ze toevallig Silas, een taxidermist en een verwoed verzamelaar van morbide curiositeiten. De taxidermist besluit dat zijn leven zonder de mooie Iris geen enkele zin heeft en geraakt geobsedeerd. Wanneer Iris wordt gevraagd als model door de beroemde kunstschilder Louis Frost, stemt ze in op voorwaarde dat hij haar tekenles zal geven. Het leven in het bohemien milieu bevalt haar steeds beter en haar hart wordt veroverd. Tijdens het schrijven ging de auteur op wandel, op zoek naar steegjes, huizen en pleinen om haar verhaal te situeren. Wie een citytrip naar Londen op de planning heeft staan – ondanks Boris en co – kan dus mentaal alvast door de Britse hoofdstad dwalen dankzij ‘De poppenfabriek’.

Jonathan Franzen, ‘Vrijheid’, 2010, Prometheus

De meesterlijke chroniqueur van het kleinburgerlijke Amerika vertelt in ‘Vrijheid’ het verhaal van het disfunctionele gezin Berglund. Door de ogen van boomers Walter en Patty, hun kinderen Jessica en Joey, nieuwsgierige buren, verknipte vrienden en vervreemde familieleden volgen we de Berglunds doorheen de jaren. Vader Walter werkt als geëngageerde milieubeschermer en moeder Patty is bovenal moeder en een behulpzame buurvrouw. Of zo start het verhaal alleszins. Het moreel kompas van de protagonisten geraakt gedurende de jaren wat minder goed afgesteld, met alle gevolgen van dien. ‘Vrijheid’ is intelligent zonder pretentie en soapachtig zonder flauw te worden. Franzen is niet voor niets een bestsellerauteur: zijn boeken lezen als een trein. Of op de trein. Perfect geschenk dus voor pendelaars onder je vrienden of familieleden. Als dit een cadeau voor een familielid is, misschien best een kaartje toevoegen waarop je uitlegt dat de plot uiteraard geen verwijzing is naar jullie eigen familiebanden. Kan problemen aan de volgende kerstdis vermijden.

Kristen Roupenian, ‘Je weet dat je dit wil’, 2019, Nieuw Amsterdam

Uiteraard ken je ‘Cat person’, het kortverhaal van Kristen Roupenian dat een tijdje geleden in volle MeToo-tijdperk het internet veroverde. Maar de schrijfster heeft meer in haar mars. Een heel boek vol kortverhalen, met name. ‘Je weet dat je dit wil’ bevat verhalen die hetzelfde effect hebben als een horrorfilm die net dat tikkeltje te ver gaat: ze doen je lachen zonder dat je het eigenlijk echt wil. Een aanrader voor mensen die wel graag lezen, maar niet de tijd of het concentratievermogen hebben om zich lang in een verhaal vast te bijten.

Dimitri Verhulst, ‘De pruimenpluk’, 2019, Uitgeverij Pluim

Fans van het werk van Dimitri Verhulst kunnen opnieuw een mooi, dun boekje aan hun bibliotheek toevoegen. ‘De pruimenpluk’ vertelt het verhaal van Mattis die een nieuwe – en na al die jaren eens een échte – liefde vindt in de vorm van Elma. Twee eenzame zielen ontmoeten elkaar en alles loopt op rolletjes, behalve dan dat Mattis moeite heeft met het rugzakje dat zijn vlam met zich meedraagt. Elma is immers weduwe, en ze worstelt duidelijk met het toelaten van een nieuwe man. De liefde is echter groot, dus Mattis gaat over tot geflipte acties. ‘Ik had een passionele moord te plegen, en wel op een dode.’ Een charmant boek waar je regelmatig luidop mee lacht en je doet smullen van taal.

Shirley Jackson, ‘We Have Always Lived in the Castle’, 1962, Penguin Books

Dat Shirley Jackson,de koningin van Amerikaanse horror, niet bekender is, is een regelrechte schande. Maak gebruik van deze eindejaarsfeesten om iedereen in je omgeving een van haar boeken cadeau te doen. De Amerikaanse auteur (1916-1965) schreef een zestal romans en heel wat kortverhalen, waarvan ‘The Lottery’ het bekendst is. Haar boek ‘The Haunting of Hill House’ kan ook een belletje doen rinkelen, aangezien het recent een tv-adaptie kreeg met onder andere Michiel Huisman in de hoofdrollen. In ‘We Have Always Lived in the Castle’, haar meesterwerk, volgen we de tiener Katherine ‘Merricat’ Blackwood, haar oudere zus Constance en hun oom Julian. Het zijn de drie laatste overblijvers van de familie Blackwood, of zo lijkt het toch. Wanneer er plots een neef opduikt, wordt hun leven in het kasteel verstoord. Langzamerhand ontdek je als lezer wat er gaande is en gaan je nekharen overeind staan. Grappig, duister en spannend tegelijk.

Paolo Cognetti, ‘De buitenjongen’, 2018, De Bezige Bij

Als een aardbeving schudde ‘De acht bergen’ van Paolo Cognetti het literaire landschap al stevig door elkaar. Met ‘De buitenjongen’ deed de auteur dan nog eens losjes over. De verwachtingen lagen dan ook hoog voor ‘De Buitenjongen’. Erg hoog. Nog voor de roman verscheen, werden de rechten van het boek al aan dertig landen verkocht. ‘De buitenjongen’ volgt het leven van stadsjongen Pietro . Zijn ouders delen een liefde voor de bergen, waar ze verliefd werden en waar ze trouwden in een kerkje aan de voet van de berg. Door deze gedeelde passie kan hun relatie ondanks tragische gebeurtenissen voortbestaan. In het Noord-Italiaanse Val d’Aosta raakt Pietro raakt bevriend met de even oude Bruno, die voor de koeien zorgt. Hun zomers vullen zich met eindeloze wandelingen door de bergen en zoektochten door verlaten huizen en oude molens. De roman is een coming-of-ageverhaal over eenzaamheid, familierelaties en vriendschap. Over het onbereikbare tussen de ene ziel en de andere. De tegenstelling tussen vertrekkers en blijvers. De stijl is soms ruw als een bergketen, maar altijd helder als een fonkelde rivier. Een terechte winnaar van de Premio Strega, de belangrijkste literaire prijs in Italië.

Rebecca Makkai, The Great Believers, 2018, Viking

Een meeslepend verhaal of een genuanceerde blik op een maatschappelijke kwestie, weinig boeken bieden het allebei. Maar Rebecca Makkai zet ons met The Great Believers (vertaald als ‘Een stralende toekomst’) aan het pageturnen én aan het denken: over hoe de aidscrisis in de jaren tachtig genadeloos toesloeg en niet alleen talloze doden, maar ook vooroordelen, maatschappelijke uitsluiting en gebroken families met zich meebracht. In het boek zijn twee verhalen verweven; dat van de jonge homoseksuele Yale en zijn vrienden (bijna allemaal gay) in San Francisco midden jaren tachtig, en dat van Fiona, de beste vriendin van Yale, die 2015 in Parijs op zoek gaat naar haar dochter, met wie ze geen contact meer heeft. Een epidemie dat het ene slachtoffer na het andere eist? Klinkt voorspelbaar, maar Makkai’s vertelling zit vol verrassingen en haar personages zijn zo treffend neergezet dat je je als lezer zélf een lid voelt van de vriendengroep. Een verhaal over vertrouwen en het schenden daarvan, liefde en het verliezen daarvan, en pijn die zich een weg door de generaties baant. Voor wie niet bang is om te snotteren bij een boek, zelfs maanden nadat het uit is.

Thomas van der Meer – ‘Welkom bij de club’, 2019, Uitgeverij Pluim

‘Welkom bij de club’ is geen gewoon verhaal over een vrouw die man wil worden, het is ook een boek over hoe het hokjesdenken er bij veel mensen nog diep in zit. Lees: ook wie geen transgender is, zal herkennen hoe het voelt om een beetje buiten de norm te vallen. Van der Meer legt de vinger op de zere plek: uiteindelijk willen we allemaal toch graag gewoon normaal zijn, en bepaalt dat voor een deel ons gedrag naar anderen toe. Vlot en scherp schetst van der Meer hoe hij uiteindelijk wordt wie hij altijd wilde zijn. Wanneer zijn transitie achter de rug is, besluit het hoofdpersonage dat hij klaar is met de vooringenomen reacties, en gooit hij het roer om. Hij begint een nieuwe baan op een plek waar niemand weet van zijn verleden, maar zelfs dan gaat het niet allemaal vanzelf. De schrijver, Thomas van der Meer studeerde af aan de schrijversvakschool in Amsterdam en zet hier een schitterend debuut neer.

Lisa Taddeo – ‘Three Women’ (vertaald als ‘Drie vrouwen’), 2019, Avid Reader Press

Journaliste en schrijfster Lisa Taddeo volgde verschillende Amerikaanse vrouwen acht jaar lang voor haar bestseller ‘Three Women’. Haar doel? Meer te weten komen over hun seksueel verlangen. Uiteindelijk bleven er drie vrouwen over die de goedkeuring gaven om het boek te schrijven op basis van hun levens. Lina, een huisvrouw in een buitenwijk, zit vast in een doodgebloed huwelijk. Haar man wil haar niet kussen, laat staan met haar vrijen. Ze hunkert naar aanrakingen en begint een affaire met een man uit haar verleden. Sloane, een knappe restaurantuitbaatster, heeft seks met andere mensen terwijl haar echtgenoot toekijkt. Doet ze dit voor hem, voor zichzelf of voor de anderen? De derde vrouw, Maggie, blikt terug op haar tijd op de middelbare school in een klein gehucht in North Dakota. Haar populaire leraar Engels verleidt haar, met alle desastreuze gevolgen van dien. Wanneer ze een rechtszaak aanspant tegen hem, blijkt dat niemand haar gelooft. ‘Three Women’ geeft inkijk in de hoofden van de protagonisten en vertelt over de verschillende aspecten – de mooie en de minder mooie – van vrouwelijke seksualiteit. Perfect om in je eigen zetel te lezen, zonder pottenkijkers.