Lichtend voorbeeld: 8 experts over hun favoriete lamp

Ontwerpers, architecten, galeriehouders… We vroegen mensen die elke dag met belichting bezig zijn naar hun favoriete lamp en waarom die volgens hen zo bijzonder is.

Caroline Notté, architecte en interieurontwerpster

Ze tekende het interieur van tweesterrenrestaurant Bon-Bon en startte daarnaast haar Collector’s Cabinet, waar ze topdesign tentoonstelt: op dit moment de Smalto Astratto-lampen van Adélie Ducasse.

“Een goede lamp is een lamp die de tand des tijds doorstaat en toch interessant blijft. Ik heb een eclectische smaak en ben geneigd massaproducten, in casu lampen die in duizenden exemplaren worden vervaardigd, te vermijden. Gelukkig is de CG01 van Christophe Gevers dat totaal niet. Ik kende zijn werk niet zo goed, totdat Axis71 de lamp opnieuw wilde uitgeven en me vroeg of ik de kleur wilde bepalen. Ik ben dol op kleur, maar omdat Gevers graag ruw materiaal bewerkte, heb ik gekozen voor drie varianten, waaronder een van cortenstaal – ik denk dat Gevers die zelf prachtig zou hebben gevonden. Ik vind de CG01 heel sensueel. Hij is zowel organisch als minimalistisch; je zou hem als een kind in je armen kunnen nemen. Qua afmetingen is hij vrij ongebruikelijk: hij is niet groot en toch is hij geen leeslamp; ik vind het eerder een sfeerlamp die je met zijn licht omhult als een cocon. De lamp is zowel sierlijk als stevig; hij is best zwaar en daarom niet zo makkelijk te verplaatsen. Hij heeft eerder iets weg van een beeldhouwwerk. Het bijzondere eraan is dat je er subtiel licht mee kunt creëren. Er is niets lelijkers dan het kaas-met-gateneffect dat je verkrijgt als je een aantal spots bij elkaar zet, iets wat je in winkels vaak ziet. Ik vind het belangrijk om na te gaan hoe het licht gereflecteerd wordt; gewoon wit licht vind ik totaal niet interessant.”

CG01 van Christophe Gevers, prijs op aanvraag, axis71. com

Dieter Vander Velpen, architect

Meer dan 128.000 volgers op Instagram weten waarom: de Antwerpse architect spreidt zijn werkterrein uit van België tot de Verenigde Staten. Dicht bij huis tekende hij voor de decoratie van The Jane, maar ook van LAB, een topfitnessruimte die vorig jaar in Antwerpen openging.

“The Sharks is een monumentale constructie waar ik een bijzondere band mee heb. Het eerste model was een lichtsculptuur die ik had gemaakt voor een privéwoning in Antwerpen. De ontwikkeling ervan had me veel tijd en energie gekost. Nick Bril ontdekte een deel van die lamp bij Collectible in Brussel en werd op slag verliefd. Toen hij contact met me opnam om te vragen of ik er een tweede exemplaar van wilde maken voor zijn restaurant, was ik meteen voor het idee gewonnen: The Jane is een van de mooiste en beste restaurants ter wereld, en het is altijd prettig samenwerken met iemand die zoveel aandacht voor detail heeft als Nick. Ik stemde in op voorwaarde dat ik geen replica moest maken van het eerste ontwerp: dat was zwart en de lamp voor The Jane is goudkleurig geworden. Omdat het restaurant is gehuisvest in een oude kapel en er veel ruimte is onder het plafond, kon ik een magistrale constructie bedenken waarbij het lijkt of de haaien in de lucht zwemmen. Elke haai weegt zo’n veertig kilo, je kunt je voorstellen wat een ingewikkelde constructie het is geworden. Je moet al acrobatische toeren uithalen om een lamp te vervangen! Maar dat is in mijn ogen het enige nadeel. Verder is het een stuk dat prachtig blijft, door alle veranderende tendensen heen. In een interieur verander je gemakkelijker een meubelstuk dan een lamp, dus is het slim om een tijdloos model te kiezen. Het visuele aspect is belangrijk, maar mag ook niet te beperkend zijn; een lamp moet zich aanpassen aan de ruimte, en niet andersom.”

Sharks, Dieter Vander Velpen, dietervandervelpen.com

Ilse Cornelissens, oprichter van Graanmarkt 13

Ilse is een rasechte designliefhebber en brengt haar mode-, beauty- en decoratievondsten samen in de Antwerpse conceptstore die ze met Tim Van Geloven opende. Een winkel getekend door Vincent Van Duysen.

“Ik ontdekte de Ripple Lamp van Lobmeyr op het Salone del Mobile, waar hij tentoongesteld werd in een soort kapel die het licht op een magische manier op de muren weerkaatste. We zijn net van Amsterdam naar Antwerpen verhuisd en hij heeft zijn juiste plek nog niet gevonden, want ik durf hem niet in de winkel neer te zetten. In ons oude huis hadden we er de ideale plek voor gevonden, hoog en droog, zodat kleine nieuwsgierige handjes er niet aan zouden kunnen prutsen. Hij is op z’n mooist als je hem op de grond zet, maar met kinderen in huis is dat te riskant. Het is een uniek stuk, ik heb het nog nooit bij iemand anders zien staan. Ik hoop dat we hem ooit kunnen doorgeven aan onze kinderen en dat een van hen hem even hard zal koesteren als wij. Voor mij werkt de Ripple Lamp hypnotiserend – als je ernaar kijkt, is het alsof je naar de zee kijkt en de golven ziet bewegen. Hij geeft de kamer een unieke sfeer en brengt ook een ongelooflijk gevoel van rust. Thuis hadden we hem neergezet in de kamer waar ik aan yoga deed en het licht leek met me mee te bewegen, ik vond dat geweldig. Ik vind niet dat je per se elke hoek van een kamer moet verlichten, als er een paar schaduw- partijen zijn lijkt me dat qua contrast juist veel interessanter. Dat heb ik geleerd van Vincent Van Duysen toen we samen Graanmarkt 13 ontwierpen: het is goed om imposante lampen met subtiele lichtbronnen te combineren. Ik begrijp dat mensen het bij ons thuis soms wat donker vinden, maar ik hou daar juist van. Als alles verlicht is, gaat de subtiliteit verloren.”

Ripple Lamp, Poetic Lab x Lobmeyr, prijs op aanvraag, light.lobmeyr.at

Christophe Urbain, galeriehouder

Na een carrière in de mode organiseert de medeoprichter van de Gentse designgalerie Atelier Ecru momenteel de groepstentoonstelling In My Garden, waar we onder andere zijn favoriete lamp terugvinden.

“Pierre Castignola is een jonge ontwerper met wie ik het plezier heb professioneel te mogen samenwerken. Ik heb zijn Inside-Out Tower Lamp als favoriet gekozen, omdat hij die heeft gemaakt op basis van een gewone plastic tuinstoel. Het is zowel een lamp als een functioneel kunstwerk. Ik vind het fascinerend om te zien hoe ontwerpers er telkens weer in slagen een eigen taal te bedenken, wat niet evident is omdat er al zo’n groot aanbod op de markt is. Het voordeel van deze lamp is dat het een uniek stuk is: elk stuk is met de hand gemaakt met het materiaal dat beschikbaar was, je zult dus nergens twee dezelfde lampen aantreffen. De lamp heeft ook nadelen, want het is geen model dat zich makkelijk aanpast aan de omgeving en lichtbehoeften, het interieur moet zich aanpassen aan de lamp. Ik vind het een groot pluspunt dat de lamp uit gerecycled materiaal is vervaardigd, maar anno 2023 lijkt het me nog belangrijker dat lampontwerpers rekening houden met het energieverbruik en spaarzame modellen bedenken. Verder vind ik dat een lamp veelzijdig moet zijn, dat je hem makkelijk moet kunnen verplaatsen en dat hij multifunctioneel gebruikt moet kunnen worden in verschillende omgevingen. Licht heeft een rechtstreekse invloed op ons humeur en ons welzijn, net daarom vraagt de juiste belichting bij het ontwerpen van een interieur alle aandacht.”

Inside-Out Tower Lamp, Pierre Castignola, vanaf 2673 euro op 1st Dibs, 1stdibs.com

Jonathan Honvoh et Rodrigue Strouwen alias Twodesigners, interieurarchitecten

De twee oprichters van het Luikse bureau Twodesigners zijn gepassioneerd door interieurarchitectuur en design, en zijn de talenten achter de aankleding van karaktervolle ruimtes zoals de Grand Poste en het sterrenrestaurant Toma.

“De One Line van Artemide, ontworpen door Ora-ïto, is tekenend voor het begin van onze carrière; het is de allereerste lamp die we ooit ergens geplaatst hebben. Voor ons is hij dus niet zomaar een lamp. We waren in die tijd erg geïnspireerd door het werk van Ora-ïto, maar we vonden de lamp vooral supermooi. Vanwege de zuivere lijn – what’s in a name? – maar ook vanwege zijn futuristische uitstraling, vooral door de rode streep die oplicht als je hem aansteekt. Hij doet me ook denken aan de villa op het album 10 000 Hz Legend van het Franse muziekduo Air, die ook ontworpen is door Ora-ïto. We vinden de lamp heel sexy. Toen hij op de markt kwam, was hij voor ons de perfecte belichaming van elegantie. Nu, vijftien jaar later, blijft hij nog altijd onze topfavoriet, ook al hebben we de stijl van begin jaren 2000 nu wel gezien. Maar hij blijft mooi en functioneel en is het bewijs dat een lamp sfeer kan creëren zonder te veel aandacht op te eisen. De One Line wordt niet meer verkocht, dus mocht je hem nu nog willen aanschaffen, dan is het als collector’s item. Voor ons blijft hij een mijlpaal in de geschiedenis van de lampontwikkeling.”

One Line van Ora-ïto voor Artemide, vintage vanaf 250 euro op selency.com

Rebecca Verstraete, interieurarchitecte

Vanuit haar eigen Antwerpse interieurbureau zorgt Rebecca Verstraete voor de aankleding van residentiële en commerciële ruimtes. Zoals het luxueuze Botanic Sanctuary hotel, geopend in een gerenoveerd 15de-eeuws klooster op een boogscheut van de Meir.

“Het is jaren geleden dat ik de Monroe-lamp van Bessa Design voor het eerst zag op een beurs en het was meteen liefde op het eerste gezicht. Ik vind hem prachtig en elegant. Ik heb hem al bij verschillende klanten geïntroduceerd en heb net nog een rood en bronzen exemplaar gekocht voor in mijn eigen interieur. De lamp combineert functionaliteit en verfijning en is bijna meer een designobject dan een lamp, ook al verspreidt hij prachtig licht. In mijn projecten speelt licht een even belangrijke rol als de decoratie: hoe mooi een interieur ook is, als het licht slecht is, lijkt het nergens op. Ik vind te wit licht verschrikkelijk en ik verspreid de verschillende lichtbronnen ook graag over een ruimte om een warme sfeer te creëren. Het verkeerde licht kan een heel interieur verknoeien. Ik kies altijd voor warm wit, ik ga ervan uit dat je beter een te warme tint kunt kiezen dan een te koude. Een mooie lamp vraagt vaak een stevige investering, maar kan ook je interieur cachet geven of een hele ruimte transformeren, dus is hij vaak echt zijn prijs waard.”

Monroe, Bessa Design, prijs op aanvraag, bessadesign.com

Julie Engels Palma, architecte

Als leidinggevende van het Brusselse architectenbureau Studio P Architects ontwerpt Julie Engels Palma woningen van een tijdloze elegantie, van de Zwitserse Alpen tot Chicago.

“Ik vind veel lampen mooi, maar de Tizio van Artemide, ontworpen door Richard Sapper in 1972 en tentoongesteld op de MET, is absoluut een van mijn favorieten. Ook al is hij meer dan vijftig jaar oud, hij blijft tijdloos. Vanuit welke hoek je hem ook bekijkt, hij straalt prachtig licht uit en dat is maar een van zijn vele troeven. Qua ontwerp moest de Tizio vooral superfunctioneel zijn: zijn lengte moest verstelbaar zijn, de voet wendbaar, waardoor je hem makkelijk kon aanpassen aan elke omgeving. In mijn ogen valt er niks op aan te merken. Bij het aanschaffen van een lamp is het belangrijk om te checken of het ontwerp mooi blijft ongeacht of het licht aan of uit is. Soms word je verliefd op een lamp en merk je pas als je hem thuis aanknipt dat het licht het design van de lamp niet ten goede komt. Zelf speel ik graag met een combinatie van lichtpunten – spots, tafellampen en staande lampen – om een subtiele sfeer met contrasterende lichteffecten te creëren. Maar zoiets is uiteraard persoonlijk; hoeveel lampen je wilt neerzetten, hangt af van je smaak en het soort ruimte dat je wilt inrichten.”

Tizio van Artemide, vanaf 320 euro, artemide.com