Drie transouders over Moederdag: ‘Ook je gezin gaat door een transitie’

Vandaag is het Moederdag. Dat is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Drie transgenderouders vertellen over hoe de transitie hun moederrol beïnvloedt.

Jamine (38): ‘Het zou niet fijn zijn voor mijn ex-partner als ik plots Moederdag claim’

Jamine (38) heeft twee zonen, Toon* (6) en Ron* (9). Een jaar geleden begon ze met haar transitie, die door haar ruimdenkende kinderen vrij gemakkelijk aanvaard wordt.

Jamine en haar ex-partner brachten de jongens begin vorige zomer op de hoogte. Terwijl Ron meteen aan boord was, maakte Toon zich zorgen om reacties van de buitenwereld. ‘Toon was bezorgd dat de kinderen uit de klas mij zouden pesten. Zo wilde hij niet dat ik hem “verkleed als meisje” zou komen ophalen op school. Dat zei hij niet uit schaamte, wel uit angst voor de negatieve reacties en de kwetsende opmerkingen van zijn klasgenoten.’

Gelukkig bleek die vrees ongegrond. ‘Toen Ron op school vertelde dat “papa zich meer mevrouw dan meneer voelt”, waren de reacties unaniem positief. Gelukkig, want ook ik had wel wat schrik voor pestgedrag.’

‘Ik ben voorstander van een Ouderdag en dus geen aparte Moeder- of Vaderdag. Toch wil ik de keuze aan de jongens laten. Ik vind het belangrijk dat zij aangeven wat hun voorkeur is. Ron was meteen heel duidelijk. Hij knutselde iets voor Moederdag, maar Toon is nog onbeslist. Ik denk dat hij Moemiedag op Vaderdag wil vieren. Het zou ook niet fijn zijn voor mijn ex-partner als ik plots Moederdag vier, dat is haar dag. Daarom denk ik dat Vaderdag omvormen tot Moemiedag een goed compromis is. De interpretatie daarvan laat ik over aan Ron en Toon.’

Nick (36): ‘Thuis is er geen typische moeder-of vaderrol. We zijn gewoon twee ouders’

Nick* pleit ervoor om het verschil tussen Moeder- en Vaderdag overboord te gooien en te vervangen door een algemene ‘Ouderdag’. Hij veranderde drie jaar geleden van geslacht en viert zijn vaderschap op Vaderdag. Hij heeft twee kinderen, Elise* (7) en Lucas* (8).

‘De kinderen lagen meer in de knoop met mijn aanspreking dan met de transitie zelf. Vroeger was ik “mammie”, na mijn hormoonbehandeling wilde ik ‘papa’ worden. Daar hadden ze het moeilijk mee. Ik heb hen dan gerustgesteld en uitgelegd dat ik er niet mee inzit als ze mammie willen blijven zeggen. Mijn zoon is redelijk snel overgestapt op papa, maar mijn dochter gebruikt nog steeds mammie. Ik begrijp waarom ze ermee worstelt. Mijn overgang naar “papa” klopt voor Elise niet, omdat ik haar biologische moeder ben. Ik heb haar in mij gedragen en ben van haar bevallen. Je moet haar tijd gunnen om te wennen aan de nieuwe situatie. Voor Lucas ligt dat anders, omdat mijn vriendin zijn biologische moeder is.’

‘Ik vind het belangrijk om open te zijn naar mijn kinderen toe. Daardoor bestoken ze me met vragen, maar het helpt wel om emoties en gevoeligheden te uiten. In het begin wilden de kinderen bijvoorbeeld niet dat ik een baard liet groeien. Dat mijn lichaam verandert, is toch een hele aanpassing voor hen. Daar hebben we veel over gesproken. Het helpt om YouTube-video’s te kijken die de transitie in beeld brengen. Zo beseffen ze dat ik niet van vandaag op morgen helemaal zal veranderen. Ik ben blij dat mijn kinderen zoveel vragen stellen, want dan weet ik waar ze mee zitten. Je moet beseffen dat je niet alleen bent en rekening houden met je gezin. Ook zij gaan door die transitie.’

Oude foto’s

‘Het heeft niet lang geduurd voor de kinderen over hun initiële schok heen waren. Onlangs zei Lucas bij het bekijken van oude foto’s: “dat ben jij toch niet hoor”. Mijn zoon vindt de verandering fijn, omdat hij niet meer de enige man in huis is. Als we alleen thuis zijn zegt hij dat het “een echte mannenavond” is.’ Ook Elise begrijpt dat Nick nu een papa is, al blijft ze mammie zeggen. ‘Ze vergist zich nog vaak van geslacht, maar op mijn cadeau voor Vaderdag vorig jaar stond “jij bent de leukste papa ooit.”‘

‘Mijn ouderschap vieren we altijd op Vaderdag. Dat is altijd al zo geweest, omdat ik een vrouwelijke partner heb. In het begin van onze relatie is dat zo afgesproken en dat is ook na mijn transitie niet veranderd. Toch is mijn zoon al vaak thuisgekomen met twee cadeautjes op Moederdag.

Eigenlijk vind ik het spijtig dat Vader- en Moederdag opgesplitst zijn. Moet er zo’n verschil zijn tussen man en vrouw? In de kleuterklas was er ook een aparte mama- en papadag, maar het maakt kinderen niet uit wie er komt, als er maar iemand is. Thuis hebben we geen typische moeder-vaderverdeling, we zijn allebei “ouder”. “Ouderdag” vieren zou voor veel kinderen gemakkelijker zijn.’

Oceane (44): ‘Mijn dochter is boos omdat haar perfecte gezinnetje niet meer bestaat’

Oceane* (44) is een alleenstaande moeder van twee dochters, Sanne* (14) en Roos* (10). Moederdag vieren is voor haar jongste dochter vanzelfsprekend, haar oudste dochter heeft er meer moeite mee.

Na een leven vol twijfels koos Oceane in 2015 voor een transitie. ‘Mijn ouders reageerden redelijk positief, mijn partner had meer moeite om mijn keuze te aanvaarden. Ook nu nog worstelt ze met mijn transitie. Dat maakt het lastig voor de kinderen.

‘De kinderen reageerden in eerste instantie vrij goed. Ik wilde bijvoorbeeld niet meer met “papa” worden aangesproken en opteerde voor “mammie”. Ook Vaderdag leek me niet meer gepast. Op Moederdag vieren we dus zowel mij als mijn ex. De kinderen waren akkoord, maar mijn ex heeft zich daar fel tegen verzet. Nu gebruikt enkel Roos “mammie” nog. Het was makkelijker voor haar, omdat ze nog zo jong was toen we het vertelden. Zij maakt ook altijd iets voor Moederdag. Sanne twijfelt nog over Moederdag.’

Schaamte

‘In het begin steunde mijn oudste dochter me. Het was zij die me verdedigde als ik mijn kleding wat aanpaste op vakantie en mijn ex daar commentaar op gaf. Sanne gaf me toen ook cadeautjes voor Moederdag. In de puberteit is heel haar houding volledig veranderd. Nu kan ze zich niet meer vinden in mijn keuze. Toen ik haar vertelde over de operatie, heeft ze zelfs gevraagd om er niet mee door te gaan. Dat maakt het hele proces voor mij een pak zwaarder.’

‘Sanne kan agressief uit de hoek komen, zowel verbaal als fysiek. Zo zegt ze dat ik geen vrouw ben, maar een man, of dat niemand me nog wil. Dat is behoorlijk kwetsend. Op mijn vraag zijn we naar een psycholoog gestapt, maar dat kon niet baten. Sanne is heel boos omdat haar “perfecte gezin” niet meer bestaat. Ze schaamt zich en is bang dat mensen haar gaan uitsluiten. Thuis komen er af en toe wel vriendinnen langs, maar als we samen iets doen buitenshuis en ze ziet iemand van school, neemt ze afstand. Ze wil niet geassocieerd worden met mij.’

Omwille van Sanne’s gedrag doet het Oceane deugd om nu en dan alleen te zijn: ‘Het is soms een verademing als mijn dochter er niet is. Dan heb ik geen stress en kom ik tot rust.’ Toch heeft Oceane een positieve kijk op het leven. Ze voelt zich goed op het werk, is geen vrienden verloren en krijgt nooit vreemde reacties op straat. Ze is blij met wie ze nu is en dat ze eindelijk zichzelf kan zijn. Ze kijkt ontzettend uit naar haar vierde Moederdag.