Reis door de tijd
Preppie
Met de regelmaat van een klok duikt het op in het modebeeld: het uniform van kinderlijke onschuld. Als ontwerpers het voor het zeggen hebben, lopen we volgende winter opnieuw rond als voorbeeldige schoolmeisjes: knielange rokjes met brave debardeurs bij Cacharel, grijze plooirokjes met smalle V-halstruitjes en zedig gesloten bloesjes bij Veronique Branquinho, blauwe kostschooljurkjes waaraan hartjes bengelen, kniekousen en mocassins bij Luella Bartley. Amerikanen noemen het preppie, bij ons is het beter bekend als BCBG, bon chic, bon genre. Het uniform van de bourgeoisie uit de jaren zeventig en tachtig, teken van burgerlijke gehoorzaamheid. Aan weerszijden van de Atlantische Oceaan wordt het gepromoot door twee invloedrijke modemadammen: Miuccia Prada en Donna Karan. Poloshirts en petjes bij Miu Miu, blauwe truien met logo-initialen en oversized hemden bij DKNY. Kleine meisjes in grote kleren, gestolen uit de kleerkast van hetzij vader hetzij het vriendje: Yohji Yamamoto is vertederd en geeft hen XXL-broekpakken, baseballjackets en oversized sweaters. Minder preppie, maar wel heel eighties. Dertigers herkennen het meteen.
Stoute schoolmeisjes
Wie tiener was in de jaren tachtig weet dat de speelplaats in die tijd verdeeld werd tussen de preppie seutjes en anarchistische rebellen. Zo ook Jurgi Persoons. Als kind van een nostalgische generatie houdt hij vast aan de herinneringen van toen. Zijn defilé begint als de schoolbel gaat en iedereen zich klaarmaakt voor de klasfoto. Een braaf kind in een blauwe trui met geborduurde poesjes staat zij aan zij met punkers en stoere grieten. Alexander McQueen sympathiseert duidelijk met die laatste groep. In zijn meisjesinternaat worden klassieke schooluniformen gecombineerd met kniehoge stilettolaarzen. In metallic wel te verstaan, want deze meisjes zijn fan van Kiss. Getuige daarvan ook hun beschilderde gezichten. In jeugdcultuur worden de grenzen nu eenmaal afgelijnd door muziek. Ook Karl Lagerfeld heeft dat goed begrepen. Op de dreunende beat van Vive la Fête, de Belgische poprevelatie van dit jaar, stuurt hij rebelse rock chicks de catwalk op. Ze mogen dan wel Chanel dragen, ze zijn allesbehalve preppie of braaf in hun korte, lederen minirokjes, hoekige jackets en stoere laarzen. Leadzangeres Els Pynoo geeft alvast het goede voorbeeld en bezorgt de deftige dames en heren op de eerste rij de schrik van hun leven. Getuige daarvan het verbijsterde gezicht van de negentigjarige madame Pompidou, voormalige leading lady van Frankrijk.
Kostuumgeschiedenis
Als er iemand haar kostuumgeschiedenis kent, is het wel Veronique Branquinho. Haar fascinatie voor Victoriaanse romantiek lag aan de basis van meer dan één bejubelde collectie en dit seizoen is daar geen uitzondering op. Geïnspireerd door de figuur van Jane Eyre tekent Branquinho voor deze winter een vrouwelijk, ingetogen silhouet. Toch laat ze zich niet beperken door tijd. Want Branquinho heeft nog andere idolen, meer bepaald Coco Chanel. En zo komt het dat schildknaapjes in korte hemdjurken en zedige meisjes in overgooiertjes het gezelschap krijgen van dames in jachtbroeken en blazers met de zo herkenbare opgenaaide zakjes. Wie eveneens rijke lessen uit het verleden trekt, is Ona Selfa. Zijn elegante klokrokken en smalle, getailleerde vestjes die achteraan eindigen in asymmetrische volants doen alle kritiek op die andere collectie (voor het Spaanse luxelabel Loewe) verstommen. Ralph Lauren scoort ook, maar dan met het mannelijk silhouet van aristocratische heren uit het Londen ten tijde van Queen Victoria. Respect voor het verleden is één zaak, slaafs kopiëren is een andere. Een valkuil die het Franse designerduo Michèle en Olivier Chatenet met brio weet te omzeilen. Voor het oude couturehuis Léonard brengen zij een eigentijdse collectie met de signatuur van toen.
Retroglamour
Met een slabakkende wereldeconomie en een dotcom-generatie die virtueel failliet is, lijkt er weinig reden tot feesten. Dat dachten ze tijdens het interbellum ook en wat deden de grote studiobonzen in Hollywood? Zij creëerden het sterrendom en de gewone man in de straat trok massaal naar de bioscoop om te ontsnappen aan de sombere realiteit. Miuccia Prada kent haar filmklassiekers goed en bracht zowaar Joan Crawford weer tot leven met hoog getailleerde tweedrokken en korte bomberjackets. In haar kielzog volgden jaren-’30-pin-ups in sexy speelpakjes en luchtige jurken met Marilyn Monroe-achtige plissés. Hetgeen ons bij de golden sixties brengt en de succesjaren van Tippi Hedren. Eén van haar fans blijkt Marc Jacobs te zijn. Voor Louis Vuitton bracht hij een ode aan de Hitchcock-heldin. Op de soundtrack van Marni defileerden mannequins met rood geverfde lippen in brave kokerrokken en niet zo brave doorkijkbloesjes. Dezelfde dualiteit bij Yves Saint Laurent. Transparante lintblouses nodigen uit om geopend te worden, zwarte cocktailjurkjes dagen uit met doorkijkstroken, Tom Ford liet zich dit keer duidelijk inspireren door het promiscue personage van Cathérine Deneuve in Belle de Jour. Toch kan hij zijn Texaanse roots niet volledig negeren, de linttailleurs in koningsblauw fluweel zijn immers op het lijf geschreven van… Sue Ellen. Laat de champagne maar aanrukken. Cocktailchic is terug!
Sergeant Pepper
Enkele seizoenen geleden werden American Stocks nog overvallen door een horde hippe fashionista’s die zich onder het goedkeurend oog van de modegoeroes ontpopten tot ware GI Janes. Camouflageprints en legeroutfits bemanden de catwalk. Na de provocerende pornochic volgde military chic, een trend die vroegtijdig begraven werd door de aanslagen op elf september. De fantasieën van modewonderland ingehaald door de realiteit. Wereldwijd werden boetieks plots geconfronteerd met een overschot aan legeroutfits en strijduniformen. Ontwerpers hebben er hun lesje uit geleerd en bedekken vandaag de dag militaire accenten met de mantel der liefde. Concreet betekent dat een recuperatie van de officiersvestjes zoals ze vereeuwigd werden op de legendarische Sergeant Pepper’s-cover van de Beatles. Het was al love and peace in 1967, het stichtingsjaar van de Lonely Hearts Club Band. Vijfentwintig jaar later, meer bepaald in 2001, wijdde de Tate Gallery in Liverpool een tentoonstelling aan de collagewerken van Peter Blake, het brein achter de cover. Het wordt meteen duidelijk waar Marc Jacobs en Phoebe Phillo de mosterd hebben gehaald.
La petite robe noire
Tijdloze klassiekers doen het altijd goed in crisisgevoelige tijden. In de jaren twintig maakte Coco Chanel het zwarte jurkje populair en sindsdien duikt het vestimentaire kleinood met de regelmaat van een klok weer op. Zo ook volgende winter. Maar omdat ontwerpers tijdens hun reis door de tijd in verscheidene decennia halt houden, beantwoordt het zwarte jurkje allesbehalve aan één uniform imago. Zo krijgt het Victoriaanse allure bij Christian Lacroix: een knielang zwart jurkje met hoge hals en korte mouwtjes. Calvin Klein predikt nog meer preutsheid en combineert kuitlange, wijde jurkjes met Holly Hobby-broekjes en platte laarsjes. Een schril contrast met het provocerende eighties-silhouet bij Lagerfeld Gallery. Van Karl mag het best wat sexy. Zo ook bij Martine Sitbon, die vlotjes de schaar hanteert en daarmee een stijloefening maakt op het decolleté. De Japanse ontwerper Junya Watanabe gaat nog een stapje verder en levert gedesintegreerde jurken met grote gruyèregaten. Een beeld dat sterk herinnert aan de creaties waarmee zijn landgenoten Yohji Yamamoto en Comme des Garçons twintig jaar geleden hun internationale doorbraak forceerden.
’80-revival
De jaren tachtig maken al enkele seizoenen het mooie weer in Modeland. Vaak beperkt het zich tot een recuperatie van volumes en belijningen. Zoals de brede, afhangende schouders aan de lederen jackets bij Dior of de terugkeer van de hoge taillebroek bij Balenciaga. Maar het kan ook letterlijk. Zo doken plots moonboots op bij Marithé-François Girbaud en bespoot Donatella Versace haar Versus-collectie met fluograffiti, terwijl het Nederlandse duo Viktor en Rolf experimenteerde met Argyle-ruiten in elektrisch blauw, de kleur van de wansmakelijke jaren tachtig. Een decennium dat nog te vers in het geheugen hangt om nu al te herkauwen, menen sommigen. Een teken van bloedarmoede en gebrek aan creativiteit. Tenzij het gaat om gevestigde namen die terugkeren naar hun roots. Hetgeen het geval is bij Armani, Jean-Paul Gaultier, Rei Kawakubo… Een generatie ontwerpers die vernieuwing bracht in de jaren tachtig en aldaar opnieuw de basisbeginselen van hun persoonlijke stijl herontdekken. Om ze vervolgens te projecteren naar de toekomst en een nieuw, modern silhouet neer te zetten. Een zeldzame verlichting in deze donkere tijden van kruisbestuiving en inwisselbare imago’s.
Flashback
De revival van de eighties beperkt zich niet tot vestimentaire nostalgie alleen. Glamour was toen méér dan epauletten waarmee je zijdelings door het deurgat passeerde, het betekende ook de sterallures van een generatie supermodellen die de lichamelijke perfectie benaderden. Sindsdien hebben we zoveel anomalieën de revue zien passeren, van de uitgemergelde heroïne chicks tot de vormloze, prepuberale kindmeisjes met scheve tanden en piekjeshaar, dat de recente comeback van oppergodinnen als Helena Christensen bijna geruststellend is. Des te meer omdat ze vijftien jaar na datum de kaap van de dertig gepasseerd zijn en daarmee een generatie vrouwen vertegenwoordigen die de modewereld veel te jong heeft afgeschreven. Welcome back dus voor Eva Herzigova ( Prada, Jill Sander?) en Naomi Campbell ( Dolce & Gabbana)! Wie ook weer van zich laat horen, is Cindy Crawford. Vijf maanden nadat ze het leven gaf aan haar dochter Kaia verschijnt ze als toonbeeld van vrouwelijkheid op de catwalk van Roberto Cavalli. High Energy zingen de Pointer Sisters en ze hadden het niet beter kunnen samenvatten.
Foto’s: Miu Miu, Cacharel, DKNY, Yohji Yamamoto
Foto’s: Alexander McQueen, Jurgi Persoons, Chanel
Foto’s: Veronique Branquinho (branq6), Ralph Lauren (Lauren 26), Jose Enrique Ona Selfa (pselfa 50) + Enveloppe uitnodiging Veronique Branquinho
Foto’s: Louis Vuitton (56), Prada (O26/81/75), Yves Saint Laurent + Archieffoto Catherine Deneuve, Joan Crawford of Tippi Hedren
Foto’s: Chloé, Luella Bartley, Marc Jacobs + zie cover Sergeant Pepper (internet: beatle-city.merseyworld.com/whatson/tate) + Grijs jasje met fluwelen kraag en manchetten, Chine. Rok in zwart fluweel, Barbara Bui Initials.
Foto’s: Junya Watanabe (004), Lagerfeld Gallery (057), Sitbon (O33), Ferré (089)
Foto’s: Cavalli, Prada, Dolce & Gabbana, Alessandro Dell’Acqua + Archieffoto’s ???
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier