Toen ik de eerste waanzinnige millenniumvoorstellen van hotels en touroperators zag, meer dan een jaar geleden, had ik al het vage voorgevoel dat de meeste mensen het bijzonder gek zouden vinden om enorm veel geld uit geven voor een feest dat toevallig op de laatste dag van deze eeuw valt. Maar ik werd voor achterlijk uitgekreten. Hét feest van deze eeuwwisseling zou één grote spetter worden. Iedereen zou iets speciaals willen doen. Iedereen zou “erbij” willen zijn en bereid zijn om daarvoor veel geld op tafel te leggen.
Tot een aantal weken geleden cijfers begonnen uit te lekken over boekingen. Ongeveer één derde van alle geplande eindejaarsreizen gaat door. Over de hele wereld, en niet alleen in Stevoort bij Roger Souvereyns, zijn grootse showspektakels met peperdure entreekaartjes afgelast of gedownsized. 83 % van de Belgen blijft dus thuis op 31 december en wil helemaal niets speciaals.
In september al vroeg Le Nouvel Observateur in Frankrijk aan zijn lezers wat ze bij het jaareinde zouden willen doen in hun wildste dromen. Op reis gaan, zei 42 %. Maar op de vraag wat ze werkelijk gepland hadden op 31 december antwoordde 72 %: vieren met vrienden en familie. Slechts 4 % gaat echt naar het buitenland en 6% voelt de behoefte om iets origineels te organiseren. Ook 68 % van de lezers van Time zal deze laatste oudejaarsavond van de eeuw met vrienden en familie vieren. Dus, u hoeft zich niet melig te voelen wanneer u geen uitzonderlijke plannen hebt voor 31 december. De meeste mensen doen net zoals u: gewoon.
Vreemd is het hoe we recent periodiek gewillig meegingen in hypes. Denk maar aan de zonsverduistering van 11 augustus. Iedereen de auto en de trein in, tentje op de schouders, vouwstoeltje mee, idioot brilletje op. Als je er maar bij bent. Waarbij? Doeterniettoe… Met zijn allen moét alles leuker worden. Met verbazing heb ik die dag ’s avonds gekeken naar de verslaggeving over de collectieve ho- en ha-kreten die op al die weiden en pasgemaaide korenvelden door jong en oud werden uitgestoten. Het lijkt tegenwoordig alsof er geen gevoel meer bestaat als het niet meer en masse wordt beleden.
Je mag je vooral ook niet afzonderen van de massa. De hysterie rond Rob Vanoudenhoven is daar een mooie illustratie van. De bedenkers van dit soort volksvermaak hebben er grote moeite mee dat hier en daar toch een bemerking te horen valt of gereflecteerd wordt over wat kan en niet kan. Zij zijn immers toch “grensverleggend” bezig… De pretbedervers, zeker die in eigen rangen, moeten de mond worden gesnoerd.
Maar een optimist blijft uitkijken naar het licht aan het eind van de kleverige emo-tunnel. Zouden de ingezakte millenniumsoufflé en de tegenvallende volksopkomst en kijkcijfers bij het huwelijk van Filip en Mathilde misschien toch een indicatie kunnen zijn dat het tij langzaam keert?
De beste manier om een kind een afkeer te doen krijgen van plakkerige suikerspin is ze hem te voeren tot hij er ziek van wordt. Daar is men de afgelopen jaren goed mee bezig geweest. De jongste tijd ging het zelfs in zo’n razend tempo dat de reactie niet kon uitblijven.
Misschien is het weeë katergevoel, dat veel mensen al voor 1 januari heeft bevangen, wel van daaruit te verklaren? Wellicht hebben daarom zoveel normale nuchtere burgers toch maar besloten om de knip op de beurs te houden en niet met overspannen verwachtingen, ver van huis, te staan wachten op een wonder dat toch nooit komt.
Filosoof Koen Raes en marktonderzoeker Herman Konings, die samen naar de nabije toekomst proberen te kijken verder in dit eindejaarsnummer, zijn het vaak oneens. Maar op hun manier wijzen ze allebei in een hoopgevende richting. De ene zegt dat mensen vooral op zoek zijn naar “een goed gesprek” en de andere voorspelt dat de komende eeuw de “eeuw van de religie” wordt, in de breedste zin van de betekenis dan.
Als ik u één ding toewens voor het begin van het volgende millennium, is dat wel dat u mensen ontmoet bij wie woorden meer zijn dan zeepbellen en gebaren meer dan spektakel.
Volgende week is er geen Weekend Knack. Op 5 januari zijn we er terug.
Tessa Vermeiren
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
