Ontwerper Tom Van Der Borght wint prestigieuze modeprijs: ‘Ik wil de luxesector heruitvinden’

De carrière van Tom Van Der Borght gaat als een speer. De Belgische ontwerper won deze week op het festival van Hyères – de hoogmis voor ontluikend modetalent – zowel de Grand Prix als de publieksprijs. ‘Ik ben al gecontacteerd door Marc Jacobs en Mario Testino.’

De impact van zo’n Grand Prix op een openbloeiende modecarrière kan nauwelijks overschat worden. De winnaar kan rekenen op wereldwijde media-aandacht, een financiële injectie van 20.000 euro en een rits interessante samenwerkingen met onder meer Chanel, Swarovski en Mercedes Benz. Het festival is een talentenjacht waarbij er naast de officiële jury – met dit jaar Jonathan Anderson, Tim Walker en Kaia Gerber – ook een officieuze jury rondloopt. Zowat alle grote modehuizen sturen hun talentenscouts naar het festival om nieuw talent aan boord te halen. Vijf vragen aan de Belgische winnaar Tom Van Der Borght, die net op terugweg is als we hem bellen.

Wat betekent deze prijs voor jou concreet?

‘De hele aanloop naar het festival was op zich al enorm leerrijk. Deze overwinning is de kers op de taart. Ik had erop gehoopt, maar het niet verwacht. Een modewedstrijd is anders dan een loopwedstrijd waarbij het evident is dat de snelste wint.’

‘Het geld zal geïnvesteerd worden in mijn nieuwe collectie. Nog belangrijker dan deze financiële injectie zijn de contacten die ik er gelegd heb. Het regent reacties. Tim Blanks en Marc Jacobs hebben me gefeliciteerd, Mario Testino heeft me gemaild voor een samenwerking. Ik leef plots op een andere planeet. Ik droom van een positie als creatief directeur bij een groot modehuis. Er lopen interessante gesprekken met verschillende merken, maar meer kan ik daarover nu nog niet zeggen.’

Je staat bekend om je eigenzinnige, kleurrijke collecties die niet in hokjes te vatten zijn. Is mode een manier om je te verzetten tegen de gevestigde orde?

‘Ik vind het belangrijk dat een modecollectie niet zomaar in het ijle zweeft, maar dat er echt een boodschap achter zit. Voor deze collectie ben ik vertrokken vanuit mezelf. Ik ben queer en ik ben geboren met een erfelijke spieraandoening. Als kind al vond ik moeilijk aansluiting bij de massa en beschouwde mezelf als ‘anders’. Dat is het uitgangspunt van deze collectie: een viering van dat anders zijn. Ik wil de notie van wat mode moet zijn en wie wat kan dragen doorbreken, zonder daarbij doelbewust te provoceren. ‘

‘Toen ik aan deze collectie begon ging ik net door een heftige scheiding. Een heel moeilijke periode waarin ik voor het eerst bij een therapeut belandde. Op dat moment begonnen ook veel mensen rondom mij hun persoonlijke problemen met mij te delen. Dat zette me aan het denken. Hoe maf is het dat wij moeilijke emoties, zoals pijn, verdriet of het gevoel er niet bij te horen allemaal zo individueel beleven? Daar wilde ik op in spelen. Deze kleding is een zoektocht naar een nieuwe collectiviteit.’

Je bent aan deze collectie begonnen voor de lockdown en hebt ze afgemaakt in volle coronacrisis. Heeft dat je ontwerpen beïnvloed?

‘Ik denk dat ik met deze collectie inspeel op wat al langer leeft, maar door de crisis veel duidelijker naar voor is gekomen. Denk maar aan die eenzaamheid die nu veel beter voelbaar is. Mijn collectie gaat over het verlaten van die vertrouwde, maar donkere cocon. Dat verlaten is in mijn hoofd niet te vergelijken met een vlinder die licht, mooi en elegant ontpopt, het is veeleer een trage en gelijdelijke beweging, waarbij het gewicht op onze schouders duidelijk voelbaar is. Maar het is een manier om vooruit te gaan. En dat is wat telt. In dat opzicht blaakt mijn kleding van het optimisme.’

Iemands geslacht zou niet bepalend mogen zijn voor diens levensloop of kwaliteiten

Je kleding wordt weleens omschreven als genderneutraal. Is het concept mannen- en vrouwenmode voor jou achterhaald?

‘Mijn collectie is bewust een menswearcollectie. Dat is vooral omdat ik het mannenlichaam beter ken en gewend ben om ermee te werken. Genderneutraal is voor mij iets heel anders dan uniseks, dat is een manier om het geslacht te ontkennen. Dat wil ik uitdrukkelijk niet doen. Ik wil loskomen van de hokjes man-vrouw en individuen de keuze geven in wat ze dragen. Ik denk dat we daar ook naartoe moeten evolueren als maatschappij. Iemands geslacht zou niet bepalend mogen zijn voor diens levensloop of kwaliteiten.’

‘Ik vind het grappig hoe we in 2020 nog altijd zo gebonden zijn aan klassieke normen en regels. Als Conner Rousseau op een gegeven moment met Balenciaga-sneakers in het parlement opdaagt, heeft heel het land het erover. Met mijn kleding wil ik mensen een alternatief bieden, hen iets tonen wat ze niet verwachten. Mode creëert een laag tussen jezelf en je omgeving. Een bepaalde outfit heeft een impact op hoe jij je voelt, maar ook hoe de wereld naar je kijkt.’

Op de prijsuitreiking liet je vallen dat je de luxesector wil heruitvinden. Wat bedoel je daarmee?

‘Ik vind het interessant om een andere definitie te geven aan een materiaal. Plastic wordt bijvoorbeeld beschouwd als slecht en vervuilend. Dat ligt niet aan het materiaal zelf, maar aan de manier waarop wij als mens dat materiaal gebruiken. In mijn collecties vertaal ik typische wegwerpmaterialen naar iets luxueus waar je lange tijd naar wil kijken en wat je wil bewaren. Zo werk ik onder meer met wegwerpplastic en kabelbinders. Het leer dat ik gebruik is deels gemaakt van gelooide vissenhuiden, die normaal gezien puur als afval dienen. Het is nooit mijn droom geweest om zeven miljoen sweaters op de wereld de droppen. Ik denk dat je als ontwerper – of als kunstenaar, ik zweef een beetje tussen de twee – in deze tijd verplicht bent om te kijken naar hoe je zo duurzaam mogelijk kan werken.’