Kan kleding huren fast fashion vervangen? Een stappenplan voor de bewuste modefan

Je wilt minder kleding kopen, maar niet minder genieten van mode. De oplossing? Prachtige outfits huren. Maar is dat een duurzame optie? Wij doken in de cijfers en spraken met experts. Ontdek onze tips om slim om te gaan met kleding huren.

In landen zoals de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Japan en – wat dichter bij huis – Nederland is het fenomeen al langer ingeburgerd: kleding huren in plaats van kopen. Het spreekt zowel modefans als de bewuste burger aan, want je kunt experimenteren met looks, zonder je eigen kledingkast te laten uitpuilen. Als je vaak gaat shoppen, veel geld uitgeeft aan nieuwe kleding of graag veel variatie hebt in je kledingkast, kan kleding huren een budgetvriendelijk alternatief zijn.

Kleding huren wordt doorgaans ook gepromoot als een groene keuze. Klopt dit?

De valkuil van het reboundeffect

Een recente studie van onderzoekers aan de Franse Business School EDHEC en de Belgische universiteit UCL Louvain, onderzocht hoe kledinghuur het consumptiegedrag van de huurders beïnvloedt.

Voor de studie interviewden de onderzoekers gebruikers van Le Closet (Frans online verhuurplatform, ook in België beschikbaar) en Coucou Shop (fysieke verhuurlocatie in Brussel, intussen overgenomen door Prêt-à-Louer). Het tweede luik van het onderzoek bestond uit een survey, afgenomen bij 499 deelnemers, die al eens kleding gehuurd hadden of nog steeds kleding huurden in de periode van de survey.

Het onderzoek belicht zowel de positieve als de negatieve impact die kleding huren kan hebben.

Bijna de helft van de respondenten koopt minder nieuwe outfits wanneer ze kleding huren. Een kwart van de ondervraagden van de survey gaf aan dat ze het huren van kleding (zouden) compenseren door nieuwe aankopen. Binnen die groep heb je de sensatiezoekers, die meer kleding kopen wanneer ze kleding huren (7%). Daarnaast heb je de gebruikers die meer gaan consumeren in andere categorieën zoals meubels, technologische producten of reizen (18%). Dat noemen de onderzoekers het reboundeffect: dit doet zich voor wanneer de verwachte milieuwinst wordt verminderd, tenietgedaan of zelfs teruggedraaid door compenserend gedrag van de consument. De rest (167 van de 499 respondenten) verandert zijn of haar aankoopgedrag niet in de positieve of negatieve zin.

‘Voordelen wegen op tegen de nadelen’

‘Als we naar het grotere plaatje kijken, blijft kledingverhuur een van de beste opties voor wie bewuster mode wil consumeren,’ vertelt Jolien Roedolf, onderzoeker aan de Thomas More Hogeschool. Ze is verbonden aan het expertisecentrum Duurzaam Ondernemen en Digitale Innovatie en projectleider van INFINITEX, een project rond circulair textiel. Ook zij nam kledingverhuur onder de loep en deed recent onderzoek naar de impact van het Belgische verhuurplatform Dressr.

‘Het gangbare modesysteem vandaag is lineair, wat inhoudt dat kleding gemaakt, gebruikt en afgedankt wordt in een snel tempo. Daardoor is er te veel kleding in verhouding met hoeveel mensen er zijn. We merken ook dat de levensduur van kleding systematisch gedaald is. Dat is problematisch, want het kost veel energie, grondstoffen en arbeid om kleding te maken. Na het afdanken van kledingstukken komen die ook veel te vaak op afvalbergen terecht. Daarom is het belangrijk om te evolueren naar een circulair systeem, waarbij we de grondstoffen en materialen langer gebruiken.’

‘Een kledingstuk zo lang mogelijk in omloop houden, is de meest duurzame optie. Dat kan door dezelfde drager, maar ook door meerdere dragers. We weten uit onderzoek dat mensen graag afwisseling hebben in hun garderobe. In het circulaire systeem heb je verschillende opties: je kunt stuks laten herwerken, ruilen met anderen, tweedehands kleding kopen of huren.’

Variatie in de kledingkast

Met z’n allen overschakelen op een minimalistische garderobe en niets nieuws meer aanschaffen gaat niet snel gebeuren? ‘Een kleine minderheid is daartoe bereid, maar we kunnen er niet van uitgaan dat de hele bevolking zal overschakelen op een capsulegarderobe’, klinkt het bij Roedolf. ‘Toen ik vrouwen interviewde over kleding kwam sterk naar voren dat hun outfit een invloed heeft op hoe ze zich voelen. Ik was vaak ontroerd door de verhalen die ze vertelden. Het is dus moeilijk om te zeggen: “hecht allemaal minder belang aan je kleding en koop niks nieuws meer”, want wat je draagt bepaalt vaak mee je gemoed.’

‘Door hergebruik hoeven we geen afstand te nemen van de positieve kanten van mode’, meent de onderzoekster. ‘Mensen kopen kleding omdat ze zich goed willen voelen in hun vel, het hen zelfvertrouwen geeft en ze er graag creatief mee bezig zijn. Als we richting gedragsverandering op lange termijn bij consumenten willen evolueren, is het belangrijk dat circulaire businessmodellen tegemoet komen aan de noden van die consumenten. Verhuurabonnementen doen dit door afwisseling aan te bieden, zonder dat je moet aankopen.’

‘De huurders bij Dressr geven aan dat ze het heel leuk vinden om zo’n grote kledingkast ter beschikking te hebben’, vertelt ook Caroline Baeten, oprichter van het Belgische verhuurplatform Dressr. ‘Bewuster leven klinkt nogal zwaar, maar het kan en mag ook plezant zijn. Als je graag experimenteert met mode of graag keuze hebt, dan kun je huren overwegen in plaats van telkens nieuwe stuks aan te kopen.’  

Lees ook:

• Wat gebeurt er met onze afgedankte kleding? Ontwerper Tim Van Steenbergen (REantwerp) en Els Houttequiet (Herwin) onthullen het in Allez Circulez
• Efficiënt je kledingkast opruimen in 5 stappen: tips voor een duurzame en georganiseerde garderobe
• Is tweedehands mode te mooi om waar te zijn? De valkuilen en de oplossingen

Minder miskopen en meer afwisseling

Het Dressr-onderzoek baseert zich op een survey onder 441 respondenten, waarvan 57 Dressr-klanten en 384 potentiële klanten. ‘Er zijn heel wat voordelen verbonden aan huren volgens de respondenten: het is een duurzame manier van kleding dragen (76%), het geeft toegang tot exclusievere merken die de gebruikers anders niet zouden kopen (69%), het biedt meer afwisseling in de kledingkast (57%), huren geeft de kans om verschillende stijlen uit te proberen (55%) en zorgt voor minder kans op miskopen en dus ongedragen kledingstukken in de kledingkast (51%).’

Veel voordelen dus. Maar wat met het beruchte ‘reboundeffect’? ‘Dat huurders het kopen van nieuwe kleding inwisselen voor een andere aankoop, is logisch in een economie die gericht is op bezit en consumptie’, vertelt Jolien Roedolf. ‘Gewoontes veranderen heeft tijd nodig. We moeten in het geval van huurmodellen dus kijken naar de potentiële positieve verandering op lange termijn. Bovendien is het aantal mensen die meer kleding koopt wanneer ze een kledingabonnement hebben zeer beperkt.’

Kledingbudget

‘Bij onze Dressr-klanten neemt de frequentie waaraan ze nieuwe kleding kopen aanzienlijk af’, vult Baeten aan. ‘Uit onze survey leren we dat 81% van de Dressr-gebruikers sinds hun lidmaatschap hoogstens vier keer per jaar kleding koopt. Het lidmaatschap helpt het merendeel van de gebruikers om minder nieuwe stuks te shoppen. Bij 65% verminderde ook de totale uitgave voor kleding. Slechts tien procent van de gebruikers geeft aan dat hun kledingbudget met lidmaatschap enigszins hoger ligt.’

Ook het Amerikaanse bedrijf Rent the Runway polste bij abonnees naar hun shopgewoonten. 89 procent van de gebruikers geeft aan minder kleding te kopen sinds ze lid zijn van het verhuurplatform.

‘Het potentieel van kleding huren lijkt zelfs groter dan tweedehands shoppen, waar er nog veel onduidelijkheid is over het vervangingspercentage’, vertelt Roedolf. ‘Vinted berekende dat 40% van de aankopen op hun platform een nieuwe aankoop vervangt. Dit betekent niet dat Vinted niet ecologisch is, maar dat we op zoek moeten gaan naar manieren om dat percentage te verhogen.’

Uit het Belgisch-Franse onderzoek bleek dat 18% van de bevraagden meer geld spendeert aan andere zaken dan kleding als ze kleding huren. ‘Als huurders meer geld gaan spenderen aan andere soorten producten of ervaringen, is het ook boeiend om na te gaan wat ze dan kopen’, merkt Roedolf op. ‘Misschien investeren ze wel in betere kwaliteit, wat op lange termijn een positieve impact heeft. Denk maar aan kwalitatief design kopen in plaats van fast furniture. Als het vrijgekomen budget slim geïnvesteerd wordt, hoeft het reboundeffect dus niet negatief te zijn.’

Duur van de huur

Als aan een snel tempo online shoppen niet duurzaam is, is kleding huren via een online platform dan beter? Ook de gehuurde stuks worden via pakketjes opgestuurd.

‘Dressr mikt op de korte keten. We werken met lokale merken, die doorgaans ook vrij lokaal produceren. Vervolgens sturen we de kleding op binnen België. Omdat de meeste gebruikers de kleding enkele weken dragen, valt de frequentie en de afstand van het pakjes versturen mee,’ licht Baeten toe. ‘Op woensdag, donderdag en vrijdag kun je ook langskomen in de showroom in Mortsel en zo je kleding uitkiezen.’

‘De meeste klanten van Dressr kiezen voor onze abonnementsformule, waarbij een item gemiddeld zes weken wordt gehuurd’, aldus Baeten. ‘Dit is mogelijk dankzij ons brede aanbod van kwalitatieve dagelijkse kleding naast de feestelijke items. Dit langere gebruik per item ontmoedigt snelle rotatie en impulsief gebruik, maar laat toch variatie en flexibiliteit toe.’

Verhuurservices waarbij je iedere week nieuwe items kunt ontvangen bestaan ook, maar je kunt er zelf voor kiezen om niet zo snel te roteren natuurlijk.  

Het goede nieuws is dus dat je ook als huurder in de hand hebt of je een positieve impact hebt. Met onze tips in het achterhoofd kun je blijven genieten van de voordelen van kleding huren.

Waar kun je op letten als huurder?

• Weet wat je huurt: welke merken worden verhuurd? Zijn het lokale/duurzame merken? Welke kwaliteit hebben de items? Om een ecologische winst te boeken, moeten de verhuurde kledingstukken lang meegaan. Zo kunnen ze door verschillende huurders gedragen worden vooraleer ze versleten zijn. Lees hier hoe je kwaliteit kunt herkennen.

• Locatie: het meest ideale scenario gaat uit van een fysiek ophaalpunt in je buurt. Zo kun je de outfit met de fiets, het openbaar vervoer of wagen – wanneer dit punt al op je route ligt – ophalen. Als je kleding via de post naar jou gestuurd wordt, kijk dan na van waaruit het pakket wordt verstuurd. Zorg dat je thuis bent bij de levering, zodat het niet wordt teruggestuurd. Of laat leveren in een postpunt, zodat de pakjesbezorger in één rit verschillende mensen kan bedienen.

• Duur van huur: hoelang hou je de kleding bij als gebruiker? Hoe langer, hoe beter op ecologisch vlak. Een paar dagen kleding huren, om vervolgens terug via de post op te sturen, is minder interessant dan één gebruiker die een bepaald stuk voor enkele weken draagt en dan pas terugbezorgt aan het verhuurplatform.

• Budget: reken voor je begint te huren uit hoeveel je op jaarbasis gemiddeld uitgeeft aan kleding en hoeveel stuks je daarvoor koopt. Ben je tevreden over je aankopen? Draag je ze nog graag en is de kwaliteit nog goed?

Wat is de ‘cost per wear’ van je kledingstukken? Zo kun je dit berekenen: aankoopprijs/aantal draagbeurten. Voorbeeld: een jurk van 180 euro die je 60 keer hebt gedragen kost tot nu toe 3 euro per draagbeurt. Een T-shirt van 25 euro dat je 20 keer hebt gedragen kost tot nu toe 1.25 euro per draagbeurt. Door de kost per draagbeurt te berekenen krijg je een goed zicht op hoeveel je doorgaans besteedt aan mode en of je blij bent met wat je voor dat bedrag in ruil krijgt. Vergelijk nu dat bedrag met de prijs van een kledingabonnement/eenmalige kledinghuur en bereken hoeveel stuks je voor dat bedrag per jaar kunt dragen.

• Wasbeurt: doorgaans moet je als huurder niet zelf aan het wassen slaan, maar neemt de verhuurder dit op zich. Staat er op de website van de verhuurder info over hoe dit wordt aangepakt? Wordt er rekening gehouden met ecologische opties?

• Respect: draag zorg voor je kleding. Zowel je vaste garderobe als je gehuurde items verdienen het om gekoesterd te worden. Zo gaan kledingstukken langer mee, en moeten we met z’n allen minder snel onze outfits afdanken.

• Aankoop? In sommige gevallen kun je ervoor kiezen om je gehuurde item(s) aan te kopen na de huurperiode. Als je verliefd bent geworden op het kledingstuk, kan dat natuurlijk een leuke optie zijn. Overweeg of je het kledingstuk echt vaak gaat dragen na aankoop, want als het na aankoop ongedragen blijft hangen in je kledingkast heb je geen financiële en ecologische winst geboekt.

• Ken jezelf: behoor jij tot het type more is more? Dan is kleding huren misschien niet aan jou besteed omwille van het reboundeffect. Of zie het als een manier om gaandeweg af te kicken van je shopverslaving: hoe meer je gewend raakt aan het idee van huren in plaats van bezitten, hoe minder je wellicht nood zult hebben aan excessieve shoppingtrips.

Je hebt verschillende types kledingverhuur. Niet alle types zijn (al) beschikbaar in Vlaanderen.

• Eenmalige huur van een feestelijke outfit via een fysieke winkel. Een gekend principe, waarbij mensen voornamelijk voor een evenementen zoals een bruiloft, galabal of presentatie kleding huren.

• Eenmalige huur van een (feestelijke) outfit via een online platform. Dit kan via een verhuurbedrijf, maar ook peer to peer waarbij je huurt van particulieren.

• Huur zonder abonnementsformule van dagdagelijkse kleding in een fysieke shop.

• Abonnementsformule via een fysieke winkel, waarbij je verschillende stuks huurt voor een bepaalde periode.

• Abonnementsformule via een online platform, waarbij je verschillende stuks huurt voor een bepaalde periode.

• Een hybride systeem, waarbij je bovenstaande diensten kunt combineren

De verhuursystemen hebben verschillende voor- en nadelen, zowel op vlak van aanbod, prijs als duurzaamheid. Het is dan ook moeilijk om over al deze verschillende verhuurplatformen eenduidige uitspraken te doen. Ontdek hier enkele huurplatformen en fysieke verhuurboetieks in België.