Vaak voorkomende keurmerken op voeding en waar ze voor staan
Raak jij ook niet meer wijs uit al die logo’s op voedingsverpakkingen die een beter, ecologischer of ethischer product beloven? Hier vind je een oplijsting van de meest voorkomende officiële labels.
Weet wel: dit is slechts een beknopt overzicht van de meest voorkomende officiële logo’s. Elk land heeft bijvoorbeeld zijn eigen biolabels. Wij kozen in deze lijst enkel voor de erkenningen die regelmatig in Belgische winkels terug te vinden zijn.
Daarbij zijn er nog heel wat minder officiële logo’s in omloop. Dat zijn er mooi uitziende labels die de producenten zelf ontwikkelden (zoals ‘Quality Cocoa for a Better Life’ van Callebaut, ‘Dolfijnvriendelijk gevangen tonijn’ op zowat elk blikje, of ‘CO2-neutral production process’ van Provamel), om hun product een groener of ethischer imago te geven. Bij deze logo’s is het niet altijd duidelijk waar juist naar gestreefd wordt of omvat het eisenpakket niets extra boven de regionale wetgeving, is de opvolging niet consequent en is soms onbekend wie controles uitvoert. Zeker zijn dat je niet in een marketingval trapt? Zoek het bewuste logo op in deze database met tal van labels.
Het Fairtrade label (ook bekend als ‘Max Havelaar’) staat voor een eerlijke handel met het zuiden. Het garandeert goede arbeidsomstandigheden en omvat eveneens een reeks milieucriteria. Daarbij biedt het (financiële) ondersteuning aan de landbouwer en zijn gemeenschap, door een minimumprijs te betalen en een premie uit te keren. Sinds 2016 kijkt het label verder dan de landbouw alleen en controleert het ook verdere stappen in de keten. De controle gebeurt door een onafhankelijke organisatie die geaccrediteerd werd door de Duitse overheid.
Dit keurmerk stelt niet alleen eisen voor eerlijke handel, maar ook ten opzichte van het milieu. Een product met dit keurmerk is gemaakt zonder kinder- en dwangarbeid, met vakbondsvrijheid, zonder discriminatie, onder veilige en gezonde arbeidsomstandigheden, met acceptabele werktijden en met leefbare lonen. Elk jaar wordt het eisenpakket iets strenger. Behalve op voeding kan je het label ook op kledij en verzorgingsproducten terugvinden.
Deze Europese logo’s geven aan dat je een product in handen hebt dat in een welbepaalde zone is geproduceerd. Voorbeelden zijn champagne, Geeraardbergse mattentaart of parmezaanse kaas. Er zijn geen milieu- of sociale voorwaarden verbonden aan deze labels.
Aquaculture Stewardship Council (ASC) is een internationaal label voor duurzame kweekvis, opgericht door WWF (het Wereldnatuurfonds). Het label kan worden teruggevonden op vis afkomstig uit de aquacultuur, zoals op zalm, tilapia, forel, pangasius of garnalen. De belangrijkste voorwaarden om deze erkenning te krijgen, hebben te maken met respect voor het milieu.
Marine Stewardship Council is het broertje van ASC, al geldt dit label enkel voor in het wild gevangen vis. Dit duidt voornamelijk op een verantwoorde vangst met duurzame vistechnieken. Producenten die dit logo krijgen, investeren ook in onderzoek naar de vispopulatie. De controle gebeurt door onafhankelijke controleorganismen.
Alle Europese biologische producten dragen dit label, eventueel naast het nationale biolabel. Bij toekenning ervan worden erg strenge voorwaarden gehanteerd, die gecontroleerd worden door onafhankelijke organisaties van alle Europese lidstaten. In België alleen al zijn dat er vier. Tot voor kort kon de regelgeving per land licht verschillen, maar daar komt binnenkort een einde aan.
Producten met het groene blaadje moeten voor de volle 100 procent biologisch zijn, tenzij het om verwerkte producten gaat: dan moet minimaal 95 procent van de ingrediënten afkomstig zijn uit de biologische landbouw.
Het zwart-wit stempeltje is het Belgische logo voor biologische productie. Je vindt het terug op voeding en cosmetica. Het omvat voornamelijk milieuvoorwaarden, maar ook dierenwelzijn en sociale aspecten zitten in het pakket vervat. Controle gebeurt door onafhankelijke organisaties.
Het label mag enkel op producten staan die voor de volle honderd procent uit biologische landbouw komen. Wanneer het over verwerkte voeding gaat, is dat minstens 95 procent, en dan nog enkel als – er van die vijf overige procent ingrediënten te weinig biologisch aanbod bestaat.
Dit Duitse label voor biologische landbouw kan regelmatig worden aangetroffen in Belgische winkels. In vergelijking met andere biolabels, zijn de criteria van Bioland strenger. Die gaan vooral over milieu en dierenwelzijn. De controle gebeurt door onafhankelijke organisaties.
Dit is een Frans label voor biologische landbouw, beheerd door het Franse ministerie van landbouw en visserij. Producten die dit logo dragen, bestaan voor honderd procent uit biologische producten. Wanneer het om verwerkte voeding gaat, moet dat minstens 95 procent zijn.
Ook EKO duikt regelmatig op in Belgische winkels, maar eigenlijk is het een Nederlands label. Producten die het dragen moeten voor de volle 100 procent afkomstig zijn uit de biologische landbouw, tenzij het om verwerkte producten gaat: dan moet minimaal 95 procent van de ingrediënten biologisch zijn. Hoewel het logo voornamelijk voorkomt op voedsel, is er ook een gelijkaardig keurmerk voor restaurants en verkooppunten. Controle gebeurt door een onafhankelijke organisatie, opgericht door de Nederlandse overheid.
Het Nederlandse label Demeter is goed vertegenwoordigd in Belgische natuurwinkels. Het indiceert producten waarvan het hoofdbestanddeel afkomstig is uit de biodynamische landbouw. De voorwaarden zijn erg streng en de lijst met verboden middelen lang. Ingrediënten (zowel voor voeding als voor cosmetica) mogen niet afkomstig zijn van dode dieren. Controle gebeurt door onafhankelijke Nederlandse en Belgische organisaties.
Het logo met het kikkertje staat voor een internationaal label voor duurzame landbouw. Het garandeert goede arbeidsomstandigheden, een beperkte impact op het leefmilieu en de onafhankelijke organisatie achter het label besteedt aandacht aan biodiversiteit.
Het label is enkel van toepassing op voedingsproducten zoals bananen, koffie, thee, chocolade en palmolie. Het label geeft producten aan die voor minimaal 30 procent afkomstig moeten zijn uit Rainforest Alliance-boerderijen. Wanneer dat percentage tussen de 30 en de 90 procent ligt, moet dat worden aangegeven op het label. Wanneer op het label geen percentage aangeduid is, betekent dit dat meer dan 90 procent van de ingrediënten van het product afkomstig zijn van Rainforest Alliance-boerderijen.
Dit logo duidt aan dat een product gemaakt werd op basis van een traditioneel recept. Een voorbeeld is oude geuze. Er zijn geen milieu- of sociale voorwaarden verbonden aan deze labels.
UTZ is voornamelijk een milieulabel, al zijn er ook een aantal sociale voorwaarden aan verbonden. Het wordt voornamelijk gebruikt tussen bedrijven onderling, maar staat steeds vaker op verpakkingen in de winkel. Enkel cacao, koffie, hazelnoten en thee dragen het label.
Het label geeft producten aan die voor minimaal 30 procent afkomstig moeten zijn uit UTZ-boerderijen. Wanneer dat percentage tussen de 30 en de 90 procent ligt, moet dat worden aangegeven op het label. Wanneer op het label geen percentage aangeduid is, betekent dit dat meer dan 90 procent van de ingrediënten van het product afkomstig zijn van UTZ-boerderijen.
Het Beter Leven-keurmerk werd opgestart door de Nederlandse dierenbescherming en werkt met een sterrensysteem: een ster staat voor minimale inspanningen om het comfort van de dieren te verhogen, drie voor diepgravende verbeteringen. Op die manier wil de dierenbescherming elke kleine stap aanmoedigen, om zo ook boeren te belonen die niet de middelen hebben meteen voor de hoogste standaard te gaan. Onlangs ook geïntroduceerd in België.
Een product met het RSPO-label bevat duurzaam geproduceerde palmolie. Niet alleen de mensen op de plantages zelf profiteren daarvan, ook de omringende natuur. Palmolie komt regelmatig onder aandacht omdat de teelt ervan het leefgebied van de bedreigde oerang-oetan aantast. Het keurmerk wordt wel beheerd vanuit de sector en biedt weinig transparantie.
Let sowieso ook wat op met een variatie van dit logo dat ‘Mixed Sustainable Palm Oil’ vermeldt. Dan werd duurzaam geproduceerde olie gemengd met gewone olie waarvoor duurzaamheidscertificaten werden aangekocht.
Dit is een Belgisch label voor groente en fruit die bij ons geproduceerd werden. Dit logo komt doorgaans voor in het gezelschap van een Responsibly Fresh- aanduiding, het nieuwe logo van Flandria. Er zijn een aantal milieu- en arbeidsvoorwaarden, maar die zijn eerder beperkt: dit is vooral een regio-aanduiding. Controle gebeurt door het Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties.
Dit is een Vlaams label voor ambachtelijke streekproducten. Producten onder het logo moeten al minstens 25 jaar lang bekend staan als streekspecialiteit en ingrediënten moeten zoveel mogelijk uit de directe omgeving komen. Het label wordt beheerd door het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM), dat verantwoordelijk is voor de promotie van Vlaamse landbouw.
Dit logo duidt niet op het voedsel in de verpakking, maar wel op de verpakking zelf. Het wil zeggen dat de onderneming die dit product op de markt brengt, een bijdrage betaalt aan recyclagebedrijf Fost Plus. Groene Punt geeft niet aan dat het product bestaat uit gerecycleerd materiaal bestaat of zeker gerecycleerd zal worden. Het logo biedt geen enkele ecologische meerwaarde voor de consument.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
