Het voorstel van de EU voor een verbod op microplastics kan de cosmeticasector flink wat kosten.
Eind vorig jaar bereikten de EU-lidstaten en het Europees parlement een akkoord om wegwerpplastic te verbieden. Het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) heeft nu ook een voorstel ingediend om microplastics – kleine plastic deeltjes die onoplosbaar en niet biologisch afbreekbaar zijn – te bannen. Ze willen een verbod op microplastics die bewust worden toegevoegd aan dagelijkse producten, zoals cosmetica, reinigingsmiddelen en meststoffen. Het agentschap stelt dat deze ban ertoe kan leiden dat er jaarlijks 36.000 ton minder plastic in de natuur terechtkomt.
Duizenden cosmeticaproducten, die wereldwijd verkocht worden, bevatten minuscule stukjes plastic. De cosmeticasector noemt dit microbeads. Je kunt ze vinden in shampoo, scrubs, zonnecrème, make-up, tandpasta en ga zo maar door.
De Belgische en Luxemburgse sectorvereniging van cosmetica, detergenten en onderhoudsproducten tekende alvast een akkoord om microplastics tegen 2020 volledig te vervangen in afspoelbare cosmetica en mondproducten. In Finland, IJsland, Ierland, Luxemburg en Noorwegen zijn gelijkaardige afspraken van kracht.
Niet zonder slag of stoot
Het Verenigd Koninkrijk had eerder al een ban op solide plastic microbeads in exfoliërende producten in het leven geroepen. Het nieuwe voorstel van ECHA zou echter nog verder gaan en ook toegepast worden op andere vormen van plastic. Volgens een presentatie van de handelsorganisatie Cosmetics Europe zou er door de ban gezocht moeten worden naar nieuwe recepten voor 24.172 formules, die nu werken met plastic deeltjes. Dat zou de sector, naar eigen zeggen, meer dan twaalf miljard euro kosten.
De Cosmetic, Toiletry and Perfumery Association uit het Verenigd Koninkrijk reageert daarom erg kritisch op het voorstel van ECHA om alle vormen van plastic te verbieden in cosmetica. Ze stellen dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat de microplastics gebruikt in cosmetica deel uitmaken van de verontreiniging van de oceanen. Het zou volgens de CTPA bovendien buitensporig veel kosten. Meer dan negentig procent van de producten moet volgens de organisatie worden aangepast. Dat zou een grote invloed hebben op de hoeveelheid aan producten die aangeboden worden.
De ECHA reageert op de kritiek dat de ban wel betaalbaar is en dat er een transitieperiode zou zijn, die de industrie de tijd geeft om zich aan te passen. Afgaande op de huidige situatie, ziet het ernaar uit dat het voorstel in 2020 naar de Europese Commissie wordt gestuurd. Steeds meer burgers spreken zich uit voor een klimaatbewust beleid. Als er naar hen geluisterd wordt, zal de ban er komen en kan de cosmetica-industrie maar beter op zoek naar duurzame alternatieven voor microbeads.
