Grondig genieten: tien manieren om het leven meer te savoureren

Goed kunnen omgaan met de tegenslagen en obstakels in het leven, dat heet in de psychologie coping. Goed omgaan met de aangename dingen des levens, dat is savoureren, en daarover schreven Fred Bryant en Joseph Veroff een standaardwerk. Tien tips om goed te genieten.

Focus

Afleiding is de vijand van savoureren. Het is moeilijk bewust genieten van de zon op je huid tussen de shoppers in een drukke winkelstraat en de poëtische volzinnen van een literair meesterwerk komen misschien niet helemaal tot hun recht op een volle tram. Wil je savoureren, geef dan de fijne momenten die opduiken de kans om iets meer te zijn dan dat, en ga er even voor zitten. Of liggen, zelfs. Vraag desnoods om niet gestoord te worden.

Tijd lijkt te vertragen als je savoureert, maar het werkt ook omgekeerd. De kans dat je iets savoureert neemt toe als je er tijd voor hebt. En focussen kan ook klein. Omdat zicht ons meest dominante zintuig is, sluiten veel mensen spontaan de ogen als ze een mokkaijsje likken, een cantate van Bach beluisteren of hun neus in een rozenstruik parkeren.

Train je zintuigen

De wereld komt binnen via onze zintuigen, dus hoe scherper die staan en hoe wakkerder je bent, hoe beter savoureren lukt. Er is een excellente mindfullnessoefening die je savoureergewijs kunt inzetten. Als je je op een fantastisch mooie plek bevindt, leg dan even je telefoon neer en spot vijf dingen die je kunt zien, vier dingen die je hoort, drie dingen die je voelt, twee dingen die je ruikt en een ding wat je kunt proeven.

Neem een dagelijkse vakantie

Bedenk een aantal dingen waar jij echt ontzettend van kunt genieten. Dat kan alles zijn – een wandeling, een boek lezen, een cake bakken, Fortnite spelen, naar de zonsondergang kijken, je lief kussen – maar probeer van de platst betreden paden af te wijken. Plan nu een week lang elke dag twintig minuten waarop je een van die dingen doet. Beslis exact wanneer die twintig minuten beginnen, en vermijd alle mogelijke afleidingen. Geniet van wat er gebeurt, benoem wat het met je doet en probeer het je achteraf ook nog eens te herinneren. Neem op het einde van de week een paar minuten tijd om je week te overlopen en na te genieten van je zeven kleine vakantiemomenten.

Benoem je gevoelens

Waarom is een zeezicht zo mooi? Omdat het esthetisch verantwoord is, natuurlijk. Maar ook omdat het je ratelende hersenen even doet vertragen, of mooie herinneringen oproept, omdat de geur je zin doet krijgen in garnaalkroketten of de horizon je nieuwsgierig maakt naar wat erachter ligt. Wil je echt savoureren, geniet dan niet alleen met je zintuigen, maar probeer je vinger te leggen op de exacte positieve gevoelens die het bij jou oproept en benoem ze.

Ben je energiek, blij, tevreden, extatisch, trots, nostalgisch, opgewonden, geamuseerd, opgelucht of gelukkig? Breng dat gevoel onder woorden. Mood attention, heet dat in de psychologie. Stel, je hebt een fijn gesprek met je slimme metekind. Registreer dan bij jezelf het pure plezier van een intelligente conversatie, je trots op zo’n schoon jong mens, de hoop die haar optimisme je geeft en de bulderlach die haar soms toch bizarre ideeën je ontlokt.

Kies goed gezelschap

Savoureren kan perfect alleen, dat helpt om te focussen. Maar goed gezelschap maakt het soms nog beter omdat savoureren besmettelijk is. De ander geeft het goede voorbeeld of doet je stilstaan bij iets wat je anders misschien had gemist. Ook rolmodellen kunnen helpen, stellen Bryant en Veroff. Er is vast iemand in je omgeving met een aangeboren savoureer-talent, en misschien moet je die als voorbeeld nemen als het bij jou zelf niet zo natuurlijk komt.

Deel het

Samen savoureren is ook efficiënt omdat uit onderzoek blijkt dat je beter focust en herinneringen opbouwt als je iets luidop zegt. Dat het een fijne avond was, dat de sopraan echt mooi zong, dat het ochtendlicht spectaculair door de bomen valt: hou het niet voor jezelf maar spreek het uit. Er hoeft zelfs niemand in de buurt te zijn op je geniet-moment. Achteraf vertellen hoe geweldig je het vond, verhoogt je genot, en mensen delen hun insta-moments niet alleen om mee uit te pakken, maar ook omdat plezier en genot delen het voor jou vermenigvuldigt.

Las rustmomenten in

Midden een turbulent of spannend moment is savoureren geen optie, daar is doodgewoon geen plaats voor in je hoofd. Maar wie na een hectische dag eindelijk op de sofa zit, geniet extra van zijn glas wijn. Wie zich een hele avond boven het fornuis heeft uitgesloofd voor zijn gasten, geniet de volgende middag van de restjes en de mooie herinneringen. Wie na een intens jaar een weekje weg kan, apprecieert zijn vakantie iets harder. Zoals dichteres Anne Bradstreet al wist: ‘Als we geen winter hadden, zou de lente niet zo aangenaam zijn’.

Sommige mensen stellen de mooie dingen des levens zelfs bewust uit om er op een rustig moment beter van te kunnen genieten, of creëren zelf savoureermomenten door bijvoorbeeld hun favoriete muziek te spelen of een aantal afleveringen van een serie op te sparen.

Voor- en napret

Een van de meest dankbare dingen om te savoureren zijn herinneringen, en voorpret is een banaal woord voor het bewust uitkijken naar de fijne dingen die komen. Ook daar kan je mee spelen. Foto’s, souvenirs, weet-je-nog-toen-gesprekken en verhalen vertellen zijn perfecte manieren om herinneringen te koesteren. Dagdromen, een feest plannen, je reisroute uitstippelen of een boek lezen over je bestemming, activiteit of toekomstige hobby helpen je dan weer om te bewust te anticiperen op potentieel fijne momenten.

Savoureren kan een complex geheel van al die dingen zijn. Stel, je beklimt de Mont Blanc. Dan geniet je vooraf van je voorbereiding, van je dagdromen over hoe het zal zijn en van het bespreken van de plannen met je medeklimmers. Eenmaal op de top geniet je van de uitzichten, de sneeuw en je brandende beenspieren. Terug in het dal en nog jaren later savoureer je trots op je prestatie, de gedeelde herinneringen met collega’s en de mooie beelden die op je netvlies gebrand zijn.

Geef schouderklopjes

Een goed gelukte foto, een deadline die ruim op tijd gehaald werd, een kind dat nu plots wel spruiten wil eten, een marathon onder de twee uur, een nieuwe regering die gevormd is, als je je successen groot en klein echt wil savoureren moet je jezelf een schouderklopje geven. Wees blij met je talent, hard werk en geduld, of gewoon je sprankeltje geluk, en geniet van het moois waar het toe geleid heeft.

Wees dankbaar

Count your blessings is een wel heel Amerikaans cliché, maar uit Bryants onderzoek blijkt dat het werkt. Dankbaarheid als uitgangspositie zorgt voor een leven vol gesavoureer, weten onderzoekers. En ook hier helpt het als je je dankbaarheid deelt. Niet gewoon denken hoe veel geluk je hebt met zo’n fijne man, grappige collega of behulpzame verpleegster, maar het ook uitspreken ervan maakt je effectieve dankbaarheid groter.