Nina Maat (23) is overtuigd van degrowth en zet zich in voor een circulaire maatschappij. Ze vraagt zich af in welke trends we nu en na de coronacrisis moeten investeren. ‘Hoe komt het dat de CEO van Shell even snel in vraag wordt gesteld als een verleidster op Temptation Island, terwijl leiders van modemultinationals, zoals Zara en H&M, buiten schot blijven?’
Voor de coronacrisis kocht ik een paar laarzen die veel te duur zijn voor een 23-jarige. Na een afkeurend rondje in de WhatsApp-groep van de familie, werden de laarzen als trendgevoelig afgestempeld. Nochtans draag ik de laarzen in mijn ogen als pittige 50-plusser nog steeds. Het argument van een goede investering won het dus van de crisis voor mijn spaarrekening. Wel bleef het onderwerp door m’n hoofd spoken: in welke trends moeten we investeren en in welke absoluut niet?
In deze onzekere tijden blijf ik mezelf afvragen welke keuzes ik moet maken en voor welke keuzes ik op onze overheden kan vertrouwen: welke voeding heeft welke verpakking nodig? Welke bank vertrouwen we met ons geld? In welk zorgsysteem moeten we investeren en hoe wordt ons werk het best georganiseerd? Deze maatschappelijke tendensen stel ik graag ter discussie. Maar laten we voor het gemak in analogie van modetrends spreken, aangezien de mode-industrie onze snelle en verbonden maatschappij goed weerspiegelt. Covid-19 is namelijk niet alleen een streep door de rekening van mijn weloverwogen argument dat de cost per wear de aankoop van m’n laarzen zou verantwoorden. Het is ook een streep door de rekening van veel ontwerpers, fast fashion ketens en hun sweatshops, winkeluitbaters, elke speler in de keten en zelfs de olie-industrie die aan de basis staat.
Deze crisis toont dat we onze energie uit de natuur en vriendschap halen en niet uit modetrends
Het zijn trends die op een tijdlijn een punt in de geschiedenis aanduiden met af en toe een dip, zoals de financiële crisis van 2008, waarna de curve meestal opnieuw in stijgende lijn beweegt. Want zoals geleerd tijdens de lessen economie moet groei worden nagejaagd. Maar leren we wel voldoende uit deze lijnen? Het zijn niet alleen economische lijnen maar ook lijnen die staan voor menselijke en natuurlijke crisissen. Na al die geschiedenislessen zou je denken dat we leren uit de fouten van het verleden.
Ook de inhoud van onze kledingkast kent pieken en dalen. Sommige trends, zoals denim, zijn een lang leven beschoren. De choker daarentegen, dat strakke accessoire voor rond de nek wat nu achteraan in de kast ligt, is misschien een goed voorbeeld waarom we trends van voorbijgaande aard in vraag moeten stellen. Deze ketting weerspiegelt goed wat we de aarde aandoen, namelijk haar verstikken en uitputten aan een sneltempo. En ook de leiders van de mode-industrie zijn zich hiervan bewust. Naarstig gaan ze op zoek gaan doekjes voor het bloeden. Enerzijds investeert de sector in jonge talenten met bijpassende technologische innovaties, anderzijds worden hun businessmodellen die consumptie blijven promoten niet genoeg in vraag gesteld. Er wordt trots gecommuniceerd over de allernieuwste groene innovaties, terwijl de nodige structurele verandering wordt uitgesteld.
We vragen onszelf nu bewuster af welke activiteiten wel of niet verantwoord zijn
Toen ELLE kopte dat de trend van komend seizoen “natuurbehoud” was, wist ik in ieder geval niet of ik moest lachen of huilen. Covid-19 wijst inderdaad op het belang van natuurbehoud om virussen in te dijken, maar laten we hopen dat respect voor de natuur de volgende seizoenen dan ook nog in de mode blijft. Natuurbehoud zou geen trend mogen zijn waarvoor onze aandacht van de Amazone naar Australië en terug naar huis opbrandt. Desalniettemin is de grens tussen blij zijn met wat je hebt en uitkijken naar wat het volgende seizoen brengt gevaarlijk dun. Het is logisch dat trends werken. We verlangen ernaar ons even vernieuwd te voelen. Maar covid-19 laat duidelijk zien dat we onze energie meer uit de natuur en sociaal contact met familie en vrienden halen dan uit steeds maar weer in de nieuwste trends paraderen. Deze crisis laat ruimte om na te denken over onze maatschappelijke tendensen. We kijken nu kritisch naar de overheid en experten en misschien kunnen we die lijn ook doortrekken naar andere influencers. We vragen onszelf nu bewuster af welke activiteiten wel of niet verantwoord zijn.
Helaas zorgen zowel politieke leiders als machtige CEO’s voor een vertraging naar een duurzame transitie
Het wordt daarbij nogmaals duidelijk dat de inzet van het individu tegenover een sterk verweven globaal systeem komt te staan. Er zijn zoveel spelers die interesse tonen in een duurzame transitie. Van burgers, kleine- en grote ondernemingen en bewuste journalisten tot modescholen. Helaas zorgen zowel politieke leiders als machtige CEO’s voor een vertraging naar die transitie.
Naast een duurzame herstart van de economie zou een resetknop om de verhoudingen en verantwoordelijkheden tussen betrokkenen opnieuw in vraag te stellen wellicht ook een goed idee zijn. Zodat negatieve trends gemakkelijker te doorbreken zijn en onze winkelmandjes ontkoppeld worden van praktijken waarin we niet meer geloven. Want waar de positie van de CEO van Shell even snel in vraag wordt gesteld als die van een verleidster op Temptation Island, lijken leiders van modemultinationals, zoals Zara en H&M, een olifantenhuid te bezitten. Waar ze enerzijds hun bestellingen bij Bengaalse fabrieken weigerden te betalen, laten zij modellen de collecties thuis promoten zodat de gang van zaken kan worden verdergezet. Take-make-waste werd en wordt niet in vraag gesteld door deze machtige leiders terwijl andere businessmodellen, zoals die van de circulaire economie, uit hun startblokken schieten.
Winkelmandjes zouden ontkoppeld moeten worden van praktijken waarin we niet meer geloven
En dat brengt me weer op die goede investering in mijn laarzen die nu stof aan het vergaren zijn onder mijn bed. Zolang de discussie aanhoudt in welke trends we moeten investeren, sta je vast steviger in je schoenen wetende dat je zelf alvast in juiste richting wandelt. Een richting waar trends misschien geen deel meer van uit maken. En ondanks de commentaar van mijn familie dat mijn laarzen jongens ver uit de buurt zouden houden, zijn ze gezien de anderhalvemetermaatregel toch geen slechte investering meer.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier