Zij kon het koken niet laten

“Wij leven in boeken”, zegt Yvette van Boven, die met haar man-fotograaf Oof Verschuren een aanstekelijk receptenboek heeft uitgebracht : Home Made Winter. Ook een kleine compilatie van vorige recepten verschijnt deze maand. “Koken sluipt steeds weer mijn leven binnen.”

ZIJ KON HET KOKEN NIET LATEN

Ja, dat was een beetje stom”, geeft Yvette van Boven toe, als we elkaar treffen in The Coffee Company in Amsterdam. We hadden ongeveer naast elkaar gereden, zij in de auto, komende uit Parijs, ik op de trein uit Brussel. Natuurlijk was het handiger geweest om elkaar ergens halfweg te treffen, maar Oof had ’s middags een fotoshoot in Amsterdam. En zo.

Yvette en Oof verdelen hun tijd tussen Parijs en Amsterdam. “We hebben twee kleine huisjes in plaats van één groot”, lacht ze. En hoewel wonen in Parijs afschuwelijk duur is, kan ze de stad moeilijk lossen. “Amsterdam is leuk, maar niet de leukste stad ter wereld, en we gingen al heel vaak naar Parijs. Het is er wel druk, maar ik kan er ongestoord doorwerken. Hier is altijd wel iets of iemand die me afleidt, en je dag is dan in stukjes. Naarmate ik Parijs beter ken en mijn Frans verbetert, wordt het steeds leuker.”

Yvette (44) is Nederlandse, maar ze werd in Ierland geboren. Haar ouders vertrokken na hun huwelijk uit Zuid-Limburg om er een nieuw leven met een vrijere manier van denken op te bouwen. Haar vader vond een baan als landschapsarchitect en er werden twee meisjes geboren. “Thuis werden we gemotiveerd om creatief te zijn, en er werd veel gekookt en gegeten, maar ik heb er nooit aan gedacht dat dit mijn werk zou kunnen worden”, vertelt Yvette. “Wel werden er thuis altijd boekjes gemaakt ; ik was vier toen ik mijn eerste tekende. Ik was graag mee in de keuken en stond dan op een krukje naast het fornuis. Ik tekende recepten met een pannetje en vlammetjes en pijlen.”

IERSE LANDSCHAPPEN

Yvette is een creatieve duizendpoot. Ze schrijft, tekent en kookt, ze is foodstyliste en ze houdt restaurant met haar neef. Met Home Made Winter is ze aan haar derde boek. Haar eerste, kortweg Home Made, verkocht als zoete broodjes, werd vertaald in het Engels en uitgebracht in Australië, Engeland, Canada en de VS. “Toen het onverwacht zo’n succes werd, zei mijn uitgever : we gaan nog een boek maken. En natuurlijk zei ik ja. Ik had zo veel plezier beleefd aan het maken, en ik zat nog zo vol ideeën, want tijdens het maken denk je vaak, ach ik had het ook zo kunnen doen. Toen zei mijn uitgever : in plaats van één boek, maken we beter twee kleinere, en daar zijn Zomer en Winter uit voortgekomen. Ik vond die tegenstelling wel leuk, ook omdat mijn leven opgedeeld wordt tussen Frankrijk en Ierland. Home Made Zomer is helemaal het tegengestelde van Winter : fris, buiten, zon, licht, gefotografeerd met veel kleur. Hier heb je dan die mistige landschappen, die je zin geven om het vuur aan te steken.”

IK MISTE HET KOKEN

Het grootste deel van haar jeugd bracht Yvette door in de buurt van Dublin, in Nederland ging ze daarna naar de kunstacademie, zonder goed te weten welke richting ze uit wou. Om haar studies te financieren werkte ze in cafés en restaurants. “Op een gegeven moment werkte ik zes jaar in dezelfde zaak, en het ging zo goed dat ik de leiding van de keuken overnam. Ik merkte dat ik koken echt leuk vond. Ik voelde ook dat er in mij niet echt een kunstenaar zat, en na veel omzwervingen ben ik dan Interieur gaan studeren in Den Haag. Toen ik klaar was met mijn studies, richtt ik met mijn zusje, die Rietveldacademie had gevolgd, een ontwerpbureau op. Ik vond dat ontwerpen wel leuk maar ik miste het koken verschrikkelijk. In zo’n bureau werk je vaak aan langdurende architectuurprojecten en ben je soms weken bezig met over terreinen te lopen met een helm op je hoofd. Ik vond het zo saai, dat ik soms riep : ‘Nu moét ik een taart gaan bakken.’ Mijn man zei nog : ‘Ach, dat is omdat je koken zo associeert met onbezorgde tijden.’ Maar het liet me niet los.”

Tussendoor gebeurde het dat Oof haar vroeg om te helpen met de sfeer voor een bepaalde foto – hij doet reclame- en modefotografie – en dat werkte. “Ik kende er niets van, foodstyling bestond nog niet als vak, maar beetje bij beetje ben ik er ingerold. Samen met mijn zus verzorgde ik voor het blad Blvd maandelijks vier pagina’s over eten. We maakten gekke foto’s, schreven nieuwtjes en kleine stukjes. Blvd bestaat niet meer, het was een alternatieve glossy voor jonge mensen, waar veel in mogelijk was. We verdienden er helemaal niets aan, maar we vonden het erg leuk om te doen. Dat waren mijn eerste stappen in het bladenvak. En als Oof weer eens een foto moest maken voor Miele, of was er een opdracht van Elle of Libelle, hielp ik een handje en zo sijpelde het koken telkens weer mijn leven binnen.”

HOMEMADE WAS TOEN HEEL GEWOON

Yvette wilde meer gaan koken, haar zusje wilde af van het strakke kader van de opdrachten om vrijer te gaan werken, en dus besloten ze hun ontwerpbureautje op te heffen. Zij begon thuis te koken, catering te doen voor vrienden van vrienden, wat zo goed liep, dat haar neef haar ter hulp moest komen. “Het groeide ons boven het hoofd. Mijn neef zei : ‘We moeten een ruimte vinden, dit is zot’; we deden alles van huis uit en het werd zo’n rotzooi. Samen zijn we dan, zeven jaar geleden, een echt restaurant begonnen. Het bestaat nog steeds, als table d’hôtes, en is alleen nog ’s avonds open. Zo heb ik ruimte om andere dingen te doen. Het werd me te zwaar op een bepaald ogenblik, je hebt alleen nog vrienden in de horeca, ik wou uit dat nachtleven. Er is nog zo veel te doen met eten, dacht ik, maar op een andere manier.”

Dat werden reportages en boeken. Met sfeervolle najaarsbeelden, veel Ierse landschappen, krijg je met Home Made Winter al gauw zin om de deegrol boven te halen. “Voor de melancholische wintersfeer trokken we naar Ierland, maar helaas, het was er stralend weer”, lacht Yvette. “Strakblauwe lucht en zon, dag na dag. Heel gek was dat, we zijn de andere kant moeten oprijden, op zoek naar herfst en we zijn er een tweede keer naartoe gereisd om wat mist en grijs te vinden.”

In Ierland, zeg ik, zag je veel bordjes met homemade, vooral brood, scones, taarten, confituur. Heeft ze die aanleg daar vandaan ? “Leuk dat u het zo ziet, ik had er niet direct aan gedacht, maar voor mij was homemade zo gewoon. Wij zijn zo opgegroeid, er werd thuis gebakken omdat er allerlei dingen niet te krijgen waren, en dat is ginds nog steeds zo. Er zijn nu wel moderne bakkerijen, maar het blijft toch kleinschalig en iedereen bakt gewoon veel zelf. Hier is er nu hernieuwde aandacht voor, maar meer als hobby. Toen gebeurde het bij gebrek aan koelkasten en te veel oogst. Het heeft wellicht te maken met het buitenleven, in Drente zal het ook wel anders zijn dan in Amsterdam. Als je te veel fruit hebt, dan doe je daar iets mee, en je ruilt een beetje met je buren.”

VOOR ALLEDAG

Hoewel de foto’s van de gerechten in Home Made Winter aantrekkelijk zijn, zien ze er nooit afgelikt uit. “Precies,” zegt Yvette, “dat is met opzet, er mag al eens een verbrand randje aan zitten, of er mag een stukje van een bord zijn. Zo is dat thuis toch ook ? De foto’s zijn wel professioneel gemaakt, maar het moet er vooral heel haalbaar uit zien. Als je het boek openslaat moet je denken : dat kan ik ook. Dat is een beetje mijn insteek in alles wat ik doe. Ik laat de recepten ook testen door mensen die niet zo heel goed zijn in de keuken, en het blijkt meestal toch te lukken. Ik probeer daarom ook zo veel mogelijk van machines af te blijven. Ik zondig wel eens tegen die regel. In mijn vorig boek heb ik één keer een pastamachine gebruikt, en in dit maken we ossenworst. Dat is iets waarvan je denkt dat het heel moeilijk is, maar het is echt gemakkelijk. Het is een heel Nederlands product en ik vond het leuk om het er in te hebben, wij geven het dikwijls bij het aperitief. Maar nogmaals, het boek moet voor alledag blijven, het mag er vooral niet cheffie uitzien, daar zijn heel andere, heel goeie boeken voor, maar dan wordt het om in het weekend eens iets bijzonders te maken. ”

Dat haar aanpak loont, blijkt uit de vele reacties. “Via Instagram, Twitter, op blogs, op mijn Facebookpagina, er is zelfs een blogger die heel mijn boek heeft nagekookt, zo grappig. Ook uit Amerika krijg ik respons, want het boek is wereldwijd verspreid. Daar ben ik wel trots op.”

Van kookboeken maken word je niet rijk. “Neen,” zegt ze, “het gaat heel traag en het maken kost veel geld. Je moet veel in huis halen, en vaak dingen opnieuw doen. Aan het eerste hebben we een jaar of vijf gewerkt. Niet aan één stuk natuurlijk, maar ik vind het erg fijn om te doen. Je bent ook je eigen regisseur.”

THUIS MET DE FOTOGRAAF

Dan vertrekt ze, met haar hond Marie, om boodschappen te doen. “De keuken is hier om de hoek, ik zet alles klaar, en dan doen we onze ronde. Op de Nieuwmarkt zijn alle kleine winkeltjes, hiernaast is de Ekosupermarkt en als ik thuiskom kan ik beginnen te koken. Het is ook leuk om het samen te doen met mijn man. Toen ik aan mijn boek begon, wou ik het aanvankelijk maken met een gespecialiseerde fotograaf, maar Oof zei : ‘Ben je gek, ik kan dat toch ook’.” Nu leven ze van boek naar boek, wekelijks vult ze vijf pagina’s in de Libelle, nog steeds het meest gelezen vrouwenblad van Nederland, en zopas heeft ze dertig pagina’s kerst afgewerkt. “Samenwerken met je man is wel makkelijk, wij brengen ook onze vrije tijd samen door, en als we iets zien, kunnen we het altijd gebruiken. Het gebeurt dat ik op zondagmorgen in mijn ondergoed sta te bakken en roep : ‘Hé, het is goed gelukt, neem snel je camera’ (lacht). Praktisch om met de fotograaf samen te wonen !”

Home Made Winter, Yvette van Boven. Fontaine Uitgevers, 256 pag., 19,95 euro.

DOOR AGNES GOYVAERTS & FOTO’S OOF VERSCHUREN

Door de sfeervolle najaarsbeelden krijg je meteen zin om de deegrol boven te halen