Winterpak

Als takken en stammen fel afsteken tegen de sneeuw, dan lijkt de tuin van Marc Moris wel het decor van een Bruegel-schilderij. Het winters wit versterkt lijnen en structuren en doet tegelijk het gestileerde landschap opgaan in de omgevende natuur.

Tekst en foto’s Jean-Pierre Gabriel

Telkens wanneer het hier wintert, moet ik weer aan dat ene beeld denken: de jagers in de sneeuw zoals ze door Pieter Bruegel de Oude werden vereeuwigd. Op dat ogenblik vervagen alle grenzen en wordt het lastig om de getemde landelijke natuur van de niet-getemde te onderscheiden. In dit seizoen kunnen we de structuur van een tuin het best beoordelen. De winter maakt alle vormen duidelijker en contrasten groter. In de witheid komen alle elementen en de verhoudingen tussen architectuur en lege ruimte duidelijker uit.

De structuur van plattelandstuinen is een uitvloeisel van onze rurale landschappen. De ruimte rond de woningen kreeg structuur, er werden sierboomgaarden aangeplant, perken aangelegd voor het kweken van groenten, kruiden en bloemen. Marc Moris heeft dat met zijn eigen tuin op een heel persoonlijke manier gedaan. Hij is namelijk tuinondernemer en kweker van grote bomen en struiken. Alles wat hij verkoopt, heeft natuurlijke allures. Geen vormgesnoeide planten dus. Zelfs de buxusbollen die ruitvormig staan opgesteld, hebben nog tamelijk losse vormen. Moris: “Als je in de natuur, in het landschap een boom ziet, dan heb je het gevoel dat hij er altijd is geweest en dat hij is zoals hij moet zijn. Zo is het ook met de planten die ik kweek en met de tuinen die ik aanleg, eigenlijk streef ik op een bepaalde manier naar minimalisme.”

Rond zijn woning, die heel sober van lijn is, zien we eerst een moestuin omgeven door een klassieke beukenhaag. Die is niet te hoog, zodat ook de in rijen geplante groenten mee voor dynamiek in het landschap zorgen. Gewoonlijk komt men langs de keuken het huis binnen, maar er is ook een ‘officiële’ voordeur met daarachter de hal en het salon. Er loopt een pad naartoe dat afgezoomd is met twee lage buxushaagjes. Het origineelste element van de tuin vindt men echter aan de zijkant: parallel met de woning staat een dubbele rij perenbomen ( Conférence) die zowat dertig jaar oud moeten zijn. Je zou denken dat het een overblijfsel is van een oude perenboomgaard zoals je die vindt in de streek rond Sint-Truiden. Niets daarvan. De bomen werden hier geplant toen ze al volwassen waren. “Mijn vader was fruitkweker en had grote leiperenbomen staan. Ik wilde ze een tweede leven geven.” De operatie lukte zo goed dat Marc Moris er een specialiteit van heeft gemaakt en al honderden dergelijke perenbomen heeft uitgevoerd naar Engeland.

Iets meer opzij bevindt zich een grote driehoek met vaste planten. Trouw aan zijn stijl heeft Moris geen echte border aangelegd. De meeste vaste planten werden netjes aangeplant per soort en per variëteit, Delphinium naast Aconitum of Anemone hupehensis. Maar om de structuur van deze perken met vaste planten te verstevigen staan hier en daar grote massieven buxus of taxus met vrij nonchalante vormen, en struikrozen. Zo blijft men ook in de winter, en vooral wanneer het rijmt of sneeuwt, leven zien op deze plek. Elk element draagt dus bij tot het winterse schouwspel, hoe groot of hoe klein het ook is.

Zware sneeuw

Een laagje sneeuw zorgt voor prachtige effecten in uw tuin. Maar als dat laagje meer dan enkele centimeters dik wordt, is dat al gauw te veel voor fragiele planten. Hebt u bijvoorbeeld buxus in uw tuin die nogal los van vorm is, dan moet u de sneeuw er afschudden, anders kunnen er takjes breken.