Wijn met wortels

Niets wees erop dat de toekomst van Elisabetta Balbi Vallier in de wijngaarden van de Chianti lag. Geboren in Venetië, kinderjaren doorgebracht in Genève en in de Zwitserse bergen, tienerjaren in Florence… Dat leidt niet vanzelfsprekend tot een passie voor wijnbouw. Op haar 18 ontmoette ze in Florence baron Alberto Ricasoli-Firidolfi, met wie ze trouwde. In Toscane en meer bepaald in de Chianti, is de naam Ricasoli vergroeid met de geschiedenis. De Ricasoli’s waren krijgsheren die de Florentijnse gronden verdedigden tegen invallers uit Siënna. Hun stamboom is meerdan 1000 jaar oud. De eerste voorouder die zich in de Chianti vestigde, koos de rots van Montegrossi uit. De toren die erop gebouwd werd, is nog altijd een blikvanger in het landschap.

Giovanni, Claudia en Marco Ricasoli-Firidolfi waren respectievelijk 10, 9 en 7 jaar oud toen hun vader stierf. Elisabetta werd meteen ook verantwoordelijk voor het beheer van een complex domein. Toen de nalatenschap van Alberto’s ouders verdeeld werd, erfde zijn oudste broer Bettino het kasteel van Brolio en duizend hectare bossen en landerijen, Alberto en zijn vier zussen erfden het kasteel van Cacchiano en een even groot aandeel gronden.

Cacchiano is een schitterende plek, gebouwd op een promontorium met een uitzicht van 360 graden, een balkon op de Chianti. Zolang haar kinderen klein waren, zag barones Elisabetta zich verplicht om in Florence te blijven. “Elf jaar lang kwam ik twee keer per week langs. En alle schoolvakanties brachten wij hier door.” Claudia herinnert zich van deze vakanties de vrijheid door bossen en wijngaarden te kunnen lopen. Vandaag is ze landschapsarchitecte. “Ik heb in Engeland gewoond, nu woon ik met mijn dochter in Florence, maar mijn hart zit hier.”

Toen Marco 18 werd, besloot Elisabetta in Cacchiano te komen wonen. Vastberaden nam ze de leiding over wijngaard, kelder, olijfgaard en oliemolen. Met haar schoonzussen trok ze de onverdeeldheid in het reine. Op een mooie dag zullen haar twee zonen Cacchiano moeten delen. Vanaf 1997 organiseerde ze de opvolging. Giovanni kreeg het kasteel en de bijbehorende wijngaard, Marco het pershuis dat haar man wat verder had laten bouwen en een nieuwe wijngaard. Daar maakt Marco Ricasoli-Firidolfi vandaag klassewijnen. Hij wil de terroir van de Chianti Classico doen uitkomen en enkel die gistsoorten laten spreken die van nature op de druiven groeien. Zijn Vin Santo behoort tot de beste vier. Zijn etiket draagt de naam Rocca di Montegrossi, ter herinnering aan de toren waar de Ricasoli’s zich eeuwen geleden kwamen vestigen.

Zijn oudere broer, baron Giovanni Ricasoli-Firidolfi produceert weliswaar de wijn Castello de Cacchiano, maar komt, zoals zijn voorouders, resoluut op voor de chianti als voorzitter van de Lega van de Chianti. De tegenstanders van de 21ste eeuw dragen geen zwaarden en maliënkolders meer. De gevaren zijn ook niet meer dezelfde. Giovanni wordt er dagelijks mee geconfronteerd als voorzitter van de Stichting voor de bescherming van het grondgebied van de Chianti, een organisatie die toezicht houdt op de plannen van ruimtelijke ordening en stedenbouw. Giovanni trotseert hier de gemeenten die de toekomst van het landschap en het imago van de wijn en vice versa willen hypothekeren. De stichting zet ook ambitieuze projecten op zoals de oprichting van een kunstmuseum in Radda, het hartje van de Chianti. “Met de jaren werden de belangrijke kunstwerken uit kerken en kapellen van de streek om veiligheidsredenen in de museumcollecties van o.a. Siënna en Florence ondergebracht. Ik mag ze nu weer terugbrengen naar hun streek van herkomst. Het toekomstige museum zal nieuwe ontwikkelingen genereren.”

Al tien jaar is Giovanni weduwnaar. Hij voedt in zijn eentje zijn zoon Alberto op, tot vandaag de laatste met de naam Ricasoli-Firidolfi.

www.ricasoli.it, +39 0577 73 01. In België : Cinoco S.A., 02 410 47 47.

Met dank aan SN Brussels Airlines. Meer info op p. 94.