WIJN
Eenvoudige wijnen die geen pijn doen in de portemonnee. Daar willen we het over hebben in deze rubriek. Château Simple (187), wijn voor beginners, die ook de kenners wel bevalt. Deze week : chardonnay (2).
Uit de eerste reeks van niet-Franse chardonnaywijnen (zie Weekend Knack van 13 oktober 2004) konden we opmaken dat het niet de bedoeling van de wijnmakers is om de bourgondische karakterwijnen na te maken. Ze willen alleen profiteren van de glans die van de naam chardonnay afstraalt. De uitheemse chardonnaywijnen van de eerste reeks waren allemaal verdienstelijke, technisch correcte wijnen met accenten op frisheid, en als chardonnay haast onherkenbaar. Ze konden met wat moeite evengoed doorgaan voor koel vergiste, exotische sauvignonwijnen.
Toch blijft de vraag waarom de imagoglans van chardonnay als druif en van Bourgondië als origine zo immens groot is. Haast overal ter wereld heeft ze de lokale druivenrassen naar de tweede rang verdrongen. Wat maakt wijn (of zijn perceptie) zo groot dat er zelfs voor de namaak ervan grote prijzen worden geboden ?
Het antwoord is eigenlijk zeer eenvoudig : grote wijn is wijn die kan bewaren, die een potentieel vertoont voor verdere ontwikkeling op fles. “Grote wijn moet tijd hebben”, zegt men. Door de reductieve ontwikkeling op fles (reductief betekent : ver weg van alle zuurstof), put de wijn uit zichzelf en komen zijn intrinsieke eigenschappen boven. Er komt in het beste geval fijne, oude, kantwerkachtige finesse van en dat bij behoud van voldoende fruit. Op volkomen onnatuurlijke manier smaakt ontwikkelde wijn jong en oud tegelijk en dat contrast is voor gevorderde consumenten uiterst attractief. Zeker als dit tot stand kon komen bij een hoog niveau van complexiteit. Dan krijgen we te maken met de intrigerende dualiteit van ontwikkelde wijn, wit of rood maakt niet zoveel uit.
Het duidelijkst komt dit naar voor bij grote champagne. Champagne wordt door mensenhand samengesteld en verliest in dit cuvée-proces zijn origines (soort, jaar, perceel). In de verse jonge wijn wordt een passende hoeveelheid oude wijn bijgemengd. Dit jong-oud-ensemble wordt dan tot smaakeenheid gedwongen door een tweede gisting op fles en vooral door de erop volgende lagering op de gistrest. Deze lagering duurt voor de grote champagnes wel vijf jaar. Het resultaat is een romig zachte, complexe champagne met de ‘belegen’ wijsheid van ‘oud’ en met het sprankelend frisse van de gasbellen. De lagering op de gistrest is essentieel en begint maar invloed te hebben na enkele jaren. Het feit dat champagne bij wet maar één jaar gelagerd moet worden, maakt duidelijk waarom de meeste champagnes een karikatuur zijn van het principe. Er is niet veel grote champagne.
Ook vintage-port is een mooi voorbeeld van de onnatuurlijke jong-oud-dualiteit. Hij moet verplicht vroeg gebotteld worden zodat de jeugdige frisheid overvloedig in de fles gevangen wordt en niet door oxidatieve vatinvloed verloren zou gaan. Op fles begint dan een reductieve zuiveringsperiode van 10 tot 20 jaar : er komt ‘oude finesse’ van met behoud van jeugdige frisheid. Zoals bij champagne is ook dit vintage-avontuur beperkt tot enkele procenten van de totale portproductie. Er is niet veel mooi ontwikkelde vintage-port.
Is dan alleen tijd voldoende ? Nee, de wijn moet ook voldoende materie hebben (alcohol, zuur bitterheid en rijp fruit) om uit zichzelf te kunnen putten zonder te sterven. Dat kan men van simpele, correcte fruitbommetjes niet verwachten.
Chardonnay of California 2002
Minieme gele nuance in de kleur en een vrij diepe neus. Herkenbaar als chardonnay en delicaat door hout ondersteund. Goede chardonnaysmaak met evenwicht. Goede wijn. (Delhaize : 2,99 euro).
Chardonnay 2003,
Nagyrede Estate Hungary
Kleine, gele nuance in de kleur en een elegante neus waar men met wat moeite chardonnay in kan herkennen. Frisse smaak van jonge druiven, vrij kort en simpel. (Delhaize : 3,69 euro).
Chardonnay 2003, Black Sea
Region, Boyar Estates, Bulgaria
Heel bleke kleur en een ijle en dunne fruitneus, onherkenbaar als chardonnay. Simpele lichte fruitsmaak, niet interessant.
(Colruyt : 2,75 euro).
Chardonnay 2004,
Robertson, South Africa
IJle en bleke kleur en een neus van licht en fris zuur fruit, onherkenbaar. Redelijk frisse en exotische smaak. Aperitiefwijn.
(Delhaize : 3,89 euro).
Nathanson Creek, Chardonnay 2002, California
Duidelijk een gele nuance in de kleur en een zachte, misschien iets weeë geur met wat hout, en iets diepte. De smaak vertoont opgelegd, appelachtig fris zuur, maar geen enkele chardonnayreferentie. De smaakfinale is met naijlend zuur. Oninteressant. (Colruyt : 4,95 euro).
Besluit : We hebben weer een stel correct gevinifieerde, technische wijnen, maar ze staan mijlenver van karakter of potentieel. Met het traditionele beeld van Bourgondische chardonnay hebben ze alleen de druivennaam gemeen.
Herwig Van Hove
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier