Voor je de berg afglijdt

Hoe zalig ook, skiën blijft een risicosport.

Voorbereiding is echt geen luxe. Een korte keuring :

van lichaamskonditie en adekwate verzekering,

tot aangepast materiaal en skiplezier in klubverband.

PASCAL BAETENS

Wat heb je aan de snelste ski’s, de meest geavanceerde schoenen, het meest blitse pak, als het basismateriaal, je eigen lichaam, zich in een ondermaatse konditie bevindt ? De wet van de zwakste schakel is ook van toepassing bij een rekreatiesport als skiën : je hebt er uithouding, kracht en lenigheid voor nodig, in verhouding tot de prestaties die je wilt leveren.

Bij het skiën zijn de meest gebruikte spiergroepen de dij-, bil-, buik-, rug- en kuitspieren. Om het uithoudingsvermogen te bevorderen, zijn sporten als lopen, fietsen en zwemmen ideaal. Fietsen aktiveert dezelfde spieren als skiën. Mountainbiken en inline-skaten zijn echte skitrainingen : een goede voorbereiding hoeft dus echt niet ingewikkeld te zijn. Met een kwartiertje per dag kom je al heel ver.

Wanneer je er liever niet alleen aan begint, kan je een specifiek pre-ski-gymprogramma volgen bij je favoriete fitnessklub. Maar ook thuis kan je ongestoord oefenen.

Skitechniek kan je aan- of bijleren op de zes kunstpistes die Vlaanderen rijk is. Beginnelingen geraken er vertrouwd met het materiaal en leren er de eerste skitechnieken. Eens in de echte sneeuw, hebben ze op die manier veel sneller het echte glijgevoel beet. Gevorderden kunnen er “inskiën” en hun techniek bijschaven. Voor Belgische skiërs met ambitie is de kunstpiste ongeveer de enige betaalbare gelegenheid om regelmatig te trainen.

Ook voor minder-validen bestaan er steeds meer mogelijkheden om aan wintersport te doen. Door de toename van het aantal zetelliften worden skigebieden voor hen steeds toegankelijker. Bovendien is aangepast materiaal, zoals zitski’s voor rolstoelgebruikers, nu op veel plaatsen voorhanden. Verscheidene organizaties hebben reizen onder deskundige begeleiding voor specifieke groepen minder-validen. Om de sfeer te proeven, kunnen zij ook op verschillende kunstpistes terecht. Zo is er bijvoorbeeld op de Deurnese skibaan Zondal elke week skiles voor blinden.

Onontbeerlijk om met een gerust gemoed te vertrekken, is een goede verzekering. Vind je het niet nodig je adekwaat te verzekeren, bedenk dan dat een vlucht per helikopter (bij rugletsel bijvoorbeeld) enkele duizenden frank per minuut bedraagt. Maar wat is nu een geschikte verzekering ? Hoe kan je voorkomen dat je dubbel verzekerd bent en dus dubbele premies betaalt ? Welke risico’s zijn gedekt, welke niet ?

Niet alle verzekeraars dekken beoefenaars van een risicosport als skiën binnen het bestek van een ongevallen- of familiale verzekering. Ze stellen meestal een aanvullende verzekering voor. Maar makelaars zijn niet altijd vertrouwd met de materie en de specifieke vereisten. Aarzel niet om je voldoende te laten inlichten.

Belangrijke vragen zijn : In hoeverre dekt de ongevallen- of familiale verzekering skirisico’s ? Wordt skiën als een extra risico beschouwd ? Wordt er, indien zich een ongeval voordoet, een onderscheid gemaakt tussen eigen schade (ongevallenverzekering) en schade aan derden (burgerlijke aansprakelijkheid) ? Wordt zware fout uitgesloten, en wat wordt als zware fout beschouwd (opzettelijk omver skiën van anderen, dronkenschap, maar ook skiën op gesloten pistes of buiten de piste, of het negeren van de FIS-regels) ? In hoever worden opsporings- en reddingskosten gedekt ? Zorgt de verzekering zelf voor repatriëring ? Dekt de verzekering ook ongevallen bij het skiën-buiten-de-piste, bij deelname aan amateurwedstrijden ? Dekt de verzekering diefstal van ski’s, voor welk maximumbedrag en hoe hoog is de vrijstelling ? Hoe hoog zijn de uitkeringen en worden bijkomende verblijfskosten, telefoonkosten e.a. vergoed ? Is rechtsbijstand in het buitenland voorzien ?

Om zich in te dekken tegen al deze risico’s kan men een specifieke wintersportverzekering afsluiten. Touring-assistance (02/233.24.90) heeft zijn ski-card, een aanvulling op de gewone reisverzekering en specifiek gericht op het skiën. De Vlaamse Skivereniging (03/286.07.85) heeft een skiverzekering met bijna identieke bepalingen, maar met het grote verschil dat zij ook het buiten-piste-skiën verzekert. De Belgische Alpenclub (03/776.60.18) biedt zijn leden een verzekering aan die alle vormen van alpinisme verzekert, behalve skiën op de piste (een aanvullende verzekering hiervoor is mogelijk). Voor zover gekend, zijn de VSV en de BAC de enige instellingen die een verzekering aanbieden voor ongevallen bij het skiën buiten de piste.

De Internationale Skifederatie (FIS) heeft jaren geleden al een aantal logische basisregels voor korrekt skigedrag vastgesteld. Iedereen die zich aan skiën waagt, wordt verondersteld ze te kennen. Inbreuken kunnen tot strafmaatregelen leiden (intrekken van skipassen, boetes) en bij ongevallen zijn zij het uitgangspunt om over de schuldvraag te oordelen.

1. Iedere skiër houdt rekening met anderen, zodat hij geen gevaar voor die andere betekent.

2. Iedere skiër past zijn snelheid aan aan zijn skiniveau, de terreinen en de weersomstandigheden.

3. De afdalende skiër kiest zijn spoor zodanig dat hij geen gevaar voor anderen betekent.

4. Voorbijsteken mag links en rechts, maar de snellere skiër laat de andere voldoende ruimte om zich op zijn niveau ongehinderd te bewegen.

5. Bij het dwars kruisen van een piste, of het vertrekken na een halte, kijkt de vertrekkende skiër uit dat hij geen gevaar voor de anderen betekent.

6. Op smalle en onoverzichtelijke plaatsen blijft men niet staan. Bij een val staat men zo snel mogelijk op.

7. Bergopwaarts beweegt men zich met of zonder ski’s aan de rand van de piste.

8. Elke skiër houdt rekening met de aangebrachte markeringen en aanwijzingen.

9. Bij ongeval is iedere skiër verplicht om hulp te bieden.

10. Elke betrokkene of getuige van een ongeval is verplicht zijn identiteit en verblijfplaats kenbaar te maken.

Basisregel is ook dat de minst mobiele gebruiker van de piste voorrang heeft. In volgorde zijn dat : liften, sneeuwruimers, in formatie skiënde groepen, individuele skiërs.

Voor skiën in groep gelden nog andere regels die de begeleider ongetwijfeld zal duidelijk maken, zoals : skiën in een afgesproken formatie en niet als een meute wilde honden ; afspraken bij vertrek en halte ; met de groep niet een hele piste bezetten.

Skiën vraagt uithoudingsvermogen, kracht en lenigheid. Wie zijn skigrenzen wil verleggen, brengt best “vooraf” zijn konditie op peil en zorgt voor een aangepaste verzekering.