Designer Michaël Verheyden trok naar Zürich voor een bezoek aan het hoofdkwartier van Freitag, bekend van zijn tassen uit gerecycleerde vrachtwagenzeilen. Dit is zijn dagboek.
freitag is opgericht in 1993, door de broers Daniel en Markus Freitag. De grafische vormgevers zochten een mooie, waterdichte tas om tekeningen met de fiets te vervoeren naar klanten. Zo kwamen ze op het idee om een tas te maken van afgedankte vrachtwagenzeilen, autogordels en fietsbinnenbanden. Eerst ontwierpen ze tassen voor zichzelf. Dan voor vrienden. Later ook voor winkels in Zürich en ver daarbuiten.
Mijn verhaal vertoont heel wat gelijkenissen met dat van de broers Freitag. Zo heb ik mijn eerste tas ook gewoon voor mezelf gemaakt uit een stukje vijverfolie, een materiaal dat erg gelijkt op zeildoek. Er zat geen groot plan achter het hele opzet van zowel Freitag als mijn eigen kleine organisatie, maar we proberen beide wel een verschil te maken en de industrie te veranderen van binnenuit.
Op uitnodiging van Knack Weekend trok ik samen met fotograaf Wouter Van Vaerenbergh naar Zürich om het hele productieproces te volgen. Van start tot finish.
10 uur
WELKOM IN DE REGENPUT
We komen aan in het hoofdkwartier van Freitag, een van de laatste Zwitserse bedrijven met een fabriek in Zürich. Een jaar geleden verhuisden ze naar dit N£rdgebouw, een knap staaltje van hedendaagse architectuur. Elisabeth, de pr-dame, neemt ons onmiddellijk mee naar een kelderruimte buiten het gebouw. Een bizarre start van de rondleiding, maar onze gastvrouw is trots op het eigen regenwaterreservoir.
10.30 uur
FRISSE KANTOREN
Voor we gaan ’truckspotten’ krijgen we nog snel de kantoren te zien. Alles is ingericht met de typische Freitag touch. Zelfs het meubilair is ontworpen volgens de filosofie van het merk : functioneel, kleurrijk en vol averechtse, frisse ideeën. Succes verzekerd als ze ooit plannen zouden hebben om deze ontwerpen uit te brengen.
11 uur
TRUCKSPOTTING OP STRAAT
Vrachtwagens spotten. Ik had er op voorhand geen zin in, het leek me nogal idioot. Onterecht, zo blijkt. Ik heb truckspotting schromelijk onderschat. Freitag heeft het hele jaar door vier mensen in dienst die zoeken naar transportfirma’s wier vrachtwagens uitgerust zijn met een mooie jas. Die moeten voldoen aan een lange waslijst van criteria. De kleur moet goed zijn : geen middenblauw (daarvan ligt hun kelder vol), maar wel zwart (zeer zeldzaam), donkerblauw of een kleur uit hun stalenbundel. De letters op het zeildoek mogen niet te groot zijn, de opdruk is liefst gezeefdrukt en niet geprint. Hier breken ze hun hoofd niet over de volgende trendkleur, maar wordt er hard gezocht naar transportfirma’s die hun huisstijl goed verzorgen.
12 uur
LUNCH
We keren terug naar het hoofdkwartier en schuiven aan tafel in de mooie kantine, samen met de crew (130 man sterk). We hebben geluk met het weer en genieten van de zon op het dakterras, verscholen in het midden van het gebouw.
13 uur
VERWERKING VAN HET DOEK
Na de lunch bezoeken we de productieafdeling. Ik ben onder de indruk van de noeste arbeid die verricht wordt om van een immense hoop zeildoeken een bruikbaar stuk textiel te maken. Het vrachtwagenzeil wordt op een gigantische tafel gelegd, zodat de riemen en metalen gespen verwijderd kunnen worden. Daarna wordt het doek in stukken versneden en naar de wasplaats in de kelder gebracht. Daar worden ze meermaals gewassen met water uit het regenwaterreservoir, gedroogd, onderworpen aan een kwaliteitscontrole en gefotografeerd. Op basis van die foto’s wordt bepaald welk zeil voor welke reeks tassen gebruikt zal worden. De doeken die niet onmiddellijk verwerkt worden, belanden in een magazijn.
14 uur
ELKE TAS IS UNIEK
We volgen de doeken naar de snijafdeling, waar ze door een cutter aan de hand van een patroon in stukken worden gesneden. Hij of zij bepaalt dus hoe je tas er zal uitzien : met een letter, een symbool, meerdere kleuren… En dat allemaal volgens de stijlregels van het huis. Er wordt veel moeite gedaan om van iedere tas een uniek en interessant stuk te maken. Freitag is een van de weinige merken waar je voor een democratische prijs een unieke tas kunt kopen, in tegenstelling tot het maatwerk bij een aantal luxemerken. De patroondelen worden vervolgens in dozen gedaan en opgestuurd naar de fabrikanten die ze stikken. Dat gebeurt in Europa, Oost-Europa en Noord-Afrika, niet in het Verre Oosten.
15 uur
1600 TASSEN PER WINKEL
De afgewerkte producten worden weer naar Zürich gestuurd. Daar worden ze gefotografeerd en in dozen gestoken. Er wordt een evenwichtige mix van kleuren en modellen gemaakt, zodat iedere winkel voldoende variatie in stock heeft. Ook dat hebben de mensen van Freitag goed bekeken : de opbouw van hun winkels bestaat uit een zeer eenvoudig modulair systeem, waardoor een wand van dozen gebouwd kan worden. De inrichting is dus vooral praktisch : er zijn wel 1600 (!) tassen per winkel aanwezig. Waar anders heb je zo veel keuze als klant ?
15.30 uur
NAAR HET MUSEUM
Ons bezoek eindigt in het Museum für Gestaltung in Zürich, waar tot 29 juli de tentoonstelling Freitag – Out of the Bag loopt. Een waardige afsluiter van een boeiende dag. De stad is trots op ‘haar’ Freitag. En met reden. Ze slagen erin om zowel het zakelijke als het productionele, commerciële en artistieke proces te herdenken. Ik vind hen een voorbeeld voor iedereen die droomt van zijn eigen project. Originaliteit op alle vlakken is de toekomst !
DOOR MICHAËL VERHEYDEN M.M.V. ELLEN DE WOLF
De ‘cutter’, die het zeil snijdt, bepaalt hoe je tas er uiteindelijk zal uitzien.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
