Steven(27) en StijnKolacny(21), vier handen op één klavier, staan klaar om het nationale nest te verlaten.

MILO DERDEYN / HYPNOVISUALS

Wij vormen al heel lang een duo, ook al hebben we als broers af en toe wel eens ruzie gehad. Dat hoort erbij, natuurlijk. Ons eerste concert hebben we gegeven toen we amper 16 en 10 jaar waren, dat was in het conservatorium van Gent. Een paar jaar later zijn we er ernstig over gaan denken om beroepsmusicus te worden, hoewel onze ouders helemaal niet in het muziekmilieu zitten. Nu lijkt dat vanzelfsprekend, toch leken we aanvankelijk allebei voorbestemd om universitaire studies te doen, burgerlijk ingenieur of zo. Maar in een hoek van de living stond een piano uit grootvaders tijd, een indrukwekkend meubel dat zeer sterk aanwezig was in onze jeugd. We herinneren ons zelfs nog hoe het rook. Bij ons thuis leerde de ene na de andere pianospelen, ook zus Krista (intussen apotheker, nvdr.) volgt hogere studies piano. In het begin was er een relatief groot niveauverschil tussen ons beiden, maar dat is intussen wel afgevlakt. Blijkbaar is de biologische band tussen broers een geweldig pluspunt om een duo te vormen, vooral als je piano vierhandig wil spelen. Vier handen op eenzelfde instrument : het is verschrikkelijk moeilijk. De ene speelt de primo-, de andere de secundo-partij, en geloof maar niet dat het ene makkelijker is dan het andere. Dat is een groot misverstand. De secundo is zoveel meer dan begeleiden. Het zijn twee onderscheiden en onverwisselbare taken. We hebben dus onze vaste plaats aan de piano. De grote duo’s in de wereld de broers Aloys en Alfons Kontarsky, het echtpaar Yaara Tal & Andreas Groethuysen wisselen ook nooit. Er móet iemand zijn die aangeeft. De primo ( Steven) dirigeert, ziet wat er gebeurt. Dat is te vergelijken met de eerste viool in een strijkkwartet. De secundo ( Stijn) heeft de aartsmoeilijke taak om correct, dat wil zeggen perfect synchroon, te ?volgen?. We moeten bovendien samen studeren, anders lukt het niet. Je kan niet apart iets leren en daarna zien of je er met z’n tweetjes iets van maakt. Zo werkt het niet. Meestal voelen we elkaar wel perfect aan. De ene ?weet? wanneer de andere de toetsen zal indrukken. Dat is een zalig gevoel.

Er zijn bijzonder weinig pianoduo’s die vierhandig spelen we hebben praktisch geen concurrentie in Vlaanderen maar dat betekent niet dat er niet veel literatuur voor piano vierhandig zou bestaan. Nog zo’n grote misvatting. Schubert schreef een 30-tal werken voor piano vierhandig. Ook Mozart schreef de prachtigste bladzijden voor piano vierhandig, om samen met zijn zus Nannerl te spelen. Tot een stuk in de 20ste eeuw bestond er geen ?muziek uit een doosje?, en werd het grote repertoire in gereduceerde versie, en als het enigszins kon voor piano vierhandig, in de huiskamer uitgevoerd. Dat er na 1950 eigenlijk nog zeer weinig muziek voor piano vierhandig geschreven is, is allicht te wijten aan het feit dat er echt weinigduo’s zijn. Een pluim dus voor Vlaamse componisten zoals Boudewijn Buckinx, Peter Cabus, Piet Swerts, Wilfried Westerlinck… In het begin ging de vraag van óns uit, maar nu vallen hier geregeld partituren in de brievenbus, met de vraag of we een en ander eens willen bekijken. Bij nader toezien blijken sommige van die dingen toch onspeelbaar.

Nu, tijdens het Schubertjaar, ?ontdekt? men plots dat Schubert schitterende dingen geschreven heeft voor piano vierhandig, maar men vindt geen duo’s om ze te spelen. Dat wordt zeker onze grote kans. Maar we zijn ook rijp voor de wijde wereld. We hebben al een paar cd’s opgenomen, onder andere met muziek voor piano vierhandig van Johannes Brahms en we voelen ons niet te beroerd om met bedrijven samen te werken, om inderdaad het nationale nest te kunnen verlaten.

Discografie Pianoduo Kolacny : Johannes Brahms, Dansen en Variaties (Eufoda 1238) ; Musica A Quattro Mani (Eufoda 1244) en binnenkort muziek voor piano vierhandig van Franz Schubert.