Spanje zonder clichés

Ze hebben een zwembad van 25 kilometer waarop het geweldig windsurfen is, wonen in de rood-oranje-groenkleurige moestuin van Europa, golfen op echte kampioenschapterreinen en hun provinciehoofdstad kent verdoken charmes. Murcianen leven niet ’typisch Spaans’. Op de delicieuze tapas na.

Luchthaven Zaventem, gate 44, bestemming Barcelona. De doorsneereiziger ziet er jong, uitgelaten en onvermoeibaar uit. Daarnaast gate 46 naar Murcia, hoofdstad van de gelijknamige provincie. De vliegtuigpassagiers zijn er van middelbare leeftijd, grijs en rusten al dan niet in een rolstoel. “Murcia, seniorenland”, denk ik, met alle respect, aanschuivend in deze laatste rij.

Dat blijkt een veroordeling te snel. De Zuidoost-Spaanse provincie trekt dan wel gepensioneerden aan die er een buitenverblijf kochten toen de bouwwoede losbarstte na het Francotijdperk, Murcia heeft belangrijkere troeven. Het bezit twee zeeën, bijvoorbeeld. De Mar Menor, of Kleine Zee, is een binnenzee omzoomd door een landtong, La Manga genaamd, en is als levensgroot zwembad de perfecte leerschool voor iedere avontuurlijke waterrat. Daarachter woelt de Middellandse Zee, met het bekende mooie witte zand van de bovenliggende Costa Blanca. Dubbel zoveel windsurf- en zeilmogelijkheden, tweemaal zoveel duikleraren en extra zoveel beachvolleybal. Als kleine broertje van de regio’s Andalusië en Valencia pakt Murcia uit met streekgebonden specialiteiten. Deze kuststreek, de Costa Cálida, maakt van haar watersporten een erezaak. En zo gezegd, zo gedaan.

“Jullie kunnen kiezen voor een initiatieles windsurfen, zeilen of kanovaren”, zegt een medewerker van het Estación Nautique aan de Mar Menor, de eerste watersportschool in zijn genre in heel Spanje. Met snowboarden als favoriete wintersport moet een plank op het water ook wel lukken. Windsurfen dus ! Maar dat is buiten de dreigende grijze hemel gerekend. Het moet één van die vijftig dagen van het jaar zijn waarop de zon volgens de brochure niet schijnt. Begeleider Joan acht het te gevaarlijk om op zee te gaan. In afwachting van opklaringen krijgen we daarom binnen een uiteenzetting over het natuurlijke ontstaan van de zoute lagune van 170 vierkante kilometer die de Mar Menor is, en over al wat leeft of bedreigd wordt in haar wateren. Nooit iemand zo enthousiast weten vertellen over zeepaardjes als de dame in dit centrum.

Wanneer de hemel weer opklaart, is er voor de individuele lessen helaas geen tijd meer. Met tien in een piepklein zeilbootje, dat mogen we nog net. Joan spreekt enkel Spaans. Naar mijn vermoeden beveelt hij me de touwen goed vast te houden, maar ze snel te lossen als er een plotse windstoot opduikt, anders kapseizen we. “Ben je bang ?” lacht hij. Ik controleer de sluiting van mijn reddingsvest.

Dat van seniorenland mag u ook vergeten, zo getuigt Anne-Sophie, een 23-jarige Brusselse die hier aan de watersportschool al enkele maanden stage loopt als communicatiemedewerker. Wanneer ze terug naar België komt ? “Ik had al een half jaar geleden terug thuis moeten zijn,” lacht ze, “maar ik blijf nog tot de zomervakantie. Ik amuseer me hier zo, er zijn vaak kleine festivals in de hoofdstad en ik heb hier veel vrienden gemaakt.” De charmes van de Spanjaard die de hele namiddag in haar buurt blijft, zullen er ook wel voor iets tussen zitten. Waar ze de taal zo snel heeft leren spreken ? “En la cama(lacht). “ Een woordenlijst voor de leken onder u : en betekent ‘in’, la cama staat voor ‘het bed’.

Moestuin van Europa

In Cartagena ‘Puerto de Culturas’, een havenstadje in het zuiden van de provincie Murcia, laten ze de rondleiding graag beginnen in het Castillo de la Concepción, een middeleeuws kasteel op een van de vijf heuvels die de stad vroeger beschermden en vanwaaruit je een mooi panoramisch zicht hebt. Onze gids wacht ons bovenaan op voor een spoedcursus geschiedenis, maar vertelt zo oninteressant en monotoon dat we een beetje van haar weglopen en met flarden van haar woorden, turend over de haven, ons eigen geschiedenisbeeld vormen. Ik zal er niet ver naast zitten als ik u vertel dat Cartagena al 2500 jaar oud is en dat Hasdrubal aan het eind van de derde eeuw voor Christus hier per boot uit Carthago arriveerde, de stad stichtte en er de Punische Muur neerplantte. De Carthagers werden gevolgd door Grieken, Romeinen en Ibe- riërs. Het oude Romeins theater dat voor ons ligt, werd pas in 1987 onder een stierenvechterarena ontdekt. Maar er is meer dan geschiedenis.

Murcia wordt ook wel de moestuin van Europa genoemd. Citroenen, meloenen, tomaten en broccoli wordt er bewerkt door voornamelijk Noord-Afrikanen en Zuid-Amerikanen, en zijn het belangrijkste exportproduct van de streek. Op de markt vindt u stapels grote tomaten naast bergen kleine stuks naast hopen ronde of langwerpige versies. Massa’s olijven. Vreemde vissen in alle soorten, vers of gerookt. En kijk, immense aardbeien en vreemde pompoenen. Het fruit in onze Belgische supermarkt draagt vaak de Murciaanse identiteit.

Maar de uitgestrekte velden van de streek vormen ook de beste speelmat voor golffanaten. Grote resorts, die gebruikt worden voor kampioenschappen, komen tegemoet aan wie liever een professioneel balletje slaat dan een surfpak aantrekt. De vruchtbare bodem van de streek en het zeewater leveren eveneens voldoende heilzame mineralen en zouten voor kuuroorden en badplaatsen. Schoonheid, gezondheid en ontspanning, het is een vorm van toerisme die overal aan het boomen is. Genoeg sport en spel, de stadsmens wil ook wat. Waar zijn de hoogstaande musea, gezellige winkelstraten en drukke uitgaansbuurten ?

Tapas en siësta

Naar cultuur met grote C is het in Murcia tevergeefs zoeken. Maar de gelijknamige hoofdstad is best een leuke plek. Onze gids Amparo, ‘zij die beschermt’, doet haar naam alle eer aan door ons als een kudde te leiden van kerk naar plein, van Jezusbeelden naar winkelstraten. “De hoofdstraat La Traperia doorloop je best twee keer. Eén keer met je hoofd omhoog om de mooie voorgevels te bewonderen, en een tweede keer met je ogen op de leuke boetieks en de straatanimatie gericht”, vertelt ze. Met mijn hoofd in de nek valt de weelderige gevel van het Casino de Murcia meteen op, en terug omlaag kijkend bots ik bijna op een kleurrijk reclamebord voor een ijskraam. “Bolas grandes y batidos !” leest het. Dikke bollen en milkshakes.

Amparo zet echter haar derde been in voor alweer een nieuwe bestemming : Plaza de las Flores, volgens haar ook wel het pleintje waar de jeugd verzamelt als ze spijbelt. In La Tapa schuiven we aan tafel voor – wat anders ? – tapas. Met zijn reputatie als moestuin belooft dat veel goeds. Berenjenas (gefrituurde aubergines), escalivada (gebakken courgette en paprika), kipkroketjes, tortilla, pan con tomate, patatas bravas, scampi a la plancha, serranoham, een bordje queso… En vergeet de inktvis ( pulpo) niet. Geen reisverhaal zonder de traditionele lofzang over de keuken, en die is in dit geval snel gezongen : delicioso. Van de menukaart snap je geen bal als je geen mondje Spaans spreekt. Maar dat heeft ook zijn charme. Anders zou je allicht nooit dat rode gerecht durven bestellen.

De stad Murcia is meer dan aubergines en inktvis. De kathedraal is het pronkstuk. De barokke façade uit de achttiende eeuw, de Korinthische zuilen en talrijke standbeelden – vaak van Maagd Maria omringd door engelen en heiligen – zijn eens zo mooi wanneer ze ’s avonds verlicht worden.

Vele straten en pleinen dragen de naam van de handel die er ooit bloeide. De kleine Calle Jaboneria was ooit de habitat van zeepmakers, maar is deze dagen volgepakt met boetieks. Naast Plaza de las Flores waar, zoals zijn naam al verraadde, verscheidene bloemenverkopers het plein versieren, zijn ook Plaza de Santa Catalina, Plaza Santo Domingo en Plaza de Romea drie pleinen die een bezoek zeker waard zijn. Verdwaal tussen de straatjes, proef de authenticiteit in de kleine bars, waar de Murcianen discussiëren over welk type tomaat de beste gazpacho maakt, zie hoe de siësta hier nog rigoureus wordt uitgevoerd, ontdek monumenten als het rozige theater Romea, en zoek uzelf een straatfrituur waar ze churros bakken, ongekend in België maar het best te vergelijken met langwerpige oliebollen met suiker. Geen massatoerisme of supertrendy steden hier in Murcia, geen typische latino’s of een hoog te houden reputatie ook. Wel heel wat authenticiteit, kleinschalige festiviteiten en vooral veel zeewater. Twee keer zoveel. Waar de zon schijnt, is de maan niet nodig.

Praktisch

Reis

Brussels Airlines vliegt naar Murcia vanaf 49,99 euro enkele reis : www.brusselsairlines.com.

Verblijf

Wij logeerden in Hotel Villas la Manga ****, Gran Vía, parcela mm 149, 30380 La Manga del Mar Menor, +34 968 145 222, www.villaslamanga.es.

Reistijd

Met zijn zachte klimaat vormt Murcia de ideale midweekbestemming in het voor- of najaar.

Info

Toeristische info is verkrijgbaar bij de Spaanse dienst voor toerisme, Koningstraat 97, 1000 Brussel, 02 280 19 36 of www.tourspain.be, www.spain.info.

Regionale info over Murcia vindt u ook op www.murciaturistica.es, www.puertoculturas.com (Cartagena) of www.enmarmenor.com (Mar Menor).

Door Elke Lahousse