Ik noem iets kunst als het uit zichzelf betekenis genereert. Voor mezelf begint een schilderij tijdens het maakproces een betekenis te krijgen, maar na voltooiing wijzen mensen weleens op een dimensie die ik er niet in vermoed had. Al heb je soms de reflex om je tegen zo’n interpretatie te verzetten, au fond is dat niet erg. Dat er méér lagen in zitten dan de maker er bewust heeft ingestoken, is een wezenskenmerk van kunst. Met schoonheid heeft kunst an sich niets te maken. En met vaardigheid al evenmin.
Schilderen is 3D. Al vertrek ik altijd van een interessant bestaand beeld, meestal een foto, na verloop van tijd verliest dat vertrekpunt aan belang. Door te mislukken en laag over laag te leggen, kan alleen al de textuur nieuwe perspectieven bieden. Soms beslis ik om het gepruts en het doorschijnen van vorige kleurlagen zo te laten. Op den duur ben je enkel nog met de vorm bezig. Ik schilder bewust met een te brede borstel : zo gebeuren er dingen die ik niet bedoeld had. Af en toe is de verf baas over je, het schilderij overkomt je.
Ik ben lang bang geweest van mijn eigen werk. Ik hield het liever binnenskamers ; was er een beetje beschaamd over. Die schroom is mijn natuur. Mensen willen dat niet geloven, maar die vlotte prater van op de radio is in wezen een heel onzekere mens. Pas een jaar geleden heb ik op een kleine tentoonstelling vier werken van me opgehangen. Ineens kregen die doeken een heel andere context. Dat was een kantelmoment. Nu besef ik : als die werken in mijn atelier blijven staan, zijn ze dood.
In een moment van zwakte denk ik weleens dat ik veel tijd verloren heb, maar in zekere zin tellen de vijftig jaar die hieraan voorafgingen ook mee. Die hebben mij gevormd. Op mijn dertigste had ik dit niet gekund.
Koester je mislukkingen. Als mensen vertellen hoe ze zijn geworden wie ze zijn, dan hoor je vaak een aaneenrijging van successen en juiste beslissingen. Mijn leven zit zo niet in elkaar. Een hoop dingen is me overkomen en mijn schoolcarrière was niet zo’n succes, maar achteraf bekeken kan ik tamelijk tevreden zijn met mijn levensloop. Was alles rimpelloos verlopen, dan was ik ingenieur of tekenleraar geworden. Ik kan nu enkel blij zijn dat het niet zo is uitgedraaid.
Ik heb mij binnen geluld bij de VRT, omdat ik de journalistiek in wou. Via een kameraad kreeg ik te horen dat ze bij Radio 1 iemand zochten om reportages te maken. Ik ben de zender ongelooflijk dankbaar dat ze mij een kans hebben gegeven. Het is al doende dat ik mijn talenten heb ontdekt.
Schilderen is eigenlijk ook een vorm van communiceren. Maar niet zo eenduidig en direct als de journalistiek. De journalistieke communicatie ken ik onderhand wel. Over het radiovak leer ik niets meer bij, terwijl het schilderen één groot avontuur lijkt, omdat ik er constant nieuwe mogelijkheden in ontdek.
De journalistiek heeft een stelligheid die mij eigenlijk vreemd is. Dat merk je aan de manier waarop ik interview. Ik ben niet de confronterende interviewer die, als iemand ‘zwart’ zegt, daar per definitie ‘wit’ tegenover stelt. Mijn stijl is veeleer : “Zwart ? Tiens, ik dacht dat het eerder grijs is, maar misschien heb ik het niet goed begrepen ?”
Er gaat een drive uit van mijn vaste job bij de radio. Dat mij na de dagtaak nog een andere passie wacht, heeft een soort stuwdamwerking. Mocht ik ’s morgens opstaan en niets anders te doen hebben, zou ik dan met evenveel goesting beginnen te schilderen ? Ik weet het niet.
Koen Fillet (52) is radiomaker. Samen met Sven Speybrouck presenteert hij op Radio 1 het zaterdagmiddagprogramma ‘Interne Keuken’. Hoewel hij sinds zijn kindertijd tekent, raakte hij twee jaar geleden pas écht in de ban van het schilderen. Zijn eerste solotentoonstelling ‘IN/OUT’ is nu te zien in galerie C41, Kronenburgstraat 41C, Antwerpen. Tot vrijdag 6 maart permanent open. Vanaf 7 maart enkel op zaterdagnamiddag op of afspraak (Info@c41.be of op 0478 21 44 41).
DOOR PETER VAN DYCK & PORTRET MICHEL VAEREWIJCK
“Over het radiovak leer ik niets meer bij, terwijl het schilderen één groot
avontuur lijkt, omdat ik constant nieuwe mogelijkheden ontdek”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
