Het falen van fruitsap

Ze staat in de keuken sinaasappelen te persen. “Als ik daarmee bezig ben”, zegt ze onverwacht, “moet ik altijd aan Heidi denken.” Heidi blijkt een oude schoolvriendin, die later ijlings uit haar leven is verdwenen. “Ze had lichte ogen en een mooie stem. Ze was pas zeven toen ze al een act had met een pluchen spin, die we allemaal geweldig vonden. Op een keer vertelde ze mij, ik weet niet waarom, dat haar moeder elke ochtend vers fruitsap perste voor haar kinderen. Ze kon niet verdragen dat ze naar school moesten vertrekken zonder. Ik vond dat zo lief, temeer omdat ze thuis met zeven waren.”

Ze snijdt kiwi en banaan in plakken, resoluter dan noodzakelijk is. Ze mixt die met het sinaasappelsap, zodat we langzamerhand van een smoothie gewag kunnen maken. “Het is het eerste waaraan ik dacht”, zegt ze, “toen ik later hoorde dat die Heidi dood was.”

“Waaraan is ze gestorven ?” vraag ik, want van zulke dingen wil ik altijd de details weten. Ik kan een engerd zijn daarin.

“Een auto-ongeval”, geloof ik. “Of was het kanker ?”

De juiste toedracht is ze vergeten. Wel weet ze dat het meisje pas vooraan in de twintig was.

“Kanker zou tragischer geweest zijn”, merk ik op.

Terwijl ze de ultralawaaierige mixer in gang zet, werpt ze verstoord een blik op mij. Ik kan niet achterhalen of die aan mijn opmerking te wijten is of aan de decibels.

“Sap heeft de reputatie gezond te zijn”, probeer ik boven de herrie uit te komen. “Dus is het extra tragisch als je elke dag fruitsap van je moeder krijgt en dan toch aan zoiets als kanker bezwijkt. Een auto-ongeval is blind. Het heeft niets met gezondheid te maken.”

“Dood is toch dood ?” zegt ze een beetje dom, terwijl ze om te stelen is, met haar voorschoot en haar blote benen. In haar handen nog steeds die mixer die nu reutelend tot stilstand komt.

“Vergelijk het met de gekruisigde Christus op een schilderij van Rubens”, betoog ik. “Die ziet er altijd heel gespierd uit omdat dat een droevig effect geeft. Het is veel triester als een atletische vent sterft, in de fleur van zijn leven, dan een uitgemergelde teringlijder aan wie je ziet dat hij toch niet lang meer zou meegaan.”

Ze trekt een gezicht alsof dat weer zo’n eigenaardigheid van mij is. Ze ziet het verband niet met haar Heidi. Waarschijnlijk heeft ze gewoon geen zin meer in het onderwerp. Ik besluit het te laten rusten. We hebben vuilere varkens te wassen vandaag. We moeten knopen doorhakken, kogels door kerken schieten en wat daar nog aan spreuken bestaat voor wat ik zo ongeveer het minst goed kan in het leven. Beslissingen nemen. Duidelijkheid scheppen. Ik ben niet zo’n duidelijke vent. Ik zou met m’n vingers in m’n neus medailles winnen mochten er provinciale kampioenschappen om-de-hete-brij-draaien worden georganiseerd. Dingen voor mij uitschuiven, daar ben ik meesterlijk in. Tot ik voor voldongen feiten word gezet. In dat opzicht lijk ik zelf soms op een gekruisigde, met dwars door mijn handen en voeten de roestige vijfduimers van talrijke overbodige angsten. Soms vind ik dat om te janken, soms ook kan ik er vrolijk over doen. Ik denk dat we minder vat hebben op ons leven dan ons doorgaans wordt verteld, in boekjes met titels als Word wie je écht wil zijn en Als succes een spel is, dan zijn dit de regels. Kijk maar naar Heidi. Elke ochtend fruitsap en dan toch ten onder gaan.

Ik wou dat deze herinnering mij niet was verteld. Ik ken mijn vatbaarheid voor dat soort anekdotes. Waarschijnlijk zal ze zich op haar beurt levenslang in mij nestelen, naast andere, meer voor de hand liggende associaties met de man met de zeis. Een bril die onbewaakt is achtergebleven. De vuile noppen op de banden van een crossmotor. Op dezelfde manier is nu ook de citruspers met sporen van vergaan bezoedeld. Zij zal niet langer neutraal gerief zijn voor mij. Zij zal mij aan Heidi doen denken, gelukkig slechts af en toe en waarschijnlijk vooral op winterse ochtenden, als de sneeuw het licht van de hemel weerkaatst op het plafond van de keuken. Zij zal mij doen denken aan dat onfortuinlijke meisje dat ik nooit heb gekend. Aan die welmenende moeder. Aan een act met een spin.

Aan het falen van fruitsap.

Raar dat juist dàt overblijft van een mens.

Reacties : jp.mulders@skynet.be

Jean-Paul Mulders