Woorden die u de komende jaren nog veel zal horen. Woorden die iets zeggen over veranderende tijden. Meestal zijn ze in het Engels, de global language. Wij proberen ze naar het Nederlands te vertalen en te verklaren.

DISHARMONIOUS CONJUNCTIONS – SITUATIONEEL LEVEN

“Vroeger was alles eenvoudiger”, het blijft een verzuchting vol heimwee. Wetenschappelijk-technologische doorbraken, hogere leef- en werkritmes en de vele informatie- en communicatiemogelijkheden, maken onze wereld complex en chaotisch. De postmoderne samenleving kent slechts één organiserend principe: niets is voorspelbaar. Zowel privé als professioneel steunen we steeds vaker op toevalsbeslissingen in plaats van op rationele planning. Interculturele contacten en de media overload maken ons bovendien cultureel schizofreen: er gaapt een enorme kloof tussen onze waarden en normen en de wereld die we ervaren. Een wereld die beheerst wordt door paradoxen en waarin politiek en religie geen richting kunnen geven. Begrippen als juist en fout waren nog nooit zo veranderlijk. Situationele ethiek is de norm: wat we nu onderschrijven, kunnen we straks veroordelen. De legalisering van drugs, cyberseks, klonen en de zaak- Lewinsky: kunt u er een eenduidig oordeel over vellen?

Het dagelijks leven is al even onvoorspelbaar. Oude lifestyle-indicatoren zoals leeftijd, ras, opleiding en inkomen betekenen nog weinig. In een samenleving die evolueert van loyaliteits- naar contractrelaties, is onze levensstijl hyperindividueel en veranderlijk. De toekomst behoort daarom toe aan de multiple you‘s: aan wie zichzelf aanpast naar gelang de situatie en zich moeiteloos beweegt in diverse microculturen. Het ene moment zijn we alleenstaande moeder, dan weer carrièrevrouw of fietsfanate. 99 lives noemt Faith Popcorn dit alsmaar wisselen van rollen.

Vriendschap en liefdesrelaties worden er evenmin eenvoudiger op. Een ontmoeting op Internet of op het perron vormen korte momenten van situationele intimiteit: in geen tijd wisselen we onze diepste geheimen uit. Watts Wacker noemt dit de uitwisseling van anthrolineages: het geheel van gedeelde culturele ervaringen die ogenblikkelijke intimiteit met een tijdelijke andere mogelijk maken. Als de uitwisseling succesvol is, kunnen we vrienden maken. Of er bloeit situationele liefde, een krachtige uitdrukking van affectie zonder bindend gevolg. De intensiteit ervan neemt toe naarmate we in ons gestresseerd privé-leven minder emotioneel investeren. Is het toeval dat de meeste Internet-gebruikers op zoek zijn naar sociaal contact? (Wim Denolf)

Op 21 oktober organiseert Weekend Knack Opus XXI, een seminarie over de toekomst, lifestyle en trends. Info via onze website: www.opusXXI.com. Of: Tel. (02) 467.58.54.

Wim Denolf