HELDER MYSTERIE

Het is geschilderd zoals te verwachten en te voorzien was. Dat denk je onwillekeurig als je al eerder werk van Michel Buylen (Gent, 1953) gezien hebt. Maar net als bij het teaterwerk van Jan Fabre is de voorspelbaarheid, zoals ze nu in al haar technische perfektie uitgestald hangt bij Magnum Fine Arts in Gent, haast ondraaglijk : de portretten van Buylen, de landschappen, de marines zijn pijnlijk realistisch geschilderd, zo “echt” dat zelfs het mooiste meisje een moedervlekje of een paar rimpels blijkt te hebben (Michel Buylen bewijst overigens dat landschappen en zeegezichten “mooier” zijn dan de mooiste mens, want die is nooit volmaakt). Ondergetekende veroorlooft zich een stukje te citeren uit het inleidende tekstje dat hij zelf mocht schrijven voor de catalogus bij de Buylen-tentoonstelling : “Buylen maakt opnieuw foto’s, met verf weliswaar, niet om de realiteit te vatten, maar om ze te sublimeren. Binnen het uitgemeten kader van elk paneel speelt zich af wat hij bedreigd weet : de precieuze schoonheid, de melancholische ontroering, de kracht en de hardheid van het universele. Buylen is om een niet voor de hand liggende reden een hoogst onkonventioneel kunstenaar : de ongewone perfektie van zijn beelden fascineert, maar creëert tegelijk onrust. De verraste kijker wordt verplicht om elk beeld vast te houden en te ontdekken, iets wat hij in deze tijd van flitsende clip-kultuur niet meer gewend is. “

– “Obvious Mysteries” van Michel Buylen in Magnus Fine Arts, Ch. de Kerchovelaan 83 in Gent, tot 11 juni. Info : (09) 223.82.26.

NA DE RAMP

Op drie plekken in het Antwerpse is momenteel het eerste omvangrijke overzicht van het oeuvre van beeldhouwer-keramist-schilder José Vermeersch (1922) te zien, sinds de aardbeving in San Francisco in 1989 een belangrijk deel van zijn werk vernietigde. Tijdens die aardbeving had de Westvlaamse kunstenaar een grote overzichtstentoonstelling in het “Museum of Art” van San Francisco. Slechts een handvol van de fragiele keramische beelden overleefde de schokken.

José Vermeersch werd een (wereldvermaard) keramiek-kunstenaar uit noodzaak : na de oorlog kreeg hij een schildersopleiding op de Antwerpse Akademie en bij Constant Permeke, maar hij moest uit financiële noodzaak in de bouwsektor gaan werken, waar hij zich specializeerde in het vervaardigen van keramische tegels voor de open haard. Het zou precies de keramiek zijn die zijn kunstenaarscarrière verder ging bepalen, met de eerste keramische skulpturen in 1963. De typische Vermeersch-stijl kwam vooral tot stand doorheen de tematiek : de naakte mens en de hond. De mens wordt uitgebeeld zonder kleren, zonder tekens van rang of stand, mét alle gebreken en onvolkomenheden. Precies door die haast schaamteloze onbevangenheid hebben de beelden een sterke zeggingskracht.

Zonder het eerst van elkaar te weten, werkten drie Antwerpse instanties elk aan een Vermeersch-expositie. Een gezamenlijke organizatie lag dus voor de hand : onder de titel “José Vermeersch, in alle staten” is nu werk van Vermeersch (zowel de keramische skultpuren als bronzen beelden en het vroege schilderwerk) te zien in de BBL-Antwerpen, het Centrum Elzenveld in Antwerpen en het instituut Het Spijker in Hoogstraten.

– “José Vermeersch, in alle staten” in de Brabo Hall van de BBL Antwerpen, Lange Gasthuisstraat 20 ; in het Centrum Elzenveld, Sint-Jorispoortstraat 27bis ; in Het Spijker, Lindendreef 37, Hoogstraten. De twee eerste tentoonstellingen lopen tot 2 juni, deze in Het Spijker nog tot 21 mei. Meer info : (03) 224.27.76.

DIPTYCHON

Het Museum voor Hedendaagse Kunst in Gent is gestart met een reeks kleinere projekt-tentoonstellingen onder de naam “Diptychon”. Het is de bedoeling om daarin telkens een “lokale” kunstenaar te konfronteren met een buitenlandse kunstenaar. De eerste Belg van dienst is Philippe Vandenberg, die momenteel ook een expositie in het Museum Dhondt-Dhaenens heeft lopen.

Van Vandenberg zijn in Gent verschillende reeksen te zien, die draaien rond zijn bekende tema’s van lijden, verwarring en angst. De ikonografie die hij gebruikt (de kroon, de hand, het hart, de lijdende mens, de slang) komt uitvoerig aan bod in een uitgebreide serie werken op papier.

Als buitenlandse pendant is de Noor Olav Christopher Jenssen te gast, die door Jan Hoet eerder al naar de Documenta IX werd gehaald. In de tentoonstelling “Von Zeit zu Zeit” toont hij tekenwerk uit de periode 1992-1994 dat hij konfronteert met een olieverftriptiek. Die triptiek heet “Since we all come from the same place” en vormt de intuïtieve eindbalans van diverse groepen tekeningen, die allemaal notities lijken van het “onderweg” zijn : herinneringen aan steden en landschappen, schetsen op luchthavens, gedachtensprongen van het onderbewuste.

– “Diptychon I” in het Museum voor Hedendaagse Kunst, Citadelpark in Gent, tot 5 juni. Info : (09) 221.17.03.

UIT SENEGAL

Via het projekt “Open Culturele Centra” is het initiatief Kunst uit Senegal in Vlaanderen opgezet. Het epicentrum van de aktiviteiten ligt in en om het kulureel centrum De Warande in Turnhout, waar eind april-begin mei acht beeldende kunstenaars uit Senegal “in residentie” kwamen werken. Ze werden opgevangen en begeleid door drie Vlaamse kunstenaars : Philip Aguirre, Marc De Roover en Fik Van Gestel. De acht tonen nu tot 4 juni hun werk in De Warande : Jean-Marie Bruce, Fode Camara, Serigne Mbaye Camara, Moustapha Dime, Abdoulaye Ndoye, Cheikh Niass, Kan-Si en El Hadji Sy. Er zijn ook twee foto-tentoonstellingen : de Togolese fotografe Astride Fiamor maakte een reportage van het verblijf van de Senegalese kunstenaars in Vlaanderen. En aan honderd jongeren uit Kolda en Turnhout werd gevraagd hun leefwereld voor elkaar te fotograferen. Tot 5 juni zijn ook achterglasschilderijen uit Senegal te zien in het kultureel centrum Ter Dilft in Bornem. Wie meer wil weten over het hele projekt, dat loopt in samenwerking met de Vredeseilanden, kan terecht op het nummer (014) 41.94.94.

BICAS ’95

Onder de naam Bicas ofte Brugge International Contemporary Art Salon loopt in en om het Brugse Belfort de tweede uitgave van de kunstbeurs die vorig jaar als Art Salon Triptiek nogal wat bijval kende. Naast enkele buitenlandse deelnemers zijn vooral een aantal Vlaamse galeries manifest aanwezig : Athena uit Kortrijk brengt onder meer werk van Hans Sieverding, Magnus Fine Arts uit Gent toont J.P. Pincemin, Denise Van de Velde uit Aalst toont Riera I Arago, William Wauters uit Oosteeklo brengt Yvan Theys en Jan Bursssens, In Situ uit Aalst manifesteert Paul de Vylder, Art Box uit Waregem toont Gert Van Weyenberg, Koen De Ceuleneer en Philip Aguirre. Op de binnenplaats van het Belfort komt de grote blikvanger : een reusachtig bananen-stilleven van post-pop-artist William Sweetlove. Het Oostendse Museum voor Moderne Kunst toont ook een selektie uit de eigen kollektie rond het tema “transportkoffer”. Bicas wil de banden tussen hedendaagse kunst en het historische kader van de stad Brugge (niet meteen een stad die de hedendaagse kunst in het hart draagt) met dit “kunstsalon” nauwer aanhalen. Bicas loopt van 20 tot 28 mei in het Belfort aan de Brugse Markt, alle dagen open van 14 tot 20 uur, toegang 200 frank. Rond het Bananen-projekt van William Sweetlove wordt woensdag 17 mei ook een artistiek “walking dinner” georganizeerd.

– Info Sweetlove-avond : (050) 34.79.02.

MARC RUYTERS

“Blue Minutes II” van Michel Buylen : de onrust van perfektie.

“Groep : veldoven 2” (1985) van José Vermeersch : de mens zonder franjes.