eigentijds

In “Twilight” speelt Paul Newman een op rust gestelde speurder die een oude, stervende maat een dienst wil bewijzen en op een twintig jaar oud moordraadsel stuit, een potje dat sommigen gedekt willen houden en anderen gretig willen opgraven. Vele vertrouwde ingrediënten van het private-eye genre (chantage, verdwijningen, valstrikken, dubbelspel) komen in de plot aan bod, maar zoals de titel al suggereert is dit een thriller in schemerlicht, een film over dood, verlies en oud worden – liefst zo waardig mogelijk. (De vraag of Newman bij een ongelukje met een revolver zijn mannelijkheid verloor, houdt iedereen bezig.) De kern van het verhaal is de band tussen de detective op zijn retour en een liefhebbend echtpaar ( Gene Hackman en Susan Sarandon), twee beroemde filmsterren met misschien een duistere moord op hun geweten. Hoe meer Newman zich in de zaak verdiept, hoe meer hun jarenlange vriendschap op de proef wordt gesteld. Uiteindelijk staat de levensmoede held voor het klassieke dilemma van de cynische privé-detective: hoe je integriteit te bewaren zonder je dierbaren of idealen te verraden.

Newman, nu 73, ziet er nog altijd schitterend uit; op zijn bekende nonchalante manier domineert hij elke scène – weinig jonge idolen zullen het hem nadoen. De scènes tussen hem en Hackman of James Garner (in stevige bijrol van ervaren probleemoplosser) bieden acteerlesjes om van te snoepen, de taaiheid van deze oude rotten van het vak doordrenkt van een kwestbare melancholie.

Anders dan in “The Late Show”, zijn vroeger uitstapje in het genre, zoekt Robert Benton nooit zijn toevlucht tot parodie of pastiche. Hij neemt geen ironische afstand van het genre (zoals Tarantino en co. dat bijvoorbeeld doen), maar respecteert de regels en geijkte formules, tot in de hardgekookte dialogen en fatalistische voice over die er een eigentijds Raymond Chandler-verhaal van maken. En net als in de klassieke film noir weet Benton op een onnadrukkelijke manier het maximum te halen uit de locaties in Los Angeles. Dit keer is het minder een wereld van schaduwen dan van deemstering, van het laatste gouden licht voor de avond valt. Het huis dat het Hollywood-echtpaar bewoont, is de beroemde art-decowoning in Santa Monica, die Cedric Gibbons (decennia lang chef decorateur bij MGM) in 1929 voor Dolores del Rio bouwde. Tot in de decors zie je in “Twilight” stukjes legendarische filmgeschiedenis voorbij trekken.

“Twilight” van Robert Benton, met Paul Newman, Susan Sarandon, Gene Hackman, Stockard Channing, Reese Witherspoon, James Garner.

Patrick Duynslaegher