Er is een koffertje waarin het einde van de wereld sluimert.
De wereld, dat wil zeggen : alle madelieven, alle tepelhoven, alle tompoesen en alle hartendieven. Het is moeilijk te bevatten dat je dat alles, en nog een heleboel meer, in één klap kunt verwijzen naar de geschiedenis. Dat druist in tegen ons verlangen naar standvastigheid. Tegen het gezonde volksgevoel dat de bakker om de hoek ook morgen wel weer mattentaartjes in de aanbieding zal hebben.
En toch : je kunt een hoop bakkers bombarderen naar het stenen tijdperk, met het equivalent van 17.000 Hiroshima’s. Dat is de slagkracht waarover de president van de Verenigde Staten in zijn eentje schijnt te beschikken. Al die catastrofes zitten veilig opgeborgen in een aktetas van twintig kilo, die een potige militair al sinds Kennedy dag en nacht achter de president aanzeult. Volgens kenners is het een aangepaste versie van een standaard Zero Halliburton-koffertje, dat als koosnaam kreeg ‘de (nucleaire) voetbal’. Dat vind ik een vreemde omschrijving voor een saaie, rechthoekige aktetas in zwart lakleer. Frivool bloemetjesbedruksel zou misschien wat ongepast zijn voor een dergelijk stuk maroquinerie met sinistere trekjes. Al weet je natuurlijk nooit of Ivanka Trump dit koffertje eens onder handen wil nemen, met haar smaak voor lifestyle en fine jewelry.
“De nucleaire voetbal is het hedendaagse equivalent van de middeleeuwse kroon en scepter”, schrijft de website smithsonianmag.com. “De onschuldig ogende aktetas is het ultieme accessoire van opperste macht, een doomsday machine.” Je kon de voetbal onlangs haarscherp bekijken toen iemand uit de entourage van de president er een foto van postte op Twitter. “Rick is de man”, stond erbij te lezen, verwijzend naar de militair die de aktetas op dat moment achter de president aan mocht dragen. Soms worden dingen mij te aanschouwelijk, en snak ik naar de wazige onwetendheid van vroeger.
In tegenstelling tot wat je weleens ziet in stripverhalen, bevat de zwarte aktetas geen grote rode knop. Wel verbindingsapparatuur en menu’s om à la carte opdracht te geven tot een kernaanval. Er hoort een geplastificeerd kaartje bij met codes, dat liefdevol ‘het nucleaire koekje’ genoemd wordt. De president kan beslissen om slechts één stad van de kaart te vegen of in één moeite door een paar continenten. Hij kan één raket lanceren of duizend. En niemand houdt hem tegen, tenzij de troepen muiten.
Maar mensen blijven mensen ; zelfs met het einde van de wereld kunnen ze al eens nonchalant omspringen. Jimmy Carter liet zijn kaart ooit in zijn maatpak zitten toen hij dat opstuurde naar de droogkuis. Clinton, wellicht door spannender zaken in beslag genomen, schijnt zijn koekje maandenlang mislegd te hebben. Na de aanslag in 1981 op Ronald Reagan, werden de president en zijn koffertje voor onbepaalde tijd van elkaar gescheiden. Het nucleaire koekje is achteraf teruggevonden in een plastic zak van het ziekenhuis, waarin men Ronnies kleren inderhaast gedropt had.
In 1988 stonden Reagan en Gorbatsjov samen op het Rode Plein, elk met hun eigen koffertje waarmee ze elkaars land konden vernietigen. Enigszins awkward. Geef dan maar eens een welgemeende handdruk.
Soms denk ik aan die nucleaire voetbal, zij het gelukkig niet zo regelmatig als aan tepelhoven of hartendieven. Ik zie dan mijn eigen tas slordig in een hoek liggen, bevattende wat schrijfgerief en een handvol ezelsoren in boeken. Geruststellende gedachte dat dat andere koffertje niet aan mij toebehoort, maar aan het voorname, stabiele karakter dat het volgens de wetten van de democratie tot president van de Verenigde Staten schopte.
jean.paul.mulders@knack.be
JEAN-PAUL MULDERS
Het equivalent van 17.000 Hiroshima’s, dat is de slagkracht waarover de president van de VS in zijn dooie eentje beschikt
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
