De traditionele Piëmont-proeverijen geven een wisselend beeld: te veel flessen blijken hun Barolo-etiket niet waard, Barbaresco is een zaak en Barbera ontkurkt twee goede jaren.
Elk jaar nodigt de Unione Produttori Vini Albese een dertigtal wijnschrijvers uit naar Alba om vier dagen te proeven. Ditmaal komen de Barolo 1997 en Barbaresco 1998 aan bod, voor de Barbera 1998 en 1999 volgt een aparte driedaagse in Asti.
Barolo 1997
Het gaat niet zo goed met Barolo. De internationale reputatie en de prijzen zijn zeer hoog, maar de kwaliteit voldoet niet. We proeven blind in alle stilte. Barolo is moeilijk te maken: de inherente bitterheid van de druif maakt het de wijnmaker niet gemakkelijk. Bovendien heeft hij de slechte gewoonte te vroeg te plukken. Een deugdelijk selectiecriterium blijft de zachtheid van de tannines ( tannins savoureux). De reglementaire verouderingsduur op hout kan het fruit wat onderdrukken, waardoor vooral aan het einde van het proeven de tannines ‘bloot’ komen te staan: bitterstaart ( suite tannique). Zulke wijnen hebben geen toekomst, de kwaal wordt alleen maar erger. De relatie fruit-bitterheid is voor nebbiolo-wijnen als Barolo en Barbaresco dus zeer kritisch. Een zeker accent van gestrengheid is wel acceptabel. We vermelden per gemeente alleen de onberispelijk goede en de wijnen met licht voorbehoud.
Gemeente Barolo (21 stalen)
Burlotto (cru Cannubi), Damilano (Cru Cannubi), Michele Chiarlo (cru Cannubi), Sandrone Luciano (cru Cannubi Boschis), Dosio Vigneti (cru Fossati: statige diepte, fris en lekker, groot evenwicht), Cabutto Tenuta La Volta (cru Vigna La Volta), Scarzello Giorgio (cru Vigna Merenda: goed houtwerk, evenwichtige charme en smakelijke tannines).
Licht voorbehoud bij: Oberto Andrea (cru Albarella mist iets charme), Tenuta Carretta (cru Cannubi, wat ruwe bitterheid), Brezza Giacomo (cru Sarmassa, iets dun), Marchesi di Barolo (cru Sarmassa, te kleine charme).
Gemeente Castiglione Falletto (11 stalen)
Vietti (cru Rocche), Giacosa F.lli (cru Vigna Mandorlo: traditioneel maar evenwichtig en goed geknoopt), Monfalletto (cru Villero Enrico VI).
Licht voorbehoud: Terre da Vino (cru Poderi Parussi, wat te veel hout), Conterno Franco (cru Pugnane, iets uitschietend bitter), Fontana Livia (cru Villero, iets te simpel bitter).
Gemeente Serralunga d’Alba (24 stalen)
Principiano Ferdinando (cru Boscareto), Rosso Giovanni (cru Cerretta), Baudano Luigi (cru Cerretta Piani), Fontanafredda (cru Lazzarito), Vietti (cru Lazzarito), Pio Cesare (cru Ornato), Cascina Bruni (cru Rivass), Oddero F.lli (cru Vigna Ronda).
Licht voorbehoud: Gemma Cantine (geen cru, iets te streng), Rosso Gigi (cru Arione, mist fruit), Germano Ettore (cru Cerretta, mist iets concentratie), Falletto Az. Agr. di Bruno Giacosa (cru Falletto, iets dun), Vigna Rionda (cru Parafada, iets streng aan het einde), Sebaste Mauro (cru Prapo, wat te streng).
Gemeente Verduno (6 stalen)
Eén goede: Sebaste Mauro (cru Monvigliero).
Gemeente La Morra (30 stalen)
Settimo Aurelio (geen cru), Rocche Costamagna (cru Bricco Francesco en ook de cru Rocche dell’Annunziata), Monfaletto (cru Bricco Gattera), Grasso Silvio (cru Bricco Luciani), Marengo Daria (cru Brunate), Michele Chiarlo (cru Cerequio), Molino Mauro (cru Conca), Voerzio Gianni (cru La Serra), Renato Ratti (cru Marcenasco), Corino Giovanni (cru Rocche en ook de cru Vecchio Vigne), Stroppiana Oreste (cru San Giacomo).
Licht voorbehoud. Cascina del Monasterio (cru Bricco Rocca, te veel hout, mist wat fruit), Molino Mauro (cru Gancia, kleine charme), Marcarini (cru La Serra, iets licht), Renato Ratti (cru Rocche Marcenasco, iets te rond), Alessandria Crissante (cru Roggeri, iets te soepel), Revello F.lli (cru Vigna Conca en cru Vigna Giachini, beide iets te soepel).
Gemeente Novello (6 stalen)
Alles is afgewezen: vuil, hoogtonig, scherp, dun, wee en muf.
Gemeente Monforte d’Alba (18 stalen)
Tenuta Rocca, Ghisolfi Attilio (cru Bricco Visette), Poderi Colla (cru Bussia), Franco Conterno (cru Bussia Munie), Mauro Veglio (cru Castelletto), Grasso Elio (cru Ginestra Casa Mate), Seghesio (cru La Villa), Manzone Giovanni (cru Le Cramolere Bricat), Costa di Bussi Arnulfo (cru Luigi Arnulfo), Oddero F.lli (cru Mondoca di Bussia), Alessandria Gianfranco (cru San Giovanni).
Geen goede met licht voorbehoud.
Generische Barolo (5 stalen)
Deze wijnen zijn afkomstig uit verschillende gemeenten van de DOC. Goed resultaten van Dezzani Fratelli, van Pio Cesare en van Bersano Riccadonna.
Op 121 Barolowijnen, een van de meest gereputeerde DOC’s van heel Italië, krijgen dus 48 de status ‘onberispelijk’. Dat is ongeveer tweemaal beter dan vorig jaar met de 1996’ers, maar toch. Wat zou er gebeuren als van de grote Franse AOC’s, zeg maar Saint-Julien, nauwelijks de helft enig niveau haalde? Wijnen die dun zijn, ruw bitter, vuil stofferig, overrijp, geoxideerd, zoeterig, muf, hoogtonig, wee of rosé-flauw horen niet thuis bij een grote DOC. We moeten daarbij nog aanstippen dat enkele van de grootste consortiumleden de persproeverij beneden hun waardigheid vinden, want ze kunnen er alleen bij verliezen: Ceretto, Gaya, Aldo Conterno, Scavino, Valentio.
Barbaresco 1998
Piëmont zag in 1998 een heruitgave van 1997, maar met nog hogere temperaturen en een langere warmteperiode in de zomer. De maanden april en mei waren nat: gemiddeld 120 mm neerslag per negen dagen. Achteraf zou die nattigheid heilzaam blijken voor het millésime: de hydrologische toestand van de bodem, getekend door de warmte van het jaar voordien, herstelde helemaal. Als eind juni de echte zomer begon met temperaturen boven de 30 graden, in de tweede helft van de maand augustus zelfs boven de 35 graden, was de waterreserve voldoende om in de meeste gevallen de hittestress moeiteloos te incasseren. September kreeg koele nachten: ideaal voor het eindstadium van de rijping. Claudio Salaris, directeur van het Barolo- en Barbaresco-consortium: “Door de hogere temperaturen in 1998 zijn de wijnen wat geconcentreerd, met diepere aroma’s, maar ook met stevige tannines die echter door de trage rijping van het smakelijke type zijn.” Er werd geoogst van 15 september tot 15 oktober.
Het Barbaresco-gebied heeft iets meer zand in de bodem dan de Barolo-regio, daarom zegt het boekje dat de wijnen wat lichter zijn. Ze hoeven dan ook bij wet maar twee jaar te verouderen (Barolo drie jaar) waarvan een op hout.
We proeven 56 wijnen blind, waarvan ruim de helft in de positieve klasse terechtkomt (vorig jaar vonden we amper drie onberispelijke wijnen van 1997).
Eerst de beste categorie: Moraglio Maria (cru Gaia Principe), Negro Guiseppe (cru Pian Cavallo), Francalanci Claudia (cru Pipa Sorita), Fontanabianca (cru Sori Burdin), Pelissero (geen cru), Abrigo Orlando (cru Montersino), Vignaioli Elvio Pertinage (cru Nervo, de cru Marcarin is iets overrijp: een klein voorbehoud), Rizzi (cru Rizzi), Batasiolo (geen cru), Lano (geen cru), Taliano Michele (geen cru), Ca Del Baio (cru Asili), Prunotto (cru Bric Turot), Tenuta Carretta (cru Cascina Bordino), Abbona Marziano (cru Faset), Cantina del Pino (cru Ovello), Rabaja (cru Rabaja, fijn indringend smakelijk met mooi gespreide tannines, een wonder), Montaribaldi (cru Sori Montaribaldi), La Licenziana (cru Vicenziana), Moccagatta (cru Basarin, de cru Balin mist wat finesse), Varaldo Rino (cru Bricco Libero), Antichi (cru Vigna Rondo), Paitin (cru Sori Paitin), Nada Fiorenzo (geen cru), Piazzo Armando (geen cru), Villa Ile (cru Garassino), Nada Fiorenzo (cru Rombone), Nada Ada (cru Valeirano).
Klein voorbehoud bij La Ca Nova (geen cru, iets kort), Ronchi (geen cru, te licht van kleur), La Spinona (cru Bricco Faset, iets te dun), Cascina Luisin (cru Rabaja, wat scherpe tannines), Rocca Albino (cru Motaribaldi, hoogtonig).
Met 29 topscores op de 56 doet Barbaresco het veel beter dan in 1997. Barbaresco 1998 is een zaak, zowel voor evidente smakelijkheid als voor potentiële finesse. De prijzen zijn nog niet astronomisch hoog en op Gaia na is de streek nauwelijks ‘ontsloten’. De meeste wijnboeren zijn uiterst gastvrij en verrukt om naar België te kunnen uitvoeren. De kwaliteit van Barbaresco 1998 belooft natuurlijk ook voor Barolo 1998 die pas volgend jaar op de markt komt.
Barbera 1998 en 1999
Barbera is een van de mooiste wijnavonturen van de laatste jaren. Nu roemt iedereen de wijn om de smakelijke tannines en zijn accent van frisheid. Maar nauwelijks twintig jaar geleden ging barbera door voor een afvaldruif, waarvan goedkope tafelwijn gemaakt kon worden. Die periode van ellende is nu volkomen vergeten.
Maar men is niet vergeten dat nog wat langer geleden, voor de installatie van de DOC’s, barberadruiven samen met nebbiolo, geplant werden op de juist georiënteerde hellingen voor de productie van Barolo, waarin steevast tien procent barbera werd bijgemengd. Barbera moest zorgen voor kleur en pit in de vaak veel te bittere en te bleke nebbiolowijnen. Met het invoeren van de DOC-regels is die goede gewoonte verloren gegaan en zelfs verboden. Maar veel wijnboeren uit de streek dromen er nog van.
Aan de oorsprong van de barbera-renaissance staat Elio Grasso. Hij was de eerste om barbera op goed georiënteerde hellingen een kans te geven. Met de redelijke rendementen en de moderne technologie die fruit en kleur beter respecteert tot in het glas, komt er nu grote wijn van. Met het excellente jaar 1997 is de definitieve doorbraak begonnen. Men noemt barbera zelfs de cabernet van Noord-Italië.
We vermeldden al dat 1998 in Piëmont klimatologisch veel beter verliep dan elders in Italië. De warmte van augustus werd gecompenseerd door perfect gedoseerde regen in het begin van de maand en zo is 1998 te vergelijken met de excellentie van 1997. Ook 1999 zal worden bijgeschreven op het lijstje grote jaren: uitbundige bloem- en knopzetting, maar de meeste wijnbouwers hielden de opbrengst binnen de perken, door de groene trossen tijdig te dunnen ( vendange verte).
Barbera in het glas
Men onderscheidt bij barberawijn twee types. Een met fruitaccent en onmiddellijke charme en een ander met structuur en wat houtlagering voor de toekomst. Rijp fruit is voor beide types zeer belangrijk, de inherente zuurheid heeft die als compensatie nodig.
We proefden in Asti in een internationaal persteam 270 barberawijnen van 1999 en 1998 in drie dagen. De vaakst voorkomende fouten zijn: overdreven zuur, overrijp, hardnekkige reductie, barrique-fouten, oxidatie en vegetaal. We nemen in onze selectie alleen de onberispelijke producten op en houden er een mooie kwaliteitscatalogus aan over.
Barbera d’Asti 1999
Tenuta Garetto (cru Inpectore), Ca’ Bianca (cru Chersi), Scagliola (vigna Sansi), Nervi Maurizio (vigna Martleina), Moncuccetto (vigna San Vi), Chiarlo Michele (Cipressi della Court), Cascina Castlet, Cantina Maranzana (vigna Vezzano), Cascina La Ghersa (cru Camparo), Tenute Neirano, Cantina di Mombaruzzo (vigna San Pietro), Cascina Orsolina (vigna Caminata), I Vigneti di Dante (Bricco Zoccola), Rabino Marco, Berta Guido (cru Canto di Luna), Cantina Sant’Evasio, Scrimaglio Franco e Mario (cru Acse en ook Croutin), Erede di Chiappone Armando (cru Ru), Bersano e Riccadonna (vigna Cremosina), Cascina la Barbatella (vigna dell’Angelo), Bava (cru Arbest), Braida (Bricco dell’Uccellone en Bricco della Bigotta), Marchesi Alfieri (Cru La Tota en cru Alfiera), L’Arbiola (cru La Carlotta), La Giribaldina (Calle delle Mandrie), Coppo (Camp du Rouss en cru L’Avvocata), Martinetti Franco (Bric del Banditi en cru Montruc), Viticoltori Assoc. di Vinchio-Vaglio.
Barbera d’Asti Superiore 1999
Cascina Castlet (cru Litina), Cantina di Monbaruzzo (vigna Sorangela), Trinchero Fratelli, Viticoltori Assoc. di Vinchio-Vaglio.
Barbera d’Asti 1998
Villa Giada (bricco Dani), Prunotto (Costa Miole), Tenuta Garetto (cru Fava), Cantina Barbera dei sei Castelli (cru Le Vignole), Chiarlo Michele (cru La Court), Cascina Castlet (cru Policalpo), Cascina La Ghersa (cru Vignassa), Isabella (Bric Stupuj), Cantina Sant’Evasio (cru Rosignolo), Erede di Chiappone Armando (Cru Ru), Terre da Vino (cru La Luna Eifalo), Braida (Bricco dell’Uccellone en Bricco della Bigotta), Marchesi Alfieri (cru La Tota en cru Alfiera), Tenuta La Tenaglia (cru Giorgio Tenaglia), Coppo (cru Pomorosso).
Barbera d’Asti Superiore 1998
Columbe (Bricco Colombaro-La), Boeri Alfonso, Gozzelino Sergio (Lorenzo Gozzelino), Cascina Castlet (cru Passum), Benotto (vigna Balau en vigna Casot), Cantina Goggiano (cru Piasi), Mondo Franco (vigna delle Rose), Il Mongetto (vigna Guera), Viticoltori Assoc. di Vinchio-Vaglio (vigne Vecchie).
Barbera del Monferrato
Vicara (cru Cantino della Crosia) 1999 en 1998, Tenuta La Tenaglia (cru Tenaglia) 1999.
Barbera d’Alba 1999
Cascina Luisin (vigna Asili), Damilano, Cascina Chicco (vigna Granera Alta), Vietti (vigna Scarpone), Rocche Costamagna (cru Annunziata), Fontanafredda (cru Raimonda), Addari Loredana Podere Ruggeri, Alessandria Gianfranco, Tenuta Rocca (vigna Roca Neira), Negro Angelo e Figli (Bric Bertu), Giacosa Fratelli (cru Maria Gioana), Burlotto (cru Aves). Cascina Balarin (vigna Giuli).
Barbera d’Alba Superiore 1999
Cabutto Tenuta La Volta (Bricco delle Viole), Rocche Costamagna (cru Rocche delle Rocche), Cagliero.
Barbera d’Alba 1998
Taliano Michele, Cascina Luisin (cru Salga), Vajra (Bricco delle Viole), Brezza Giacomo e Figli (vigna Cannubi), Terre da Vino (vigna Croere), Cascina Chicco (bric Loira), Frascassi Umberto (cru Ciabot Contessa), Veglio Mauro (cru Cascina Nuova), Molino Mauro (vigna Gattere), Addari Loredana Podere Ruggeri (cru Armusan), Grasso Elio (vigna Martina), Alessandria Gianfranco (cru Vittoria), Ripa Sorita-La Contea (vigna Caplin), Buganza Renato (cru Selezione), Burlotto (vigna Boscato).
Barbera d’Alba Superiore 1998
Monfalletto (vigna Funtani), Cagliero.
Recente informatie over Italiaanse wijnen in België: ICE, Brussel (Martine Godefroid 02-22 91 30) heeft een computerprint met de lijst van de invoerders en hun wijnen.
quo vadis barolo?
Parallel met de proeverij van de Barolo 1997 houden de Produttori del Barolo a Barolo een aparte proeverij. Men moet weten dat de gemeenten La Morra, een stukje van Novello en Barolo zelf behoren tot de minder goed presterende, lager gelegen locaties van de DOC. De hoger gelegen gemeenten, verder van de Tanaro rivier, Castiglione Falletto, Monforte en Seralunga scoren gemiddeld zoveel beter dat ze eigenlijk een andere DOC verdienen (even redelijk zou het zijn om de gemeenten die minder presteren uit de DOC te schrappen).
De parallelle proefsessie Barolo 1996, un anno dopo bevestigt voorgaande bedenking volkomen: van de twintig gepresenteerde wijnen konden er amper vijf mee door. Dit zijn ze: de cru La Volte van Az. Agr. Cabutto (fris en fijn maar een kleine toets uitschietend bitter), de cru Le Vigne van Sandrone Luciano (goed gevuld maar iets bitter aan het einde), de wijn van Lascina Adelaide (fijn en evenwichtig, de beste), de cru Le Volte van Viberti (goede aanzet, maar iets wegvallend aan het einde) en de cru San Lorenzo van Camerano (evenwichtig). De andere zijn vuil, droog versleten, veel te bitter en dikwijls van het uitschietende type, dun, brak, skeleteus of alcoholisch. Hoe dat mogelijk blijft in Italië, waar zoveel excellente wijn gemaakt wordt, blijft een raadsel.
Voor de volledigheid vermelden we dat bij de zestien oudere wijnen er drie positieve beoordeling vielen: een 1885 riserva van Borgogno Lodovico, een 1983 van Rinaldi en een 1982 van Cabutto. De rest is nooit goed geweest.
De Barolo-situatie lijkt op die in Bordeaux in de jaren zeventig. Men bezong er toen ‘de traditie der voorvaderen’ en dacht dat zuur en agressief bitter garant stonden voor bewaarpotentieel. De oenoloog Emile Peynaud maakte brandhout van die ‘rolmopstheorie’. Met zijn onverdroten ijver voor hygiëne in de kelders, rijpe druiven op het veld en elegant fruit in het glas heeft hij in Bordeaux gigantische resultaten bereikt. Recenter kwam het ook tot een drastische ommekeer in de Chianti-heuvels. Daar zorgde Giacomo Tachis voor.
Herwig Van Hove
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
