Beter en best uit Bordeaux

Goede wijn is duur, zelfs peperduur. Goed kiezen is dus belangrijk. Traditioneel presenteert de grootdistributie in het najaar een uitstekend assortiment aan scherpe prijzen. Wij proefden van het bordeaux-aanbod in GB.

Franse bordeauxwijn van château-origine is op enkele jaren tijd substantieel in prijs gestegen. De groeiende vraag op de grote wereldmarkten zoals Amerika en de Aziatische landen, maar ook de millenniumgekte duwen de prijzen onweerstaanbaar de hoogte in. Want aan productiezijde heeft men een plafond bereikt: de meeste grote châteaus kunnen niet meer uitbreiden. Daardoor behoort het prijsniveau van pakweg vijf jaar geleden, toen de grote bordeauxs nog verdeeld werden over de “klassieke” afnemers als België en Engeland, definitief tot het verleden.

Dat die prijsstijgingen reëel zijn, kunnen we ook bij ons, in één jaar tijd, constateren. Vorig jaar was vooral 1995 in de GB-promotie vertegenwoordigd; nu is dat 1996, met vergelijkbare wijnen. De prijsstijgingen kunnen dus niet toegeschreven worden aan kwaliteit of aan inflatie. Monbrison 1995 kostte 659 fr., voor de 1996 betaal je 829 fr., of 25 procent meer. Voor Montrose die verleden jaar 1399 fr. kostte, betaal je nu 2369 fr., een stijging met 69 procent. Troplong Mondot steeg met 60 procent, Dominique met 33 procent, Lilian Ladouys met 32 procent, Grand Mayne met 56 procent en de Fiefs de Lagrange met 40 procent.

Goede wijn wordt duur en excellente wijn wordt peperduur. Dit heeft voor gevolg dat grote wijn haast niet meer in grote restaurants, laat staan kleine, wordt geschonken. De “grote keuken” van de sterrenchefs moet het met kleine wijn stellen: een half feest. Toch wordt grote wijn nog vlot gekocht: een uitzonderlijk GB-mini-aanbod van Château Margaux voor de prijs van 11.000 fr. per fles, was op één dag uitverkocht!

Grote wijn is bijna uitsluitend nog thuis te drinken, in de familiale sfeer met huisgenoten en vrienden. De horecasector heeft daarop geantwoord met een traiteursfunctie en levert aan huis. Anderzijds werd nooit eerder op huishoudelijk niveau zo excellent gekookt als nu. Door de snelle en vlotte distributie liggen eersteklas producten binnen ieders bereik.

Behalve bij uitzonderlijke gelegenheden, zullen we ons consumptiepatroon wel moeten aanpassen: weg van de Franse crus classés, naar meer Nieuwe Wereld en meer van het type “kleine bordeaux”.

In de Belgische grootdistributie is de trend al gezet: het Franse marktsegment daalde van 84 procent in 1990 naar 74 procent in 1997. De niet-Franse wijnen worden trouwens niet alleen goed, maar vaak zelfs beter dan hun Franse broeders. Onlangs konden we het nog meemaken dat Latour 1993, bij een professionele blinde proeverij, nog niet door de helft van de 40 proevers werd verkozen boven een Spaanse en een Chileense Cabernet Sauvignon-wijn; en dat niemand van die groep de Corton Charlemagne 1995 van Jadot vooraan plaatste: hij kwam pas na een Californische Chardonnay, een Chileense en een Spaanse wijn. Toch moet men niet overdrijven: wat Frans is, blijft meestal uitstekend, zoals de proeverij zal aantonen.

De Belgische supermarkten zijn uniek wat wijn betreft en totaal verschillend van de Franse: er is een traditie in grote wijn. Destijds kochten de Belgische aankopers dermate enthousiast het millesime 1947 dat de Franse markt zich later bij ons moest bevoorraden. Delhaize alleen al zal in 1998 bijna 40 miljoen flessen verkopen. De Belgische wijnwereld, restaurateurs en handelaars inbegrepen, accepteren de jaarlijkse wijnfestivals in onze supermarkten en doen er trouwens flinke zaken mee. Op de eerste dag van de promotie kan men vele vertrouwde horecagezichten met kisten wijn zien sleuren. In Frankrijk zal men nooit Latour of Cos d’Estournel in de rekken van de supermarkt tegenkomen, bij ons zijn ze haast “gewoon”.

De concurrentiële stress waaronder de supermarkten moeten werken, brengt mee dat de prijzen gewoonlijk relatief laag zijn. Een Cos d’Estournel uit de supermarkt is dezelfde als overal elders en kost minder. De andere distributiecircuits moeten het doen met een meer gediversifieerd aanbod dat beter op de behoeften van het individu inspeelt, en met pionierswerk naar minder makkelijke of minder gekende streken zoals Duitsland, Luxemburg, Californië, Chili, Australië of Argentinië.

Ten slotte moeten ze het ook halen met “wijnspraak”: persoonlijk advies dat ingebouwd is in een langdurige relatie, het omgekeerde van de single shot-promoties van een warenhuis.

DE KLEINERE BORDEAUX-APPELLATIONS

We beginnen de proeverij met 9 “kleinere” appellations, vooral Bordeaux en Bordeaux Supérieur. Het panel bestaat uit Jim Bruyndonx (J.Br.), Martial Beun (M.B.), Antoon Segaert (A.S.), Herwig Van Hove (H.V.H.), en Jef Bessemans (J.B.). Het wordt voor de gelegenheid versterkt met Simonne Wellekens (S.W.), Nationaal Secretaris van de Vlaamse Wijngilde, docent basiscursus Wijnkunde en lid van zowat alle Vlaamse proefpanels.

De proeverij verloopt blind, alleen met voorkennis van de prijs. De vermelde prijzen zijn deze van de GB-promotie (tot 10 november) en dalen met 10 procent bij aankoop van minstens 24 flessen.

Bij het proeven van de kleinere appellations zijn de bakens vlug gezet: niet minder dan 5 wijnen van de 9 zijn “aan te raden” in hun genre, en kregen dus een meerderheid van positieve beoordelingen. Later, bij de “grote”, zal blijken dat de oogst van dit jaar uitzonderlijk goed is.

De vier eerste: Ch. Le Grand Verdus 1996, Bordeaux Supérieur (159 fr.), Ch. Le Pradier 1995, Bordeaux (159 fr.), Ch. Clos Renon 1995, Bordeaux Supérieur (199 fr.) en Ch. Des Gondats 1995, Bordeaux Supérieur (199 fr.) zijn nulwijnen: een meerderheid van beoordelingen “neutraal”.

Dan komen de 5 aanraders:

Ch. Lagascan 1996, Bordeaux (175 fr.)

Driemaal positief. Goede kleur en een intense, wat omfloerste neus met iets onderbouw, stevig smaakaccent (H.V.H.).

Ch. Thieuley 1996, Bordeaux (219 fr.)

Unaniem positief. Lichte eik in de neus en variatie; klassiek bordeauxtype, elegant en met voldoende vulling (J.Br.).

Ch. De Francs 1995, Bordeaux Côtes de Francs (229 fr.)

Vijfmaal positief. Normale kleur, open fruitige neus met zoethout, mollige sappige smaakaanzet met houttonen, goed verweven zuur en mooie balans, goede lengte. (S.W.).

Ch. Laroze-Bayard 1996, Montagne-Saint-Emilion (229 fr.)

Unaniem positief. Weinig ontwikkelde maar zuivere neus, goed gevulde smaak maar wat egaal. Wijn met veel toekomst die moet ontwikkelen (J.B.).

Ch. Malromé 1996, Bordeaux Supérieur (239 fr.)

Unaniem positief. Mooie neus en een goede evenwichtige smaak met fruit en charme, goede afdronk (M.B.).

DE GROTE BORDEAUX-APPELLATIONS

De proeverij van de 18 bordeauxwijnen uit de grotere appellations is een ware revelatie geworden. Op twee na, rode Carbonnieux 1996 en Hanteillan 1995, kregen alle wijnen een meerderheid van positieve beoordelingen. Niet minder dan 12 wijnen halen zelfs “unaniem positief”: ze zijn in hoge mate aan te raden wat kwaliteit betreft, de prijs is een andere zaak. Er is geen enkele negatieve beoordeling, we geven hier alleen de positieve – de beoordelingen van de andere zes panelleden zijn dus neutraal.

De meeste wijnen zijn van de jaren 1995 en 1996, de eerste grote jaren na Bordeaux 1990. Mogelijks kosten wijnen van tussenliggende jaren zelfs minder, bij aankoop moet men dus goed op het millesime letten. Voor gelijke jaren is enkel de prijs bepalend.

Ook is het best om af te wisselen en niet alle eieren in de bordeauxkorf te leggen (zie kader: Excellenties uit Bourgogne).

Ch. Mazails 1996, Médoc (199 fr.)

Vijfmaal positief. Goede kleur en een neus met finesse en mooi hout, evenwichtige smaak met een accent van stevigheid, interessante prijs (H.V.H.).

Ch. Fongiras 1995, Médoc (269 fr.)

Viermaal positief. Intense kleur en een neus met opvallend mooie eik en ook fruit, kernachtige smaak met mooi toegedekt bitter en goede lengte, drinkklaar (J.Br.).

Ch. Hanteillan 1995, Haut-Médoc (299 fr.)

Driemaal positief. Wat exotisch vegetaal aan de neus en een ronde smaak (M.B.).

Ch. Lamothe Bergeron 1994, Haut-Médoc (379 fr.)

Vijfmaal positief. Goede kleur, open neus met houttonen in de aanzet en fijn fruit, volle mond, rondeur, sappigheid, mooi in balans, edele tannines, harmonieuze wijn met elegantie en stevigheid (S.W.).

Ch. Carbonnieux 1996, Pessac Léognan (779 fr.)

Driemaal positief. Intense kleur maar een matte neus met wat rubber, goed geschakeerde smaak maar iets hoogtonig (A.S.).

Ch. Larmande 1995, Saint-Emilion Grand Cru (1099 fr.)

Vijfmaal positief. Fruitige neus met vers hout, gevulde smaak over de ganse lengte, zeer aangenaam sappig smaakprofiel met uitstekende bitterheid en mooie lengte (J.B.).

de excellenties

Ch. Verdignan 1995, Haut-Médoc (399 fr.)

Unaniem positief. Donkere en gespannen kleur, mooie en rijpe neus, misschien iets overrijp, klassieke bordeauxsmaak met presente tannines (H.V.H.).

Ch. Les Hauts de Pontet 1995, Pauillac (499 fr.)

Unaniem positief. Intense kleur, gesloten neus met volrijp sappig fruit, geconcentreerde smaak met structuur en stijl. Bewaartype (J.Br.).

Ch. Gressier Grand Poujeaux 1996, Moulis (499 fr.)

Unaniem positief. Kleur met concentratie, mooie spiegel en jong van nuance; zeer zuivere fruitige neus met vooral rood fruit en houttonen, complex; frisse volle smaakaanzet in de mond met veel diepte en goed evenwicht, goede lengte (S.W.).

Ch. Caronne Sainte-Gemme 1995, Haut-Médoc (559 fr.)

Unaniem positief. Open neus, evenwichtige en charmerende smaak met rijp fruit, mooie lange soepele afdronk (M.B.).

Les Fiefs de Lagrange 1996, Saint-Julien (559 fr.)

Unaniem positief. Intense purpere kleur van zwarte inkt, volkomen toegeplooide neus met veel diepte, levendige diepe en brede smaak met veel klasse en uiterst gebald. Superwijn (A.S.).

Ch. La Tour Carnet 1995, Haut-Médoc (599 fr.)

Unaniem positief. Intense kleur met beginnende evolutie, fijne zuivere, mooi ontwikkelde neus met prachtige houttoets; streng in de mond maar evenwichtig met zeer edele, fijn gestructureerde tannines, grote lengte (J.B.).

Ch. Du Tertre 1996, Margaux (649 fr.)

Unaniem positief. Gedrongen diepe en donkere kleur van de grote, neus met de finesse van fijne cabernet, volkomen gebonden smaaklengte, ruim bevleesd, vol charme en klasse, superwijn (H.V.H.).

Clos René 1996, Pomerol (749 fr.)

Unaniem positief. Geconcentreerde kleur, rijpe neus met mooie eik; licht kruidige, volumineuze smaak met grote présence, zachtheid en lengte (J.Br.).

Ch. Grand-Puy Ducasse 1996, Pauillac (839 fr.)

Unaniem positief. Open fruitige neus, wat hoogtonig in de aanzet; ronde volle mond, vlotte soepele wijn, stevig van opbouw en goed gestructureerd, grote finesse, veel toekomst (S.W.).

Ch. Lagrange 1995, Saint-Julien (999 fr.)

Unaniem positief. Kruidige neus met uitgesproken elegantie; evenwichtige smaak met aangename tannines en mooie afdronk. Bewaarwijn (M.B.).

Ch. La Lagune 1996, Haut-Médoc (999 fr.)

Unaniem positief. Neus met heel veel fruit en goed gedoseerd hout; perfect versmolten open smaak over de ganse lengte, zeer mooie tannines met prachtige aangename gevarieerde bitterheid (J.B.).

Ch. La Dominique 1996, Saint-Emilion Grand Cru (1599 fr.)

Unaniem positief. Intense kleur met lichte aanzet van evolutie, neus van gebrande barrique en een open brede smaak met veel toegankelijke klasse. Open charmerende wijn (H.V.H.).

Herwig Van Hove / Foto’s Gerald Dauphin