“Moeten we vandaag weer van alles gaan bezoeken?” vraagt de achtjarige halfweg onze vier dagen in Berlijn. Het woord bezoeken benadrukt ze door met haar vingers in de lucht aanhalingstekens te vormen. Toch kan het, citytrippen met een acht- en zesjarige. En ja, proefkonijnen Sofie en Tom willen zelfs terug.
1. Kies je stad
“Wat gaan we daar doen ?” vragen ze in koor. Musea bezoeken, op restaurant gaan en misschien wat shoppen : wrong answer, daar zit geen kleine op te wachten, maar het is wel de essentie van een citytrip.
Geen nood, aanpassingen zijn mogelijk en Berlijn heeft als het op het jonge grut aankomt wel wat voor op andere grote steden. Ruimte bijvoorbeeld. De stad is oversized : iets kleiner dan New York, maar er wonen zeven miljoen mensen minder. Dat biedt mogelijkheden en rust. Op een paar drukke toeristische plekken na, heb je nergens het gevoel je te verliezen in stresserende stadsdrukte. Met de fiets door de stad trekken is geen enkel probleem, ook niet met kinderen. Het verkeer is redelijk, op grote lanen zijn er goede fietspaden en je fietst tot vlakbij de belangrijkste monumenten en gebouwen. Ook het openbaar vervoer is goed georganiseerd.
Berlijn is tevens een groene stad, met parken en daarbuiten nog elf miljoen bomen. “We hebben ze allemaal geteld, dat is Duitsland”, vertelt de kwistig met cijfers strooiende buschauffeur annex gids. Voorts is het leven in Berlijn betaalbaarder dan in veel andere wereldsteden. Dat is zeker voelbaar aan de restaurantrekeningen.
2. Een hop on hop off-bus : een goed begin
Na een vroege vlucht, een korte trein- en taxirit komen we net voor de middag aan in ons tijdelijke Berlijnse appartement (zie ook punt 7). Mijn normale citytripmodus, sneakers aan en meteen als een bezetene de stad gaan verkennen, is niet aan de orde. Het is heet in de stad en ik zie twee vermoeide gezichtjes. Dan is zo’n toeristenbus die de stad doorkruist en stopt bij de belangrijkste monumenten, de ideale oplossing. Vlakbij het museumeiland stappen we op, om uren te blijven zitten. Er zijn verschillende busmaatschappijen, maar ze doen ongeveer allemaal dezelfde tour. Tickets bemachtigen is geen probleem : straatventers slaan je ermee om de oren.
Tom en Sofie piepen af en toe door het raam maar slapen ook wat en spelen op hun Nintendo. Ondertussen hebben ma en pa zowat de hele stad gezien. Een goede eerste indruk, handig voor de planning van de volgende dagen.
3. Onmisbaar : de Berlin Welcome Card
Kinderen kunnen mee op de kaart van hun ouders en die betalen voor vijf dagen ongeveer dertig euro om heel Berlijn met het openbaar vervoer te doen (en daarbovenop serieuze reducties te krijgen bij tal van musea en stadstours). Handig zo’n pas, zeker met het goed uitgewerkte Berlijnse metronet. Bovendien is de metro voor kinderen een attractie op zich. Een eerdere trip naar Parijs indachtig, waar onze jongste vooral onder de indruk was van de metroritten -“Dat ging keiiiisnel, jong !” – duiken we voor de geringste afstand de ondergrondse in. Dat spaart die vermoeide beentjes ook wat. Na een dag of twee gedragen ze zich als volleerde Berliners. Met de handen in de broekzakken gaat Tom wat apart staan. Hij weet nu ook wel dat we vaak afstappen aan de Alexanderplatz, daar heeft hij de ouders niet voor nodig. Sofie is dan weer een grote fan van alle straatmuzikanten die we ondergronds tegenkomen.
4. It’s a deal ! Jullie naar Legoland, ik naar KaDeWe
Een bezoek aan het Legoland Discovery Center hebben we een paar dagen als een wortel voor de kinderneuzen gehangen. Het minipretpark ligt in het Sony Center aan Potsdamer Platz. Dit centrum met winkels, kantoren en restaurants is omwille van de architectuur zeker een bezoek waard. Het is een futuristisch complex uit 2000, met veel staal en glas en een puntvormig dak dat gemodelleerd is naar de besneeuwde toppen van de Japanse berg Fuji. Binnenin worden de schaalmodellen in lego van de beroemdste Berlijnse gebouwen meer gesmaakt door de ouders dan door de kinderen. Maar er zijn andere attracties en, net voor de uitgang, het speelgoedwalhalla : een legoshop. De dochter kunnen we er makkelijk doorheen loodsen, de zoon wil niet vertrekken voor Plo Koon’s Jedi Starfighter, een blauw-wit ruimteschip, het zijne is. Het leidt tot onderhandelingen van een intensiteit die zelfs in deze diplomaten- en spionnenstad wellicht ongewoon is. Wie de onderhandelingen wint, laten we in het midden.
’s Anderendaags eis ik payback time. Ik wil per se naar Kaufhaus des Westens (KaDeWe), een somptueus en legendarisch warenhuis, iets kleiner dan Harrods maar wel het grootste van het Europese continent. De kwieke eeuweling is een juweeltje. Toch zie ik het luxueuze aanbod parfums, horloges, interieurspullen en kledingcollecties vooral vanaf de roltrap. “Ik haat shoppen”, fluistert Tom. Ik herinner hem aan de Jedi Starfighter, maar dat werkt niet. Zus snelt hem ter hulp : wie gaat er nu shoppen met kinderen ? Maar ik heb nog een troef achter de hand : de Wintergarten op de zevende verdieping, een restaurant waar je je vergaapt aan de rijkelijke en mooi gepresenteerde buffetten. Aardbeien met slagroom en chocolademousse doen het altijd.
5. Op maat van kinderen (en papa’s) : het Deutsches Technikmuseum Berlin
Zalen vol boten uit verschillende tijden, vliegtuigen, een hangar met historische treinstellen, oldtimers, industriële machines : het immense Deutsches Technikmuseum Berlin in de wijk Kreuzberg moet wel dé aanrader zijn voor gezinnen. Gaat de technische uitleg over de evolutie van de drukpers aan jonge kinderen voorbij, om de hoek vinden ze wel weer iets spannends. We dwalen er uren rond en eten iets in het museumcafé. Mijn grootste uitdaging hier zijn niet de kinderen maar mijn echtgenoot. Het vergt enige overredingskracht om hem ervan te overtuigen dat meer dan een halve dag in een museum wel volstaat. Jongens en techniek !
6. Klaar voor het echte werk : een dag fietsen, met gids
Afspraak in de Kulturbrauerei, op wandelafstand van metrohalte Eberswalder Strasse in de hippe buurt Prenzlauer Berg. In de gerenoveerde gebouwen van een oude brouwerij huist nu onder meer Berlin on Bike (www.berlinonbike.de). Je huurt er fietsen en je kunt er onder begeleiding van een gids verschillende stadstochten maken. Fietsen zijn er in alle maten en na wat uitproberen, vinden we het geschikte formaat voor Sofie. Tom wordt een beetje tegen zijn zin in een kar aan mijn fiets gehaakt. Misschien onderschatten we hem, maar uren aan een stuk fietsen door die grote stad ? Sorry zoon, de volgende keer !
Helmen op en weg. Sara is een Vlaamse die al vijf jaar in Berlijn woont en gidst alsof ze nooit iets anders heeft gedaan (Jean-Paul Mulders fietste met haar ook langs de sporen van de Muur, pagina 26). Zowel qua tempo als route houdt ze rekening met de kinderen. Op het programma : een best of Berlin.
Al vlug na het vertrek houden we halt bij een van de vele speelpleintjes. Tom en Sofie kunnen zich uitleven, ondertussen krijgen wij de geschiedenis van Prenzlauer Berg in een notendop. De oude arbeiderswijk, waar in het verleden troosteloze huurkazernes woekerden, is nu een yuppiebuurt met tal van jonge gezinnen met kinderen en wordt ook wel Pregnancy Hill genoemd.
Volgende halte : Mauerpark en de Bernauer- strasse, waar nog restanten van de Muur te zien zijn. Sara heeft foto’s bij en toont hoe mensen vlak na de plotse bouw van de Muur uit het raam van hun appartement sprongen, van Oost naar West. Het verhaal is in grote lijnen bevattelijk aan kinderen uit te leggen. Ze loeren door spleten in de Muur naar het voormalige niemandsland. De neergeschoten vluchtende Oost-Berlijners maken indruk, maar geschiedenis is geen feelgoodverhaal. Oorlog kennen ze trouwens al, van het televisienieuws. Maar bij het Holocaustmonument geef ik ze nog even respijt. Geen idee op welke leeftijd je kinderen zoiets kunt uitleggen.
De volgende uren fietsen we langs de vele must sees van deze indrukwekkende stad. De buurt met de Reichstag en de andere regeringsgebouwen, allemaal met een architectuur die bol staat van de symboliek en vooral transparantie moet uitstralen. Over symboolwaarde gesproken, die gebouwen bevinden zich letterlijk op de oude grens tussen Oost en West. We rijden door de Brandenburger Tor, via de statige laan Unter den Linden naar het museumeiland, een World Heritage Site van de Unesco. Aan de oevers van de Spree heb je daar vijf topmusea, maar we stellen ons tevreden met de indrukwekkende gevels, wegens nog wat kilometers af te leggen. Richting Alexanderplatz zien we de beroemde Fernsehturm – met 368 meter het hoogste punt van Berlijn en vanuit de hele stad te zien – van dichtbij. De tv- toren uit de late jaren 60 was een symbool van socialistische vooruitgang. “Een opgestoken middelvinger naar het Westen”, verwoordt Sara het plastisch. Je kunt er naar boven, maar we zien de lange wachtrijen niet zitten.
Via het drukke maar gezellige plein Hackescher Markt zetten we koers naar de Kulturbrauerei waar we ’s ochtends gestart zijn. Sara weet nu alles van Sofie want ze heeft de hele fietsrit gekletst : over de vriendinnetjes, het liefje (“We zijn al samen van toen we tweeënhalf waren”) en de juf. Tom springt fit uit het aanhangwagentje – helemaal niet moe van het fietsen, maar dórst !
7. Een eigen appartement
Aan hotels is in Berlijn geen gebrek. Maar als je met kinderen reist, is een appartement huren ook een goede optie. Oké, je mist de hotelservice en moet zelf boodschappen doen, maar je hebt meer plaats en de kinderen komen makkelijker tot rust. In pyjama aan het ontbijt ? Geen probleem. Tussendoor even ’thuis’ gaan rondhangen ? Geen probleem. Aan de grote livingtafel bouwt Tom, met hulp van pa en de fotograaf, zijn Jedi Starfighter. Languit in de sofa speelt Sofie een computerspelletje. Zijn de kinderen op een avond te moe om nog uit eten te gaan, dan zet je gewoon een pizza in de oven. De meeste avonden gaan we wel de deur uit, maar met kinderen van die leeftijd ben je sowieso vroeg terug. Dan is het voor de ouders relax dat je ze kunt onderstoppen en hun slaapkamerdeur dichttrekken en zelf niet moet zitten te fluisteren.
8. Clärchens Ballhaus versus McDo
Zeer zeker kan een McDonald’s de inwendige mens versterken tijdens een stadstocht. En ja hoor, de kinderen vinden het even goed als de Quick. Maar gelukkig zijn er in Berlijn duizend-en-één eethuizen waar ook kinderen graag komen. Onze absolute favoriet : Clärchens Ballhaus (Auguststrasse 24), een oude balzaal in Prenzlauer Berg. De sfeer is er schitterend, het eten fatsoenlijk. Het gebouw ziet er charmant ongerenoveerd uit, met een wat verwilderd terras en binnen een schitterende balzaal uit de jaren 1920. Boven kan Sofie zich dansend uitleven in een oude spiegelzaal. Het restaurant organiseert allerlei dansavonden, maar wij houden het bij een lunch. Met onder meer bouletten en Weense worsten met aardappelsalade, want een fietsende mens kan wat calorieën gebruiken.
Ook een goed idee om met kinderen naartoe te gaan: Vapiano, een pasta- en pizzabar (onderdeel van een internationale keten) aan de Potsdamer Platz. Salades, pasta, pizza of soep worden klaargemaakt terwijl je erop kijkt.
Door Trui Moerkerke – Foto’s Michel Vaerewijck
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
