Alice in wonderpand
Veel is Alice van den Abeele niet thuis geweest de laatste tijd : de Brusselse galeriehoudster had de handen vol met de lancering van haar Mima, een nieuw museum in Molenbeek. Weekend Knack zocht haar op in de veelbesproken buurt, waar ze ook woont.
Van een ongelukkige timing gesproken. Net wanneer galeriehoudster Alice van den Abeele aankondigde dat ze in Molenbeek het Millennium Iconoclast Museum of Art (Mima) wou openen, raakte bekende dat enkele Parijse terroristen in Molenbeek waren opgegroeid. Dat kon weleens nefast zijn voor de bezoekersstroom naar het Mima. Alice liet het niet aan haar hart komen. Het museum dat ze samen met haar man en enkele mecenassen wou starten, moest en zou er komen. Maar uitgerekend in de week dat het Mima effectief zou openen, waren er de aanslagen in Brussel. Alice en haar team moesten de opening noodgedwongen uitstellen.
“Het is erg hoe de naam van Molenbeek is verguisd. Want de dreiging komt van misschien twintig of dertig gezinnen, meer niet. Negentig procent van de Molenbekenaars had dit nooit zien aankomen”, zegt ze stellig. “Ik woon al een decennium in Molenbeek en ik heb de gemeente alleen maar zien verbeteren. Er zijn enorm veel initiatieven en socioculturele verenigingen die zich inzetten om de cohesie te versterken. En die is al sterk, vind ik. Ik heb veel contact met mijn buren, ik ben hier op mijn gemak. Nee, ik denk er zeker niet aan om weg te trekken, daarvoor woon ik hier veel te graag. Het Mima heeft niet de pretentie om de cohesie nog te versterken, maar als we enkele bruggen kunnen slaan tussen culturen, zijn we natuurlijk tevreden. We zijn maar een van de vele factoren die voor verandering kunnen zorgen.”
Alles op 5 minuten
Als we trouwens één tip mogen geven : zeg nooit ‘streetartmuseum’ tegen het Millennium Iconoclast Museum of Art, want dan wordt Alice van den Abeele een beetje nijdig. “Wat we in het Mima tonen, gaat zoveel breder dan streetart”, zegt ze. “We brengen allerhande transdisciplinaire kunstuitingen uit de urban culture 2.0. Ja, ook graffiti en muurtekeningen, maar evengoed tatoeages, foto’s, films, strips, grafische vormgeving, performance, muziek, sport en styling. Het Mima is allesbehalve een statische plek voor hokjesdenkers. We willen synergieën tussen allerlei disciplines en artiesten.”
In amper anderhalf jaar kregen Alice van den Abeele en haar man Raphaël Cruyt het Mima-project op poten. Een ongelofelijke prestatie, dankzij medeoprichters Florence en Michel de Launoit, enkele mecenassen en vrienden, die hen het gebouw van Brasserie Belle-Vue tipten. “We moesten snel schakelen : het pand vonden we prachtig, maar de eigenaar wou er dringend een nieuwe bestemming voor. Ook al wisten we dat het een ingrijpende beslissing in ons leven was, toch waagden we onze kans met het museum. Als ik de reacties nu zie, denk ik dat de tijd er rijp voor was.”
Qua woon-werkverkeer wordt het alleszins een meevaller voor Alice en Raphaël. Hun loft in Molenbeek ligt op vijf minuten fietsen én op vijf minuten van hun Alice Gallery in de Dansaertbuurt. “We wonen al tien jaar in Molenbeek, een buurt die enorm veranderd is. Het Kanaal is niet meer de scheidingslijn tussen de verschillende gemeenten. Er komen nieuwe initiatieven in de Kanaalzone, er zijn veilige fietspaden, veel kunstenaars hebben hier hun ateliers, het hotel Meininger lokt veel jongeren. Het gaat de goede kant op.”
Voormalige drukkerij
Vanuit hun penthouse hebben Alice en Raphaël een mooi panorama op Brussel. Het Mima kunnen ze net niet zien liggen. “Onze loft was een voormalige drukkerij en papieropslag. We kochten hem casco, mijn schoonbroer Sébastien Cruyt hielp mee voor de renovatie. Hij is projectarchitect bij Synergy International, een bureau gespecialiseerd in passiefbouw. Voor de loft tekende hij de indeling, voor het Mima bedacht hij de shop en de kantine.” Cruyt is ook de man achter de zwevende rekken in de woonkamer : een woekerende boekenplank van H-vormige modules die ophangen aan de draagbalken. “Een handig ideetje om de ruimte hier te maximaliseren”, zegt Alice. “Het rek is niet op de markt, maar Sébastien zou dat ontwerp echt moeten commercialiseren : het is superpraktisch en kan blijven aangroeien.” Op en rond het rek zien we strips, kunstwerken, robots, boeken over street culture, manga’s : een zelfportret van de passies van Alice en Raphaël. En intussen ook van hun twee kinderen.
De woning is geconcipieerd rond één grote woonruimte, met keuken, zithoek, eethoek én plantenschommel van Marcel Wanders voor Droog Design. “Niet echt praktisch, als de kinderen willen schommelen, vliegt de aarde alle kanten op”, lacht Alice. Het gezinsleven speelt zich af in de centrale plek, met de kamers eromheen. Hokjesmentaliteit verdraagt Alice ook niet in haar woning. “Een klassieke loft zonder indeling in aparte ruimten zou niet leefbaar geweest zijn. Maar we hebben die wel zo beperkt mogelijk gehouden”, zegt ze.
Wie rondkijkt in de loft, ziet behalve tweedehands meubilair ook veel kunstwerken van artiesten die in het Mima of de galerie te zien zijn. De vintage zithoek krijgt bijvoorbeeld een boost met het grafische werk van het Luikse Atelier Pica Pica, bekend tot in San Francisco. Maar het opvallendst zijn wellicht de flashy panelen van Barry McGee, schilder-graffitikunstenaar én vaandeldrager van de skate- en surfscène in San Francisco. “We werkten met hem samen in de galerie, intussen is hij een superster.” De Walter Swennen in de keuken is Alices wake-upcall. “Elke morgen, als ik aan de ontbijttafel zit, maakt het schilderij me vrolijk,” zegt ze, “ik hou van de humoristische spirit in zijn werk.”
Verlengstuk
De ongedwongen grootstedelijke sfeer van de hele loft vertaalt zich ook naar de kinderkamers, master bedroom en badkamer. Daar woekeren kunstwerkjes, ontwerpen voor affiches en speelse tekeningen op de muren als graffititags op een gebouw. “Ons huis is een verlengstuk van de galerie. Logisch, want kunst is ons leven. Het contact met artiesten heeft ons mentaal al enorm verrijkt”, zegt Alice. “Pas op : het Mima is geen filiaal van de galerie. De werken die we daar tonen, zijn niet te koop. De meeste zijn trouwens in-situ gemaakt door de kunstenaars. Onze galerie heeft haar eigen publiek, maar de drempel blijft soms hoog. Met het museum hebben we een megafoon voor een veel groter publiek, dat de weg naar Molenbeek wel zal vinden.”
Mima (Millennium Iconoclast Museum of Art), Henegouwenkaai 41, Molenbeek
Alice Gallery, Land van Luikstraat 4, Brussel.
Tekst Thijs Demeulemeester & Foto’s Tim Van de Velde
“Niet echt praktisch. Als de kinderen willen schommelen, vliegt de aarde alle kanten op”
“Het is erg hoe de naam van Molenbeek is verguisd. Ik woon hier al een decennium en ik heb de gemeente alleen maar zien verbeteren”
“De zwevende rekken zijn een handig idee. Zo winnen we veel ruimte”
“Ons huis is een verlengstuk van de galerie, want kunst is ons leven”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier