Man, wit, twee hier geboren ouders, een aso-diploma en eentje van de universiteit: ik vink een heel eind weg op het lijstje met privileges die volgens Nederlands journalist Joris Luyendijk een makkelijk leven en sociale onkwetsbaarheid garanderen. Je nooit moeten aanpassen, nooit gediscrimineerd worden: dan kun je je ook niet voorstellen wat minder goed bedeelden meemaken, voert hij aan in zijn boek De zeven vinkjes.
Studies naar slaagkansen in het onderwijs, toegang tot de arbeidsmarkt en verloning bevestigen keer op keer dat gender, kleur en andere kenmerken een enorme impact hebben. Kun je weinig tot niets aanvinken, dan stapelen de hindernissen zich op.
Toch is het vinkjessysteem verre van perfect. Zo hebben factoren als geaardheid en kleur niet op dezelfde manier impact op je leven, terwijl identieke vinkjesprofielen soms uiteenlopende ervaringen verbergen. Zelf vond ik het als een van de weinige arbeiderskinderen op school en jonge homo al gauw een verrijking om met ‘de norm’ en mechanismen als stereotypering geconfronteerd te worden, anderen dragen er tot vandaag de littekens van.
Dat mensen meer zijn dan hun vinkjes, leert ook het groeiende leger mannelijke feministen, witte BLM-activisten en ouders die hun kinderen bewust antiracistisch opvoeden (p. 20). Empathie, luisterbereidheid en bondgenoten schuilen op de meest onverwachte plekken. Louter vinkjes tellen brengt niet alleen pijnpunten in kaart, maar dreigt ook verdeeldheid en wantrouwen te voeden. Willen we ergens geraken, dan hebben we dringend betere recepten nodig.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
