Yucatan

De regengod is overal. Mexico’s zuidelijke deelstaten Yucatán, Quintana Roo en Campeche herbergen honderden onbekende ruïnes, kloosters en formidabele natuurgebieden. En in de dorpen leven de indigena’s, de nazaten van de raadselachtige Maya’s.

De regengod is overal. Mexico’s zuidelijke deelstaten Yucatán, Quintana Roo en Campeche herbergen honderden onbekende ruïnes, kloosters en formidabele natuurgebieden. En in de dorpen leven de indigena’s, de nazaten van de raadselachtige Maya’s.

Wat moet je zien?
2300 jaar oude stad ontdekt op Yucatán

Op het schiereiland Yucatan, dat uit de deelstaten Campeche, Quintana Roo en Yucatán bestaat, liggen honderden Maya sites, vaak overwoekerd door wortels, lianen en woud.

Wellicht de grootste archeologische site uit heel Midden-Amerika is de vijftig meter hoge piramide van Calakmul. Slechts een fractie van de zevenduizend gebouwen is blootgelegd, de rest ligt tientallen kilometers onder groen lover bedolven. Het is een magische plek aan het eind van een weg die zestig kilometer het oerwoud intrekt, met onderweg brulapen, opossums en in de schemering een dozijn pauwkalkoenen.

De Maya sites liggen in het donkere binnenland, overal waar water is, bij de zogenaamde cenotes, de onderaardse grotten, kanalen en putten die het water opvangen dat het rivierloze kalkplateau van Yucatán niet kan vasthouden. Die 440 cenotes vormen de onderwereld van de Maya’s, waaromheen ze hun bouwwerken optrokken, hun steden en tempels die naar de hemel reiken.

Bolle ogen

In het zuiden liggen ze langs de Ruta Rio Bec, genoemd naar de architectuurstijl van gebouwen met smalle daken en piramiden: Hormiguero, Bécan, Xpuhil of het mysterieuze Kohunlich met een tempel van de Maskers: grote beelden met angstaanjagende ogen staren naar de zonsopgang en begeleiden de vuurbal op z’n traject door de dag, bolle ogen verzameld rond Kinich Ahau, het gelaat van de zon.

In elk van die sites sta je te midden van een beschaving met een even duistere oorsprong als een raadselachtig verval, met immense steden en bouwwerken, schilder- en beeldhouwkunst, tekens van wiskunde, astronomie en een ingewikkeld hiërogliefenschrift dat pas recentelijk is ontcijferd.

Ten zuiden van de overvolle badstad Cancún is de Riviera Maya een onbekende en lege kust. Vlakbij ligt het Centro Ecologico van de Sian Ka’an Biosphere Reserve. Met zestigduizend hectare maagdelijk land is dit een van de grootste natuurgebieden van Mexico. Voor de kust ligt honderd kilometer koraalrif, dat is het grootste gebied na het Groot Barrièrerif in Australië. Sian Ka’an omvat alle ecosystemen: lagunes, mangroven, duinen, moerassen, grasland en regenwoud.

Alles beïnvloedt alles, het ene ecosysteem gaat abrupt over in het andere. Dat verklaart de enorme rijkdom: meer dan tweehonderd boomsoorten, ruim driehonderd vogelsoorten, tapirs, schildpadden, manatees of zeekoeien, zwarte brulapen, neusberen en jaguars, die je zelden te zien krijgt.

Eens Maya, altijd Maya

Een betonnen streep trekt kaarsrecht door het eindeloos groene land van Yucatán, onaangeroerd regenwoud met naamloze Mayadorpen. Af en toe verlamde dorpen in felle kleuren en ieder dorp koestert een kerkje voor de lokale santo patrón.

Even fascinerend zijn de kloosters die verscholen liggen in landelijke gebieden. Franciscaans, zestiende-eeuws en gebouwd op de resten van Mayastenen.

In Mexico ontsnap je niet aan de stenen van het verleden, aan die altijd zwijgzame ruïnes, soms overweldigend en imposant, soms overwoekerd door wortels en bomen en woud, soms afgelegen en dan weer pal naast de weg. Rond Mérida schitteren de twee klassiekers op het toeristische circuit.

In een grote vlakte leest Chichén Itzá als de hiëroglief van een verloren beschaving. 91 trappen telt El Castillo, de piramide voor de gevederde slangengod Kukulkán: 91 maal vier zijden en dan nog een laatste trap op het platform geeft samen de 365 dagen van het jaar.

Eenmaal boven kijk je uit een cultuur, die even geniaal als bloeddorstig was, die werkte met een mysterieus schrift en exacte tijdberekeningen, maar ook duizenden mensen offerde voor de gevederde slang die leven en voorspoed geeft. Je ziet een complex met woningen en begraafplaatsen, waterputten, tempels, een observatorium en de balspeelplaats, maar je herkent ook het land en de hemel van zon en maan, sterren en planeten.

Dieper in het binnenland liggen in een zee van lover de tempels en piramiden van het wonderlijke Uxmal. Met sites als Kabáh en Labná, Sayil, Xlapak en Edzná ligt Uxmal op de Puuc-route, met als opvallendste kenmerk de mozaïekmaskers en geometrische patronen op de gevels.

Uxmal ligt sierlijk in een groene kosmos, met een tempel van de Tovenaars, een rechthoekig nonnenkwartier, het Palacio del Gobernador met prachtige steenmozaïeken en nog een laatste keer de tempel voor regengod Chac.

Bron: Weekend Knack