Waterkracht zou einde kunnen betekenen van één van de laatste wilde rivieren in Europa

De Vjosa rivier in Griekenland en Albanië is de belangrijkste vrijstromende rivier in Europa en vormt daardoor een uniek ecosysteem. De rivier dreigt ingeperkt te worden door dammen en een waterkrachtcentrale. Natuurorganisaties en Leonardo DiCaprio spannen zich in om dit te voorkomen.

De Vjosa rivier is 272 kilometer lang. Tachtig kilometer loopt door Griekenland waar de rivier Aoös wordt genoemd en de rest in Albanië. De rivier ontspringt in de bergen in Oikos-Aoös National Park en mondt in Albanië uit in de Adriatische Zee. Het is één van de laatste rivieren die nog vrij kan stromen. Op sommige plaatsen stroomt het water door canyons tussen de bergen, op andere plaatsen meandert de rivier en zijn zijtakken vrij door de vallei en vormt hij kleine eilandjes. De rivier zorgt daardoor voor een uniek ecosysteem waarin en waaromheen zo’n 1100 diersoorten, waaronder een groot aantal bedreigde exemplaren, leven.

Sinds 2017 bestaan er onder de regering van de vorige minister-president Sali Berisha plannen om acht grote dammen en een waterkrachtcentrale in de hoofdrivier en nog eens dertig kleinere dammen in de zijrivieren aan te leggen. Daarmee zou het arme Albanië groene energie op willen wekken, maar het zal ook betekenen dat de rivier zijn ‘wildheid’ zal verliezen en het unieke ecosysteem verloren zal gaan.

Een groot aantal Albanese en internationale natuurorganisaties zoals EcoAlbania, RiverWatch en EuroNatur maken zich al een paar jaar sterk tegen de plannen. Ook outdoormerk Patagonia en beroemdheden als Leonardo DiCpario en Edward Norton laten hun ongenoegen horen.

https://twitter.com/LeoDiCaprio/status/1370041836312522759Leonardo DiCapriohttps://twitter.com/LeoDiCaprio

The Vjosa River, its species, and the livelihoods that depend on them are under constant threat of destruction from dams. Watch Vjosa Forever with @Patagonia and sign the petition to ask the Albanian government to support #VjosaNationalParkNow: https://t.co/F8hojt3Xp2

— Leonardo DiCaprio (@LeoDiCaprio) March 11, 2021

Het plan heeft ook geen steun onder de bevolking, zo bleek uit een poll die in december 2020 werd gehouden. 93 procent van de Albanezen is tegen de komst van de dammen.

Volgens Ryan Gellert van Patagonia is waterkracht ook niet eens ‘groen’ te noemen. In een interview met Exit magazine zegt hij daarover: ‘waterkracht is niet groen, het is niet duurzaam en het draagt bij aan de vernietiging van flora en fauna en de ontheemding van mensen.’ De natuurorganisaties willen dan ook dat de Vjosa rivier een nationaal park wordt. Het zou dan het eerste ‘wild river national park’ in Europa worden en de aanleg van de dammen onmogelijk maken.

Patagonia lanceerde om die vraag kracht bij te zetten het zes minuten durende filmpje ‘Vjosa Forever’ waarin het verhaal van de rivier wordt verteld en ook de gevaren die de rivier bedreigen en degenen die vechten om de rivier beschermen aan bod komen.

De huidige regering onder minister-president Rama zegt het te eens met de natuurorganisaties, maar die laatste zijn er niet gerust op. De regering heeft voorlopig nog geen stappen gezet om het gebied als nationaal park te beschermen, enkel als ‘Managed Nature Reserve’ en daarmee zou het opwekken van waterkracht nog steeds mogelijk blijven.

Het lot van de rivier is nu verbonden met de verkiezingen die aan het einde van deze maand plaatsvinden.