Auteur Jozefien Daelemans: ‘De negatieve impact van al die body bullshit op meisjes blijft’

Via de baseline ‘Fuck Fake’ stuurde Jozefien Daelemans (40) vijf jaar geleden haar onlinemagazine Charlie de wereld in. Onlangs verscheen De naakte waarheid, een boek waarin ze komaf maakt met de ongeschreven regels over het vrouwenlichaam.

Als je een keuze moet maken, zegt je buikgevoel vaak het tegenovergestelde van je verstand. Ik heb vaak mijn verstand gevolgd en dat was niet altijd de beste keuze. Niet dat intuïtie zaligmakend is. Daaruit is Charlie ontstaan: ik moest en zou dat magazine maken en ben gewoon gesprongen. Vijf jaar ouder en wijzer denk ik: had ik niet beter een businessplan gemaakt of een startkapitaal aangelegd? Maar dan had ik het misschien niet gedaan.

Alle tijd en energie die we steken in het opsmukken van onze buitenkant maakt ons niet gelukkiger. Met mijn boek wil ik bereiken dat jonge vrouwen niet met de issues worstelen waar ik twintig jaar lang mee in de knoop zat. Dat ze het lezen en denken: ik ben niet alleen. Soms zeggen mijn vriendinnen: “Josie, we weten het wel, hoor. Hoe geobsedeerd onze maatschappij is door jeugdigheid en schoonheid, hoe diep dat gaat. Je mag er onderhand mee stoppen.” Maar de negatieve impact van al die body bullshit op meisjes blijft. In een tijd dat we veel maatschappelijke uitdagingen moeten aangaan, kunnen we onze energie beter in andere zaken steken.

In een tijd dat we veel maatschappelijke uitdagingen moeten aangaan, kunnen we onze energie beter in andere zaken steken dan in ons uiterlijk.

Je krijgt niet altijd wat je wilt, wel wat je nodig hebt. Ik droomde van een dochter omdat ik zo’n goeie band heb met mijn eigen moeder. Ooit gaf ze me oorbelletjes van mijn grootmoeder. Die geef ik later weer door aan mijn dochter, dacht ik. Toen de gynaecoloog vertelde dat mijn tweede kind ook een jongen zou zijn, heb ik gehuild. Als Linus (13) of Wolf (10) ooit hangertjes met bloemetjes wil dragen: met alle plezier. (lacht)

Mooi en aantrekkelijk gevonden worden boeit me niet. Dan heb ik liever dat ze me slim of inspirerend vinden, of gewoon een plezante met wie je goed kunt lachen en die eerder naar boven dan naar beneden trapt. Bij grapjes over homo’s, Marokkanen, gehandicapten of ‘vrouwen die zagen’, denk ik: zoek eens een ander slachtoffer! Mensen in machtsposities bijvoorbeeld, zoals politici, beleidsmakers en rijke mensen. Slimme humor biedt nieuwe perspectieven.

2019 was voor mij een jaar van teleurstelling. Toen Julie Van Espen werd vermoord, had ik echt het gevoel: wat heeft het allemaal voor zin? Iedereen weet dat het justitiebeleid in België rampzalig is. Alle rapporten zeggen dat slechts een kleine minderheid van de daders van seksueel geweld veroordeeld wordt. Is het dan voldoende om allemaal even boos te zijn en op straat te komen, als er structureel niks verandert? Idem met racisme: hoelang zijn we daar nu al tegen aan het vechten? Tijdens de klimaatmars dacht ik dat we er eindelijk waren, dat er eindelijk bewustzijn was. Maar dan zie je dat het beleid toch muurvast zit. Ik ben moe van op zulke muren te bonken. Mijn knokkels doen er zeer van en de deuren gaan toch niet open. Ik wil mijn protest voortzetten, maar hoe? Dat is de oefening die ik nu moet maken.

Mensen worden niet altijd op hun talenten of goede bedoelingen beoordeeld. Vaak draait het toch vooral om winst maken. Ik weet uit ervaring hoe moeilijk het is om ondernemerschap, schrijven, illustratiewerk en activisme te combineren, dat een bijdrage leveren en iets veranderen in de wereld nauwelijks een inkomen oplevert. Daarom pleit ik voor het basisinkomen, zodat mensen kunnen doen wat ze graag doen en zinvol vinden, zonder dat het meteen hoeft op te brengen.

Mijn beeld van de man heb ik moeten loslaten. Als kind kreeg ik maar al te vaak het beeld voorgeschoteld dat vrouwen goed zijn en voor elkaar zorgen, terwijl mannen slecht zijn en vrouwen den duvel aandoen. Maar zelf heb ik een lieve en zorgzame partner die mij in alles ondersteunt. Ook jongens en meisjes zijn niet zo verschillend als ik dacht. Ze zijn even gevoelig en je krijgt er evenveel liefde van. Ik mis niets dat ik bij een dochter wél zou hebben.