Een warm nest: binnenkijken in een duurzame vakantiewoning in Cadzand

In een vakantiedorp net buiten Cadzand staat een pikzwarte woning die een voorbeeldfunctie wil vervullen voor duurzaam wonen. ‘Liever daarin investeren dan wat golfballetjes slaan.’

‘Ik moest en zou ooit een ooievaarsnest in mijn tuin hebben’, zegt Dick Rakhorst. Er heerst een gezellige drukte rond het huis van de Nederlandse ondernemer op rust en zijn vrouw Astrid, die jarenlang een galerie en beeldentuin beheerde in het Brabantse Heeswijk. Vandaag komen experts twee ooievaarskuikens ringen. In hun kielzog een hoogtewerker, een dronefotograaf, familie en vrienden. Voor de meesten een uitzonderlijk moment, maar niet voor Dick. Het is de derde keer dat zijn nest, hoog tegen de kruinen van de bomen, hem dat geluk brengt. In de keuken pruttelt intussen een pot verse Zeeuwse vissoep voor de gasten.

Ik bevind me in een vakantiedorp vol identieke huisjes net buiten Cadzand. Veel laagbouw, gelijke aflopende daken, grijsbruine bakstenen die hier en daar witgekalkt zijn. Tot aan de rand van de verkaveling een pikzwarte woning opduikt. Op de oprit laadt een Tesla op. Een van de vele doordachte keuzes die de bewoner maakte. De woning wordt niet voor niks ‘Huis Duurzaamheid’ genoemd.

‘Mensen zien altijd kansen om uit te leggen dat duurzaam wonen niet kan of niet mag. Ik wilde met dit huis net het tegenovergestelde bewijzen.’ Duurzame ideeën worden bij de Rakhorsts trouwens van bij de geboorte ingelepeld. Dick kreeg het van zijn moeder mee op de familieboerderij. Met zijn dochter, Annemarie Rakhorst, zette hij deze traditie verder. Zij is intussen uitgegroeid tot een boegbeeld van duurzaam ondernemen in Nederland.

Bouwpakketje

Het heeft wel even geduurd voor het idee van Dick waargemaakt kon worden. Op het perceel stond oorspronkelijk een oude bakstenen woning. Die werd pas definitief met de grond gelijkgemaakt toen een bevriende architect – Archi3o’s Renz Pijnenborgh, een pionier op het gebied van biologisch gerichte architectuur – na een paar jaar het ontwerp en de bouw op zich nam. ‘We wilden een voorbeeld zijn. Liever daarin investeren dan wat golfballetjes slaan, zeg maar.’

Het massiefhouten skelet van de passiefwoning werd grotendeels geprefabriceerd in een fabriek in Duitsland en ter plaatse als een bouwpakket geassembleerd. Binnen werd het hout gewhitewasht met bijenwas, de buitenkant kreeg boven op een supergeïsoleerde huid van gerecycleerde jute en hennepvezels ook een zwarte verflaag op basis van lijnolie. Een techniek geïnspireerd op Scandinavische gebruiken.

Het huis is ook volledig zelfvoorzienend. De zonnepanelen leveren meer dan genoeg energie voor de hele woning en de elektrische wagen. De vloer en de zogenaamde lemen ‘knuffelmuur’ waarop een werk van de Nederlandse kunstenaar Willem Janssen prijkt, worden verwarmd met een warmtepomp in plaats van met aardgas. ‘Waarom zouden we die fossiele rotzooi moeten blijven gebruiken, als de winning ervan aardbevingen en ellende veroorzaakt in Groningen?’ windt Dick Rakhorst zich op. ‘Er zijn weinig installateurs die mee zijn met de laatste technologie. Ik steun liever jonge ondernemers die alternatieven bedenken.’

Overal kunst

Behalve ledverlichting en domotica op basis van Internet-of-Things-technologie, is ook kunst omnipresent in Huis Duurzaamheid. Herinneringen aan kunstenaars die doorheen de jaren in de galerie van Astrid hebben geëxposeerd. Jan Roëde van de Nieuwe Haagse School, Arthur Spronken, Marijke de Goey en Kees Salentijn om er een paar te noemen. In de vijver – die dankzij een ingenieus wateropvangsysteem uitsluitend gevuld wordt met regenwater – wuift een sculptuur van Monique Bastiaans, een Belgisch-Nederlandse kunstenares, als riet in de wind.

Intussen worden de ooievaarskuikens met een hoogtewerker voorzichtig opnieuw in hun nest gelegd. ‘Net als mijn moeder ben ik gek op ooievaars’, voegt Dick aan het schouwspel toe. ‘Van dit nest geniet ik misschien nog wel het meest.’

(Mocht u het zich afvragen: een ooievaarsnest plaatsen in de tuin kan, mits een melding en/of bouwvergunning.)