Hoe de ‘nutteloze’ bes gegeerd goed wordt: koffieschil vandaag duurder dan boon

Jarenlang werd de bes rondom de koffieboon gezien als afvalproduct, maar dat is aan het veranderen. De zoete thee die ermee gemaakt wordt, zou in koffiebars wel eens broederlijk naast haar zwarte zusje kunnen komen te staan.

Een koffiebes bestaat uit twee componenten: de pit (of boon, zoals we hem noemen) en vruchtvlees – cascara, volgens de vakterminologie. Dat laatste werd niet gebruikt, tenzij door een enkele koffieboer zelf, aldus culinair journalist Jeroen Thijssen: ‘Ze deden dat zoals vroeger vissers de wangetjes van de kabeljauw aten. En zoals die wangetjes, de kibbeling, nu algemeen geliefd is, zo gaat het met de koffieschil ook.’

Cascara (Spaans voor ‘schil’) stond dus lang bekend als de poor man’s coffee, maar is nu al enkele jaren aan een opmars bezig. In gedroogde vorm is het namelijk de basis van een heerlijke, en tot verbazing van velen van nature zoete thee. In de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk is cascara al zo populair geworden dat een kilo ervan al meer kost dan een kilo koffiebonen. Omdat ze door koffieboeren ook gebruikt worden als goedkope meststof, komt maar een klein deeltje van de koffieschillen in de winkelrekken terecht.

Behalve zoet, kan je in cascara nog heel wat andere smaken ontdekken. Afhankelijk van de variëteit en terroir proef je allerlei vruchten- en bloemenaroma’s, maar ook tabak of jasmijn. De schilletjes bevatten minder cafeïne dan de bonen, maar leveren toch een opkikkertje.

In Ethiopië, waar cascara al eerder gedronken werd dan koffie, worden de schilletjes samen gekookt met nootmuskaat, gember en kaneel. Het zoet-pittige drankje met de naam hashara geeft drinkers er al duizenden jaren een energieboost. Vandaag duikt cascara op als thee, maar ook als siroop in Amerikaanse Starbucks-vestigingen of hippe frisdranken.

Ook de bladeren van de koffieplant worden in koffieproducerende landen al langer gebruikt om thee te zetten. Die worden voorlopig echter (nog) niet gehypet.