Chips recht van het veld: ‘We weigeren smaakversterkers of kleurstoffen te gebruiken’

Welke culinaire schatten heeft België te bieden? We zoeken het lekker lokaal, van de Vlaamse velden tot de Ardense bossen.

Consumenten en boeren spreken niet meer dezelfde taal, ze begrijpen elkaar steeds minder. Volgens drie jonge boeren uit de provincie Namen kunnen chips helpen om de relatie te herstellen. ‘We moeten de twee partijen weer dichter bij elkaar brengen. De consument heeft recht op eerlijke producten van lokale producenten. En de boer heeft recht op minder volatiele verkoopprijzen.’ Dat is het uitgangspunt van Les Chips de Lucien, een project van Stany Obin (28), Antoine Van den Abeele (27) en Thomas Cnockaert (34).

Al in 2016 broedden de drie landbouwers – die naast aardappelen ook granen, bieten en vlas produceren – op een manier om de relatie tussen de twee schakels aan weerszijden van de voedselketen te verbeteren via een artisanaal afgewerkt product, zonder tussenschakels. Dat de drie, die ook neven van elkaar zijn, aardappelen verbouwen, is geen toeval.

Ook het idee om lokaal en ambachtelijk chips te maken, kwam niet zomaar uit de lucht vallen. Ze kiezen resoluut voor de korte keten. De afstand tussen de velden van de drie boeren en de locatie waar de aardappelen verwerkt worden? Maximaal 5 kilometer. Wat de CO2-uitstoot betreft kan het dus moeilijk beter. En de naam Les Chips de Lucien? Dat is een eerbetoon aan hun grootvader Lucien Van den Abeele, een Vlaming die werd geboren in Kruishoutem in 1926. In 1958 verhuisde hij naar Wallonië, om van de ‘Ferme de Bure’ het middelpunt van deze familiegeschiedenis te maken. De te vroeg overleden Lucien liet drie kinderen en zes kleinkinderen na, waaronder Stany, Antoine en Thomas. Zij wilden in geen geval de industriële toer op gaan. De chips van Lucien moesten een eigen karakter hebben. ‘We weigeren smaakversterkers of kleurstoffen te gebruiken, we willen geen chemicaliën in onze zakjes met chips’, zegt Thomas Cnockaert, die er nog op wijst dat kruiden en aromaten maar 1 à 2% van het totale product uitmaken.

Het gamma omvat momenteel vier producten: chips met zout (een Duitse landvariëteit vrij van plastic microdeeltjes), peper en zout, paprika (zoete paprika’s uit Spanje) en kruiden. Maar er wordt gedacht aan een uitbreiding met smaken zoals pesto, kaas, uien, ‘fines herbes’ en tomaat-basilicum. ‘De aardappelen telen we zelf op onze eigen velden van april tot oktober’, vertelt Stany. ‘We hebben geventileerde loodsen voor de opslag, waar we naargelang de behoefte uit putten. We kunnen onze aardappelen lang bewaren, ongeveer tot 15 augustus van het jaar na het oogstjaar. In één jaar produceren we ongeveer 25.000 ton. In 2019 en 2020 hebben we daarvan zo’n 400 ton verwerkt tot chips. Het doel is dat geleidelijk op te drijven.’ Qua variëteiten kozen de drie neven, die zich verenigden in een coöperatie, voor Lady Claire en Lady Rosetta. De reden is dat ze 75% minder water bevatten dan andere aardappelen. Wat de kwaliteit betreft moet worden vermeld dat de chips uit Mettet worden geproduceerd volgens een discontinu batchsysteem, in de traditie van merken zoals Kettle en Tyrrells, waardoor ze extra krokant zijn. Ze zijn iets dikker en hebben een aparte, zeer knapperige textuur. Belangrijk is ook de specifieke fabricagemethode, waardoor het vetgehalte op het oppervlak van de chips beperkt blijft.