‘Wie de pandemie niet benut heeft om zichzelf heruit te vinden, staat straks met de mond vol tanden’

Nathalie Cardon vindt niks te banaal voor een goed verhaal.

Nu het Johnson-vaccin in mijn lijf zit, sluipt er onrust in mijn ziel. Niet omdat ik vrees dat ene fatale geval uit de statistieken te worden, maar omdat ik geen excuus meer heb. Geen excuus om me te blijven onttrekken aan drinks met twintig man, terugkomdagen, treinen, trends en smalltalk. Wat nu. Ik kan de prikkels niet meer aan, ben de sociale codes vergeten. Als iemand ‘ça va?’ zegt, vertel ik uitvoerig over mijn dag.

Voor mensen zoals ik zou er een reïntegratietraject moeten bestaan, een cursus ‘Thuis in de wereld: omgaan met drukte en druk’. Ik heb het even ingetikt op Google. Nul zoekresultaten (behalve de roman Thuis in de wereld, die de moeite schijnt te zijn). Onvoorstelbaar eigenlijk. Ons land loopt vol zelfverklaarde coaches, maar niet één die de transitie naar een post-vaccinatietijdperk een beetje structureel begeleidt. Hoe moeilijk kan het zijn? Het thema van de eerste les lijkt me duidelijk: mensen zonder masker. Monden die frieten kauwen, wijd schateren om de eigen grappen, spugen als lama’s, ze zullen in honderdvoud op je afkomen in elke winkelstraat. De enige manier om hieraan te wennen is stapsgewijze blootstelling via virtual reality. Tijdens dit eerste uur trainen we in groepjes ook een vergeten vaardigheid, namelijk het lezen van gezichten: ‘Wat denk jij dat deze grimas betekent?’ ‘Angst, long covid, een flirt? Geen idee.’

Les twee lijkt makkelijker, maar vraagt meer inzet van de leerlingen: hoe presenteer je jezelf als iemand die meedraait in de maatschappij? De speeltijd is afgelopen voor vrouwen met stoppelbenen die in de boxershort van hun vriend een ‘prima zomerrokje’ zien om thuis in rond te banjeren. We gaan terug naar kleren, scheren en plamuren. Ieder rekent uit hoeveel tijd dat kost, en trekt dat af van yoga, een cursus Italiaans, knuffelen met je kind of wat voor gekkigheid het ook is waar je je tegenwoordig ’s ochtends voor de werkuren mee bezighoudt. Besef dat je wellicht een coup de vieux hebt gekregen door de paniek in maart 2020, dus check of je nieuwe kop nog bij je oude outfits past.

Als we er eindelijk uitzien als gesprekspartners om serieus te nemen, gaan we de diepte in. Welk plan heb jij voor jezelf bedacht in lockdown? Wie de pandemie niet benut heeft om zichzelf heruit te vinden, staat straks met de mond vol tanden. Blijf je in je vroegere job, geef dan op z’n minst blijk van ‘zin in een nieuwe invulling’. Beter is het om ontdekt te hebben dat je in wezen een activistische documentairemaker bent of te laten vallen dat je een zelfplukboerderij wilt opstarten. ‘Ik heb me losgemaakt van de ratrace’ gaat het goed doen op feestjes. ‘Vooral veel Netflix gekeken’ niet.

Helaas wordt al deze wijsheid vooralsnog niet onderwezen. Voorlopig zullen we het moeten doen met onze eigen manke intuïtie en een zakdoek om het angstzweet mee weg te vegen. Hoopgevend vind ik wel dat de term ‘grotsyndroom’ de laatste maanden overal opduikt. Elke krant schrijft er iets over, op dagen dat er niks te melden valt over André Hazes Junior. Sommigen vinden het wellicht stigmatiserend, dat hun nieuwe gevoeligheid of weigering om aan het oude leven mee te doen wordt weggezet als een aandoening, maar zelf ben ik blij dat ze me alvast geen ‘seut’ of ‘aanstelster’ kunnen noemen. Wie een syndroom heeft, wordt serieus genomen. En met een beetje geluk kunnen we binnenkort een doktersbriefje krijgen. ‘Diagnose: grotsyndroom. Mag het huis niet verlaten om naar buurtbarbecues te gaan.’