Van familie naar ‘framily’: waarom een wettelijk kader voor vriendschappen echt geen gek idee is

Jong Groen stelt voor om een wettelijk kader te creëren voor vriendschap tussen twee mensen die noch een koppel vormen noch familie zijn. Een gek idee? Volgens Amélie Rombauts van Trendwolves is het allesbehalve vreemd, het is een gevolg van maatschappelijke en demografische veranderingen.

Jong Groen stelt voor om een wettelijk kader te creëren voor vriendschap tussen twee mensen die noch een koppel vormen noch familie zijn. Een soort van wettelijke vriendschap, waarbij vrienden gelijk kunnen gesteld worden aan broers of zussen.

Mama zorgde voor de kinderen, terwijl papa ging werken. De rollen waren duidelijk verdeeld, de verwachtingen waren eenvoudig.

Hoe gek het misschien ook mag klinken in de oren van oudere generaties, het biedt een interessant perspectief voor jonge gezinnen, waar vrienden en buren een alsmaar grotere rol spelen. Want of je nu single of (opnieuw) met twee bent, je graag je carrière of jezelf ontplooit, je kinderen de nodige aandacht wil schenken zonder jezelf daarbij weg te cijferen of jezelf voortdurend voorbij te hollen, dan heb je zeker vandaag baat bij een sterk netwerk. Eentje van vrienden en buren, bovenop één van bloed- en aanverwanten. Een framily.

De afgelopen decennia was er minder behoefte om vrienden te betrekken tot een gezin. Ons sociaal systeem zorgde er namelijk voor dat we minder afhankelijk waren van buitenstaanders. Mama zorgde voor de kinderen, terwijl papa ging werken. De rollen waren duidelijk verdeeld, de verwachtingen waren eenvoudig.

Demografische en maatschappelijke veranderingen – bovenop het feit dat beide ouders nu werken – maken het gezin vandaag echter een stuk complexer, waardoor vrienden belangrijker worden.

Hoe meer zielen, hoe meer vreugde. Zonder de nadelen.

Het aantal scheidingen in Europa bijvoorbeeld evolueert naar één op de twee en intussen rijpt de gedachte dat je niet noodzakelijk met z’n tweeën hoeft te zijn om een kind op de wereld te zetten. Het aantal eenoudergezinnen zit met andere woorden in de lift. In deze context is een framily vaak een gevolg of een noodzaak.

Maar ook het aantal kinderen wordt alsmaar kleiner. Tegen 2020 zouden we in de geïndustrialiseerde landen nog gemiddeld één kind per gezin halen. Gezinnen met één kind betrekken graag andere ouders met kinderen erbij. Hoe meer zielen, hoe meer vreugde. Zonder de nadelen.

Ook de beschikbaarheid van grootouders speelt een rol. Velen onder hen zijn zelf misschien nog aan het werk of hebben minder zin om te pas en te onpas als gratis opvang ingeschakeld te worden. We kunnen het hen niet kwalijk nemen.

Wat we nu zien is pas het begin van een belangrijke maatschappelijke verschuiving van familie naar framily.

Jonge mensen trekken ook vaker weg van onder de kerktoren. Om te studeren, een carrière op te bouwen, een lief achterna te gaan. De kans dat ze niet meer in de buurt van hun ouders, broers en zussen wonen, is groot. En dan ga je er nog van uit dat je overeenkomt met je bloedverwanten… Je familie kies je niet, je framily wel.

Is het framily-verhaal een modegril? Een hype van voorbijgaande aard? Neen. Als het aantal eenkindgezinnen, singles en kinderloze koppels – zoals verwacht – toeneemt, zullen families alsmaar kleiner worden, waardoor ze op hun beurt nog meer beroep zullen moeten doen op vrienden. Wat we nu zien is pas het begin van een belangrijke maatschappelijke verschuiving van familie naar framily. En daar kan je beter vandaag dan morgen bij blijven stilstaan.