Het reservaat Bubye Valley Conservancy in Zimbabwe kampt met een leeuwenoverschot, zeggen de beheerders. Na de woede die vorig jaar ontstond over de dood van de leeuw Cecil, durven jagers zich niet meer te wagen aan het afschieten van leeuwen.
Cecil werd vorig jaar doodgeschoten door een tandarts uit de Verenigde Staten. De actie werd wereldnieuws en deed veel stof opwaaien.
Bubye Valley Conservancy telt momenteel meer dan vijfhonderd leeuwen. Dat zijn er tweehonderd te veel. Het reservaat is deels ontstaan uit en wordt in stand gehouden door trofeejacht. Nu de jagers wegblijven, groeit de leeuwenpopulatie veel sneller dan de natuurlijke omgeving aankan, zeggen de opzichters, die spreken over het ‘Cecil-effect’.
“Ik zou willen dat ik tweehonderd leeuwen weg kon geven om het overschot te verminderen”, verklaarde Blondie Leathem, algemeen manager van het reservaat, tegenover de Britse krant The Telegraph.
Leathem zei dat opzichters in eerste instantie overwogen hebben om tweehonderd leeuwen af te schieten. Van dat plan werd uiteindelijk afgezien. Er wordt nu gezocht naar een nieuwe thuis voor de tweehonderd leeuwen. “Als iemand een geschikte habitat voor ze weet, waar ze niet het slachtoffer worden van menselijke conflicten of aangevallen worden door bestaande troepen leeuwen, laat ons dat dan weten en help ons geld inzamelen om ze te verplaatsen”, zei Leathem.
Natuurlijk evenwicht
Dierenrechtengroepen en natuurbeschermers stellen echter dat het reservaat nooit afhankelijk had moeten worden van trofeejagers om de leeuwenaantallen op peil te houden. “Het idee dat leeuwen mensen nodig hebben om hun aantallen in evenwicht te houden, is aanmatigend”, zegt Mimi Bekhechi, directeur van People for the Ethical Treatment of Animals (PETA) in The Huffington Post. “De natuur heeft altijd zelf de dierenpopulatie in evenwicht gehouden via het beschikbare voedsel, niet door het aantal jagers.”
Het vinden van een nieuw territorium voor de leeuwen, een plaats waar geen oorlog is of jagers zijn, is geen sinecure.
Volgens een deze week verschenen studie gaat 69 procent van de leeuwen in het Nationale Park Hwange in Zimbabwe – het park waar Cecil uit gelokt was – dood aan een oorzaak die geen verband houdt met leeftijd. In het park mag niet gejaagd worden, maar het is niet omheind. Mannetjesleeuwen komen vaak buiten het terrein van ruim 8000 vierkante kilometer als ze op zoek zijn naar nieuw territorium. Daardoor lopen ze risico.
Onderzoekers van de Zuid-Deense Universiteit en de Universiteit van Oxford constateerden dat rondzwervende leeuwen het meeste gevaar te duchten hebben van trofeejagers en plaatselijke boeren die hun kuddes beschermen.
Julia Barthold, hoofdauteur van de studie en onderzoeker aan het Max-Planck Odense Centre on the Biodemography of Aging in Denemarken, zegt dat het tegengestelde het geval is in het Nationale Park Serengeti in Tanzania. Dat reservaat telt ruim 3200 vierkante kilometer en de leeuwen hebben er nauwelijks contact met mensen. “In Serengeti sterven naar schatting slechts zes van de honderd leeuwen aan oorzaken die niet met leeftijd te maken hebben. Dat betekent dat er zeer weinig gedood worden door mensen”, zegt Barthold in een verklaring.
Momenteel zwerven er ongeveer 20.000 leeuwen door Afrika. Aan het begin van de twintigste eeuw waren dat er naar schatting 200.000. Wetenschappers zeggen dat de populatie binnen twintig jaar gehalveerd kan zijn als gevolg van verlies van habitat, stroperij en andere bedreigingen.
“Welke gevolgen de trofeejacht heeft voor de leeuwenpopulatie als geheel, is een belangrijke onderzoeksvraag als het gaat om het leeuwenbehoud”, zegt Barthold. “Onze schattingen over doodsoorzaken kunnen gebruikt worden om het beheer van de leeuwenpopulaties te verbeteren.” (IPS)
