WONEN. Ruwe charme

In een oud pand in hartje Gent schiep kunstschilder en beeldhouwer Mario De Brabandere zijn eigen universum.

Hij woont zoals hij schildert : nostalgie mengt zich

met werkelijkheid.

HILDE BOUCHEZ

FOTO’S : VERNE

Net binnen de oude stadsring schuilt achter een enorme gevel een labyrint van gebouwen. Niemand van de bewoners kent de precieze voorgeschiedenis. Sommigen beweren dat het een oude fabriek is, anderen dat het een klooster was. Vandaag wonen er hoofdzakelijk studenten en politieke vluchtelingen. De voormalige achterliggende loodsen worden gebruikt als ateliers en garages. Tussen het rijzige gebouw aan de straatkant en de industriële bebouwing, zweeft boven een poort een oud koetshuis. Hier woont Mario De Brabandere.

Al elf jaar resideert hij op hetzelfde adres, waarvan alleen het laatste jaar in het koetshuis. Voorheen verbleef hij in een oude loods een eindje verderop. Hij leefde er tien jaar in zijn atelier, zonder verwarming, water of andere nutsvoorzieningen. Hoe hij dat zo lang volhield, is hem een raadsel. Nu woont hij naar eigen normen in weelde.

Gedurende vier maanden verbouwde hij het pand eigenhandig. Van vier studentenkamers maakte hij één woonruimte. “De scheidingsmuren tussen de kamers klopte ik eruit, op andere plaatsen zette ik er nieuwe. De zoldering werd volledig met bruine zeep afgewreven tot op het ruwe hout, en de gepleisterde muren werden met een fixeermiddel behandeld. Ik dacht dat er geen einde aan zou komen. En al die maanden was ik op artistiek vlak niet produktief. Bovendien wordt het pand binnenkort misschien verkocht. Dan kan ik opnieuw beginnen”, vertelt een wat ontmoedigde De Brabandere.

Hoewel er nu stromend water, verwarming en een goed funktionerend elektriciteitsnet ligt, blijft de woning iets onafgewerkts hebben. Toch is het er gezellig en bovenal persoonlijk. De zuiver elementaire afwerking gekombineerd met de verscheidenheid aan meubels is bevreemdend. Net als in de kunstwerken van De Brabandere herkennen we in de woning niet echt één uitgesproken stijl, maar een allegaartje van meubels en objekten met een verschillend verleden en een eigen ziel. Het resultaat is fabelachtig.

Alles in Mario’s omgeving heeft een eigen verhaal, een oud verhaal dat hij herschreef. Meubels kregen een nieuwe bestemming, rommeltjes een nieuw leven. Zo maakte hij een nieuw werk met een gebroken en als vuilnis achtergelaten Hummel-beeldje. Bovenop het porseleinen onderlichaam boetseerde hij een nieuw lijf. Een hybride die mooi werd omwille van zijn lelijkheid.

Veel van wat hij in huis heeft, zijn artefakten van onze wegwerpmaatschappij. Een kristallen lamp, plastieken bloemen, een bijzettafeltje, allemaal spullen die hij in containers of zomaar op straat vond. Wat voor een ander niet goed genoeg meer is, krijgt bij hem een nieuwe plaats. In een oude drukkerij van een klooster vond hij toevallig de eettafel, de salontafel en een aantal kleinere kasten. Sommige objekten kreeg hij in ruil voor een schilderij, bijvoorbeeld het paard op de tafel in de zitkamer, of de uiterst eenvoudige keukenkast. Enkele meubels kocht hij op veilingen of bij antiquairs, zoals de chesterfields en de 19de-eeuwse Portugese ladenkast. Hoe of waar hij zijn spullen ook vond, in ieder geval wist hij ze een persoonlijke toets mee te geven door de manier waarop hij ze restaureerde, of door de plaats die hij ze in de ruimte gaf. In de ruw afgewerkte woning krijgen ze kracht door de heersende eenvoud. Ieder element wordt er naar waarde geschat.

Hetzelfde geldt voor de kunstwerken die Mario in zijn woning heeft. Werken die hij van bevriende kunstenaars kreeg of kocht, gaf hij een eigen hoekje. Er staat ook eigen werk. Erg dekoratief zijn de vrouwenhoofden op de vensterbank, die hij vijf jaar geleden maakte. Recenter zijn de tekeningen en schilderijen aan de muur. Allemaal delen van een groter werk, dat hij in september zal exposeren. De inspiratie voor dit werk vond hij in een tv-aflevering van de Duitse detectivereeks Derreck (Die Nutte mit der Plastiktüte, de hoer met het plastic zakje). Het beeld dat daarbij in zijn geest gestalte kreeg, sprak hem aan, en hij besloot er verder op te werken. “Maar het getekende beeld bleek veel minder sterk dan de woorden. Zo ben ik via allerhande gedachtenspinsels bij die Nutte im Kerker gekomen. Ik werkte het uit tot een tekening waarvan ik fragmenten uitlicht op doek”. My Kubist girlfriend is een kleiner werk dat indirekt verband houdt met dezelfde reeks. De tralies van de kerker op het grotere werk tekende ik met een lat en zijn puur geometrische lijnen. Hierop verderspelend tekende ik lijnen bovenop een oude foto tot ik een kubistisch figuur kreeg. Vandaar de naam. ” Bittere ernst en humor lopen door elkaar.

Onlangs kocht De Brabandere een speelgoedpaard op de rommelmarkt, waar hij eerder al opgezette antilopekoppen vond. Hij gaf het paard een nieuwe staart, gemaakt van een flessenreiniger. Dergelijke grappige details geven de woning een nonchalante charme. Ook de plastieken ruiker en de glazen bol met kunstbloemen zijn elementen die doelbewust aanwezig zijn : “Een herinnering aan mijn verleden : mijn ouders hadden een bloemenzaak. ” Hij kocht een zilver-groen beeld van een kind met een ezel, omdat het hem doet denken aan een schilderij van Picasso.

Naast de eet- en zitkamer liggen de slaap- en de badkamer. De slaapkamer heeft iets van een heiligdom en is de meest private ruimte. Buitenstaanders worden er geweerd. De badkamer schilderde Mario in een hallucinant groen en geel, waartussen uit de kleurnuances dromerige figuren verschijnen. Een lichtgeel kastje met een prachtige bromelia er bovenop en een groen krukje zijn de enige meubelstukken. Toch is er diezelfde sfeer als in de hele woning. Leven, wonen en werken van Mario De Brabandere zijn een onafscheidelijke eenheid.

Tentoonstelling van werk van Mario De Brabandere : van 2 september tot 10 oktober in galerie William Wauters, Antwerpse Heirweg 5, Oosteeklo-Assenede, tel. (09) 373.70.06.

De gepleisterde muren werden met een fixeermiddel behandeld, de afwerking bleef rudimentair.

Oude verhalen werden herschreven : meubels en rommeltjes van de vuilnisbelt kregen een nieuwe bestemming.

Eigen werk aan de muur.

“My Kubist girlfriend” ontstond door geometrische lijnen te tekenen op een oude foto.

Uit de kleurnuances van hallucinant groen en geel verschijnen dromerige figuren.