wijn

Eenvoudige, lekkere wijnen, die geen pijn doen in de portemonnee. Daar willen we het om de veertien dagen over hebben in deze rubriek. Château Simple, wijn voor beginners, die ook de kenners wel bevalt. Deze week: Montepulciano d’Abruzzo.

Zoals men bij ons tot ver in de 17de eeuw vooral bier dronk omdat het drinkwater te vuil was, zo dronk men in Italië vooral wijn. Tot voor de Tweede Wereldoorlog was de Italiaanse wijnconsumptie bijna louter “alimentair”: water was duurder en van bier was helemaal geen sprake. Wijn werd dus niet gedronken omdat hij genoeglijk of lekker was, maar voor de dorst. Deze traditie van eenvoudige maar massale wijnconsumptie, drukt nog altijd wat op de typologie van de Italiaanse wijnen. Ze hebben een neiging tot tafelwijn en het alcoholgehalte is er een dat past bij een hardwerkende bevolking. Op 50 jaar tijd echter is de hoofdelijke consumptie er gedaald van meer dan 150 liter per jaar tot nauwelijks 60. Grotere bezorgdheid voor de ongezonde neveneffecten van dronkenschap, minder zware handenarbeid en betere distributie van flessenwater en bier, hebben de tafelwijnconsumptie in de verdrukking gebracht. De grote massa tafelwijnen van vroeger is verdwenen of verfijnd, zodat nu voor het plezier gedronken kan worden.

Van alle Italiaanse wijnen is de Montepulciano d’Abruzzo wellicht het langst tafelwijnachtig gebleven. De streek, op nauwelijks 120 km ten noordoosten van Rome, bleef lange tijd gesloten voor het internationaal toerisme en zeker voor wijntoerisme.

De plaag van de Abruzzi-wijngaarden, erfenis van het tafelwijnverleden, is het grote rendement, dat kwaliteit in de weg staat. Ze produceren meer wijn dan heel Toscane, op twee keer minder wijngaardoppervlakte. Bovendien is de naam, zoals zo vaak in wijngebieden, erg verwarrend. Hij verwijst naar het beroemde Toscaanse stadje Montepulciano, waar van sangiovese-druiven een gereputeerde wijn gemaakt wordt: Vino Nobile di Montepulciano. Maar genetisch onderzoek van de Abruzzo-druiven heeft aangetoond dat ze met sangiovese niets te maken hebben: het is gewoon een lokale, erg renderende soort, die door gewiekste Toscaanse handelaars tot Montepulciano werd omgedoopt.

Naamuitbreidingen om bekendheid mee te pikken zijn in de wijnwereld schering en inslag. Het historisch kerngedeelte van de Chianti-regio, het Classico-gebied, is omringd met streken die traditioneel de naamtoevoeging Chianti voor hun eigen wijnen verworven hebben, zoals Chianti Colli Senesi voor de wijnen van de zanderige heuvels ten zuiden van Siena. Om dezelfde reden is het stadje Saint-Emilion omringd met gemeenten die de naam Saint-Emilion aan hun eigen naam hebben toegevoegd (bv. Saint-Georges Saint-Emilion) en pronken de meeste Bourgondische gemeenten met de naam van hun beroemde cru (bv. Gevrey Chambertin). De wijn Montepulciano d’Abruzzo heeft dus niets te maken met het stadje Montepulciano en ook niets met sangiovese.

Moderne Montepulciano-wijnen uit de Abruzzi moeten elegant zijn, en hun soepelheid putten uit relatief lage zuur- en bittergehaltes. Dit kan hen een eigen plaats bezorgen in het Italiaanse wijnlandschap, want soepelheid is er relatief zeldzaam. Men heeft altijd het wat monotone zuiderse karakter van wijn proberen te compenseren met fris zuur, ten koste van soepelheid, om hem zo een plaats aan tafel te geven. Het moet gezegd dat de lokale cuisine, met een overdaad aan pikante pepers en azijn met uien, best wat soepelheid in het glas kan verdragen. De beste rode wijnen komen uit de noordelijke provincie Teramo. Men maakt er gemiddeld 200.000 hectoliter van per jaar, en een bijmenging van 15 procent sangiovese is toegelaten sinds de DOC (Denominazione di Origine Controlata) in 1968 werd ingevoerd.

Montepulciano d’Abruzzo 1996.

Normale kleurconcentratie met een kleine aanzet van evolutie in de nuance. De neus is eerder verfijnd dan krachtig, en de smaak is fris en kort, met wat uitlopend zuur op het einde. Tafelwijntype. (Delhaize: 119 fr.)

Montepulciano d’Abruzzo 1996, La Botte, Casa Vinicola Carlo Botter.

Gelijkaardige kleur als de vorige maar iets frisser in de nuance. Neus met een zekere stevigheid en zelfs wat rijpe onderbouw. Aangename en charmerende smaak met geknoopte lengte. Correcte kleine soepele wijn, zeker voor die prijs. (GB: 115 fr.)

Montepulciano d’Abruzzo 1996, Cantina Miglianico.

Kleur met frisse stevigheid en een nog gesloten neus, met tonen van zwart fruit. Gevulde smaak met een zekere lengte en iets hoogtonig, wat bijdraagt tot de frisheid. Correcte stevige eenvoudige wijn. (Colruyt: 109 fr.)

Volgende aflevering in Weekend Knack van 29 april: wijn uit de Roussillon.

HERWIG VAN HOVE