Villa Alessi

Architekt Aldo Rossi bouwde een fabelachtige woning voor Stefano Alessi, de jongste telg uit de geroemde designerfamilie. Na de design-koffiekan eens te meer een geslaagde samenwerking.

tekst : Hilde Bouchez styling : Marc Heldens fotografie : Verne

A ldo Rossi tekende een huis dat de feeërie van het Lago Maggiore waardig is. Het bestaande bouwplateau en de helling van het terrein bemoeilijkten de opdracht, maar desondanks wist Rossi van een gewoon buitenhuis een sprookjespaleis te maken.

De pittige architektuur verenigt de frivole Alessi-stijl en de 18de-eeuwse romantische stijl van de meeste huizen rond het meer. Typisch voor het Lago Maggiore zijn de grootse villa’s uit roze steen en de kleine landhuizen in coto, dat zijn de kleine steensplinters die loskomen bij het ontginnen van graniet. Vroeger bouwde men met coto omdat het goedkoop was, vandaag is het een buitensporig dure aangelegenheid omdat één man gemiddeld maar één vierkante meter per dag kan metselen.

Drie gevels zijn zuiver geometrisch en opgetrokken in coto. Ze staan in kontrast met de majestueuze voorgevel in roze steen die uitkijkt over het meer. Die bestaat uit een gelijkvloers en drie verdiepingen, telkens voorzien van balkons met zuilen en klassieke balustrades. In dezelfde roze steen gaf Rossi op de puur geometrische vlakken van de omringende gevels een speelse touch aan kozijnen, halfronde ramen, portaal, zuilen en balustrades, die zo opnieuw refereren aan de voorgevel en de romantiek.

Rossi gebruikte dus typisch streekgebonden elementen, maar hij laat er ook een aantal expliciet achterwege. Zo heeft deze woning geen zadeldak, maar een tongewelf dat tussen de zij- en achtergevel gespannen lijkt te zitten.

Binnen volgde Rossi een klassiek patroon. In de ruime inkom kreeg de volledige vazenkollektie van Mendini een plaats. De trappenhal biedt doorgang naar de leefruimte en de bovenliggende verdiepingen. Ze is het hart van het huis, en ook in coto afgewerkt zoals de gevels. Zelf beschrijft Rossi deze hal als de parel in de ring, de architekturale spil waar alles rond draait. Via de voordeur kom je binnen op de eerste verdieping, en vanuit de leefkamer heb je al een prachtig zicht over het meer. De leefruimte bestaat uit één grote kamer met zithoek, eetplaats en open keuken. Van hieruit vertrekt er een trap naar het souterrain, dat op het niveau van de tuin ligt. De tweede verdieping telt twee slaapkamers en een badkamer, de derde, twee gastenkamers, een kleinere badkamer en een studeerkamer.

Dit kleine kasteel werd ontworpen door Stefano Alessi, de jongste zoon van Ettore en de jongste telg van de familie die in het bedrijf werkt. Toen Aldo Rossi zeven jaar geleden de eerste schetsen voor de woning op papier zette, was Stefano nog vrijgezel en was er helemaal geen haast bij het bouwen. Dit, maar vooral het wispelturige karakter van Stefano vertraagde de werkzaamheden aanzienlijk. Hoewel Rossi carte blanche kreeg voor het projekt, stelden de eisen van Stefano vaak problemen. Zo bijvoorbeeld moest de garageruimte plots verdubbelen, en moest er een fitnessruimte voorzien worden. Rossi paste zijn plannen telkens weer aan, tot Stefano met het idee kwam de ramen in de woonruimte achterwege te laten en boven de voorziene openingen heteluchtdispensers te monteren. Zelfs voor de kreatieve Alessi-familie ging dit te ver. Pas toen Stefano, Alessandra leerde kennen en er trouwplannen gesmeed werden, begonnen de werkzaamheden te vlotten. Stefano en Alessandra zijn nu een half jaar getrouwd, en wonen sindsdien in de villa.

?Hoewel het huis erg groot lijkt, is het dat helemaal niet, en daar ben ik blij om”, vertelt Alessandra Alessi. ?De vier slaapkamers hebben geen kasteelallures. Ik wil in de eerste plaats een gezellig huis. Toen ik Stefano leerde kennen, waren alle plannen al gemaakt. Ik had dus niet echt een eigen inbreng in de architektuur. Moderne architektuur trekt mij niet aan, maar ik kan mij met deze woning verzoenen omdat ze klassieke elementen heeft en ze binnenin traditioneel opgebouwd is. Ook de materialen die Alessi gebruikt, vind ik mooi : kerselaar, graniet en marmer.

We hebben besloten dat ik het eerste jaar van ons huwelijk thuisblijf en deze woning inricht volgens onze persoonlijkheid. Thuis groeide ik op tussen antieke meubels, en ik had mijn eigen huis ook graag klassiek ingericht. Maar als je met een Alessi trouwt, is dat geen evidentie. Toen ik Stefano leerde kennen, had ik nog nooit van Alessi gehoord. Het eerste dat Stefano mij van de kollektie toonde, was de firebird, de fallusvormige gasaansteker. Uiteraard begon ik mij toen vreemde voorstellingen te maken over Alessi. Ondertussen ken ik het bedrijf en zijn produkten door en door, en vind ik het fantastisch om me in de keuken te omringen met de grappige, mooie en handige keukenspullen van Alessi.

De architektuur en de meubels die Rossi voor de woning ontwierp, zijn zo bepalend, dat het erg moeilijk is andere meubels te integreren. Massimo Scheurer, de architekt die de plannen uittekende en de werfopvolging deed, raadde ons aan biedermeier-meubels te kopen. Terecht : het zijn de enige klassieke meubels die passen tussen de ontwerpen van Rossi. Ook het vinden van de gepaste tapijten was een probleem. Meer dan honderd hebben er hier op de grond gelegen eer we er vier uitkozen. Gelukkig staat Massimo me bij met raad en daad. Het was ook hij die de meubels in de gastenkamer ontwierp. Hoewel het huis af is, is het nog niet echt ons huis. Mijn boeken bijvoorbeeld staan nog bij mijn moeder, en ook persoonlijke details met een ziel ontbreken nog. Maar dat moet groeien : een huis wordt slechts geleidelijk helemaal van jezelf.”

Gevel in granietplinters (coto), met aksenten in roze steen : streekgebonden materialen.

De kersverse mevrouw Alessi in de hal vóór de vazenkollektie van Mendini.

Rossi maakte de buitenkant excentriek, maar volgde binnen een eerder klassiek patroon.

Alessandra Alessi : Ik had mijn huis graag klassiek ingericht, maar als je met een Alessi trouwt, is dat niet evident.

De twee gastenkamers zijn verbonden door de fitnessruimte.

De meubels die Rossi voor de woning ontwierp, zijn zo bepalend, dat het erg moeilijk is andere meubels te integreren.

De hal is voor Rossi als de parel in de ring, de architekturale spil waar alles rond draait.

Rossi koos voor een tongewelf in plaats van voor het streekgebonden zadeldak, en dat bepaalt de sfeer in deze slaapkamer.